Stil punt van die aarde

By Johann de Lange

Aangrypende gedigte deur ’n fyn woordkunstenaar. Hierdie Hertzogpryswenner se nuwe bundel is ’n hoogtepunt in sy oeuvre. Die gedigte bied ’n deurlopende gesprek met ’n wyer wêreld – ook insigte in daardie wêreld: die mens, die natuur, die kunste, literatuur, filosofie. Die gedigte is toeganklik, eerlik, menslik, maar die ruwe werklikhede van ons bestaan word nooit gekamoefleer of ontken nie.

’n Bundel met emosionele en dikwels ook liriese krag, die kenmerk daarvan as ’t ware “’n stilte, ’n bewoënheid – intens, maar innig,” aldus Henning Snyman.

• Language: Afrikaans
• Publisher: Human & Rousseau
• Release date: Feb 15, 2014
• ISBN: 9780798164924

Johann de Lange

Johann de Lange is op 22 Desember 1959 in Pretoria gebore. Sy debuutbundel, Akwarelle van die dors (1982), is met die Ingrid Jonker-prys bekroon. Sy vierde bundel, Wordende naak, word in 1990 met die Rapportprys vir Poësie bekroon. Die algebra van nood, wat in 2009 verskyn het, is in 2011 met die Hertzogprys bekroon.

Book preview

Stil punt van die aarde

Johann de Lange

Human & Rousseau

Die uitleg van gedigte in hierdie digitale uitgawe van Stil punt van die aarde mag verskil van dié van die gedrukte uitgawe, afhangende van die instellings op u leestoestel. Die uitleg vertoon optimaal indien die standaardinstelling op u leestoestel gebruik word. Lesers kan egter eksperimenteer met die instellings vir verskillende perspektiewe op die gedigte.

vir Leon, Antoinette & Jacqueline

I. Josefskleed

I caught the sudden look of some dead master

Whom I had known, forgotten, half recalled,

Both one and many; in the brown baked features

The eyes of a familiar compound ghost

Both intimate and unidentifiable.

T.S. Eliot

Dink & dank

Iewers ontspring dink & dank

aan dieselfde bron & klank.

Sy dit die rook van ’n pasgeslagte offer

wat úit- & óp-adem na die Son,

of bo die kim die sein, die yl rokie

van die San wat na die sterre klim,

of die sakramente wat ons eet & drink:

seën gaan uit na alle Syn, hoe nietig ook,

& heilig álles wat klip is of vlesig of groen,

klein of groot, bont, of sondronk & bruin,

elke vorm denkbaar waar ook die Al dink

is dankbaar deel van dieselfde brein.

’n Digter het gewaarsku

’n Digter het met reg gewaarsku: Kuns is boos.

Die kunstenaar moet diep leer kyk, & onbewoë.

Hoe heg ook die verband, soos tussen vel & roos,

die heling lê in afstand, nie in mededoë.

Diepgang

vir Réna Pretorius

’n Woord gewaks soos swart basalt

kan duister slegs jou frons weerkaats:

sy sin die bly ónvergestalt

soos lig vlug oor sy diepte skaats.

Die digter as perdeby

Hy huiwer voor die taak,

’n donker instrument

gedrewe & potent.

Dié swart derduiwel

rofkas met klei

’n gewikste swael-

stertvoeg, ’n myter-

las in ’n steengroef.

Dan word dit ’n engelebak

vir ’n rei, ’n brommende

sixtynse koortjie,

& later ’n bruin kokon

wat trojaans gaan oop-

breek vir ’n giftige bataljon.

Digter as lewerikspieël

Soms is ’n inval ’n spieël

wat woorde weglok uit hul vlug

van bo of onder seespieël:

soms tuimel swerms uit die lug –

tekens op ’n bot bladspieël.

Sjamaan-taal

1.

Die bos se tekentaal

is verstaanbaar vir wié verby

vorm die funksie kan eien.

Daarom is dié vis

’n witkraagmuskusvark

& die jagluiperd ’n mandjie:

die vis aap

met