Eerste gedigte

By Antjie Krog

In die skoolmeisie van Kroonstad se eerste kaalvoetgedigte het jong lesers hulleself herken en dit opgeraap. Maar op 18 was Krog se debuutbundel, Dogter van Jefta, reeds so ryp dat sy oud en jonk onder haar lesers kon tel. Januarie-suite, wat twee jaar later verskyn het, is in 1973 met die Eugène Marais-prys bekroon. Eerste gedigte is die heruitgawe van hierdie tydlose bundels.

• Language: Afrikaans
• Publisher: Human & Rousseau
• Release date: Nov 20, 2012
• ISBN: 9780798158398

Antjie Krog

Anna Elizabeth (Antjie) Krog is op 23 Oktober 1952 in Kroonstad gebore. Sy is 18 jaar oud toe haar eerste digbundel, Dogter van Jefta, in 1970 verskyn. In 1972 verskyn Januarie-suite en dit is in 1973 met die Eugène Marais-prys bekroon. Sy behaal 'n BA-graad en honneursgraad in Engels (1973) aan die Universiteit van die Vrystaat. In 1976 verwerf sy 'n MA-graad in Afrikaans aan die Universiteit van Pretoria. Haar digbundel Jerusalemgangers is in 1987 met die Rapportprys bekroon en in 1990 ontvang Antjie die Hertzogprys vir poësie vir Lady Anne. In 1993 is sy aangestel by die tydskrif Die Suid-Afrikaan, en in 1995 begin sy as politieke verslaggewer by die SAUK te werk. Antjie lewer van 1996 tot 1998 verslag oor die Waarheids- en Versoeningskommissie. Sy verwoord haar ervarings oor die proses in Country of my Skull wat in 1998 gepubliseer is en wat met onder meer die Alan Paton-toekenning vir niefiksie en die Olive Schreiner-prys ontvang. In 2003 word die bundel Met woorde soos met kerse, wat haar Afrikaanse vertalings en herbewerkings van poësie uit Suid-Afrikaanse inheemse tale, en een van die San-tale, bevat, aangewys as die wenner van die Suid-Afrikaanse Vertalersinstituut se driejaarlikse wedstryd. Kwela Boeke publiseer in 2004 die digbundel Die sterre sê 'tsau' en dit haal die kortlys van die M-Net-prys vir poësie vir 2005. Kleur kom nooit alleen nie is in 2001 met die eerste RAU-prys vir skeppende skryfwerk bekroon. Sy is sedert 2004 'n buitengewone professor in Lettere en Wysbegeerte aan die Universiteit van die Wes-Kaap.

Book preview

Antjie Krog

EERSTE GEDIGTE

Human & Rousseau

Die uitleg van gedigte in hierdie digitale uitgawe van Eerste gedigte mag verskil van dié van die gedrukte uitgawe, afhangende van die instellings op u leestoestel. Die uitleg vertoon optimaal indien die standaardinstelling op u leestoestel gebruik word. Lesers kan egter eksperimenteer met die instellings vir verskillende perspektiewe op die gedigte.

VIR PA

DOGTER VAN JEFTA

DOGTER VAN JEFTA

Here by Abel-Kerámim

Here by Mispa in Gilead

Here God van Jefta

hier is my liggaam!

Hier is my vlies –    veilig soos ’n retina

                                en heel soos ’n groen granaatjie.

Hier is my maag –   ’n koue kaggel

                                wat gelate sal waak oor die maandelikse vloei.

Hier is my borste –  twee bloeiende druppels

                                wat nooit met liefde gesuurdeeg sal word nie.

Hier is my hande liewe Here

                                sterk en gewillig soos my hart.

Van nou af is ek ’n bruid

                                bevrug deur Gees,

van nou af is ek vroedvrou vir ’n volk,

van nou af verwag ek

                                U.

MA

Ma, ek skryf vir jou ’n gedig

sonder fênsie leestekens

sonder woorde wat rym

sonder bywoorde

net sommer

’n kaalvoet gedig –

want jy maak my groot

in jou krom klein handjies

jy beitel my met jou swart oë

en spits woorde

jy draai jou leiklipkop

jy lag en breek my tente op

maar jy offer my elke aand

vir jou Here God.

jou moesie-oor is my enigste telefoon

jou huis my enigste bybel

jou naam my breekwater teen die lewe

ek is so jammer mamma

dat ek nie is

wat ek graag vir jou wil wees nie.

BLARE

Roer jou voete deur die droë blare

roer hulle

roer hulle

want ruik jy die winter?

hoor jy die ouderdom

sien jy die rou roep van alles wat sterf?

O roer tog jou voete deur die blare

roer hulle

roer hulle.

FUGHETTA VIR DRIE STEMME

antjie_06

KRUISIGING

Jy het my kruis op die smal van jou

skouers gesleep; al teen die skuinste op,

terwyl jou sagte voete struikel oor

die swart kole van die kop.

Jou hare was spoegdeurweek

jou vleis deur my gerib, geëet,

terwyl ek wonder wanneer jou liefde vir my sou breek.

Ek het jou op die kruis neergeruk

en met ’n haan wat aanhoudend

in my ore kraai, die swaar spykers

deur die stengels van jou hande gedruk

en die slae waansinnig oor die stad laat weerklink.

Ek het asyn oor jou gesig gegooi

toe jou tong soos ’n swael tussen jou tande blink.

Trane het in jou ooghoeke opgestoot

maar ons het gesing en oor jou klere geloot.

Ek het ’n spies in jou sy gesteek

en angstig gewens dat jy moet breek

maar jou wimpers, nat en dig soos vlas,

het eers later toe dit om ons donker was

gesidder en gehyg: my God, my god