Al is die maan 'n misverstand

By Danie Marais

Waar sy debuut hoofsaaklik handel oor die verbrokkeling van ’n huwelik in Duitsland – sy “break-up album” – is Al is die maan ’n misverstand ’n tuiskoms, nie net op eie bodem nie, maar ook in ’n nuwe verhouding. Tog is Marais se poësie allermins geluksalig – verlorendheid is steeds die gevoel wat sy digterlike instink onderlê. Hier is praatverse, verse wat doelbewus ingeskryf is teen die gedrae en verhewe metriese trant wat tradisioneel die Afrikaanse poësie kenmerk. Soos die poësie van Raymond Carver is dit verse wat klink soos ’n intieme gesprek, verse wat die indruk laat dat dit omgee vir almal van ons se verlangens en verlorenthede. Die subtiele krag van Marais se poësie lê in die wyse waarop dit as’t ware die leser se vinger neem om die teksture van gevoel na te trek. Met sy debuut het hy die onweerstaanbaarheid van hierdie tegniek gevestig en in sy tweede bundel voer hy dit tot nog oorrompelender uiterstes.

• Language: Afrikaans
• Publisher: Tafelberg
• Release date: Sep 1, 2011
• ISBN: 9780624052654

Danie Marais

Danie Marais is op 30 Mei 1971 in Kimberley gebore. In 1993 behaal hy ’n B.Com-graad met regsvakke aan die Universiteit van Stellenbosch. Hy studeer onderwys aan die Carl von Ossietzky Universität in Oldenburg, Duitsland. Sy eerste digbundel, In die buitenste ruimte (2006), word met die Eugène Marais-, Ingrid Jonker-, en UJ-debuutprys bekroon. Vir sy tweede bundel ontvang hy die SALA-poësieprys. Hy het in 2012 die Media24 Legends-toekenning vir Leefstyljoernalis van die Jaar gekry en was in 2013 die naaswenner in dié kategorie.

Book preview

Danie Marais

gedigte

Danie marais title.jpg

Tafelberg

Die uitleg van gedigte in hierdie digitale uitgawe van Al is die maan ’n misverstand mag verskil van dié van die gedrukte uitgawe, afhangende van die instellings op u leestoestel. Die uitleg vertoon optimaal indien die standaardinstelling op u leestoestel gebruik word. Lesers kan egter eksperimenteer met die instellings vir verskillende perspektiewe op die gedigte.

Vir my familie en die meisie met die sewe letters in haar naam

Aanhaling

Under every no

Lay a passion for yes that had never been broken.

wallace stevens – Esthétique du Mal

Aimed just where I’d been told –

behind the shoulders at the heart

and lungs. ‘They might run,

but they won’t run far.

Look at it this way,’ my friend said.

‘How far would you run with a piece

of lead in your heart?’ That depends,

my friend, that depends.

raymond carver – Elk Camp

Tramps like us, baby we were born to run.

BRUCE springsteen – Born to run

Glip die aarde blou

As die buitenste ruimte haar eers

in die leemte hier binne

kom bewonder

lê verlange swart

om die witmaanstil

As die diepste onverskilligheid hom

oplaas in die spieël herken

glip die aarde blou, val vry –

suutjies deur die niet

in die olie van die al

Asseblief I

Van my woonstel se wentelbaan

is alles wat tel

’n gebed ver weg.

Maar voor jou totsiens-soen

het ek nie meer geweet waarvoor

om te vra wanneer ek bid nie.

Nou het ek vergeet van alles,

die res en die reën –

nou is dit net ek en jy tienduisend

onverhoorde nagmyle

in ’n enkelgebed ver.

Met een asem

Dit is nie ’n liefdesverklaring of ’n love poem dié nie maar verlange wat gejaagde asem is wat banger is om verkeerd te lewe as vir die dood wat jóú bokkie ook wil hê hê hê soos ’n dobbelsteen in ’n dronk hand hunker na sy nommer in roulette so honger soos ’n pyl uit ’n boog gereed soos ’n vuurhoutjie brand soos longe vol petrolpsalms vir jou al is die maan ’n misverstand en altyd net ’n asem lank

Weet net

Ek wil vurig

maar sag

iets aanteken vir ewig

noudat ons aan mekaar geraak het –

soos destyds by Stormsriviermond

toe die see in my hut kom slaan het.

En tog het ek net

staan en kyk

hoe die hemel tuimel

en die see in swik

hoe my oudste sout verlange

hier vlak voor my voete

haar te pletter loop.

Ek was tjoepstil oorweldig;

tot barstens gelukkig

soos by ’n hotelvenster in Bangkok

met die mal moeson

wat die meer, meer, meer! van begeer

in onstuitbare bruin riviere

deur ’n tropiese doolhof jaag.

Maar wat nou?

Noudat ek jou oor en oor in my kop

onweerstaanbaar verleë

uit jou gedagtes laat opkyk na my

net om jou glimlag

om mý mondhoeke te vang speel;

noudat ek oral weet

van jou

soos van daai storm in Bangkok

en die sterre en kleintyd en dood

soos springgety oor my drumpel

as ek net so

gratis en verniet

binne brand

soos jy.

Wees gerus

Raak my aan, asseblief,

raak my nie nou al aan nie.

Uit hierdie bitter grond gebore

tussen windhande wat my wil klief.

H.J. Pieterse – Artisjok

Dis doodreg,

want ek wil jou nie sommer

vuil vat en klou nie –

as mens aan die sterre vat

gaan hulle dood, sê Breyten.

Ek kap net soos ’n kat na ’n vlinder

my pelspoot na jou.

Ek:

kyk vir jou soos ’n nagapie,

waai my stert, honde-glimlag,

gooi verbete flikkers vir jou

soos ’n vuurtoring oor die water.

Ek ry ons enigste soen soos ’n luck dragon

as almal slaap.

Soggens kom fluit ek soos jou ketel,

jaag met ’n fris bries

die reëndruppels soos paddavissies

oor jou venster.

Ek staar oop en bloot pers na jou

soos ’n Pretoria in Oktober.

Ek gaan lê bloot met die boekmerk tussen jou blaaie

as jy die lig afsit snags.

Daar is niks om voor bang te wees nie –

ek doodle maar die sewe lucky letters van jou naam

en laat jou in vrede spartel

met jou donkerbloed jou warm-alleen

jou rooi hart-gedagtes.

Kyk, ek trek net die gordyne oop

sodat jy kan voel hoe roekeloos die maan

deur die diefwering aan jou vat

in Sun Court 8 –

jou gehuurde kou

in ’n wilde stad