Raadselachtige bouwwerken

By Alles over historia

Al sinds de oudheid zijn mensen gefascineerd door prachtige gebouwen en immense monumenten, en de oude Grieken schreven al reisgidsen over de wonderen van de wereld die iedereen moest zien. Van die wonderen op de Griekse lijst is alleen de piramide van Cheops nog over, maar daarna zijn er weer monumenten bijgebouwd. Wetenschappers trekken nu naar Paaseiland om de mysterieuze moaibeelden te analyseren, en archeologen speuren met schoppen en radar de bodem van Stonehenge af. Langzaam maar zeker leggen wetenschappers de puzzel om wijzer te worden over de monumenten uit het verleden en de mensen die ze hebben gemaakt.In Raadselachtige bouwwerken gaan we naar de interessantste plekken van de geschiedenis. Van het Incarijk tot de Mingdynastie. Van prachtige steden in dorre woestijnen tot astronomische monumenten die eenzaam tronen op winderige vlaktes.-

• Language: Nederlands
• Publisher: SAGA Egmont
• Release date: May 19, 2021
• ISBN: 9788726911305

Book preview

Raadselachtige bouwwerken

Translated by Bonnier

Original title: Gådefulde bygningsværker

Original language: Danish

Copyright © 2019, 2021 Alles over historia and SAGA Egmont

All rights reserved

ISBN: 9788726911305

1st ebook edition

Format: EPUB 3.0

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrievial system, or transmitted, in any form or by any means without the prior written permission of the publisher, nor, be otherwise circulated in any form of binding or cover other than in which it is published and without a similar condition being imposed on the subsequent purchaser.

www.sagaegmont.com

Saga Egmont - a part of Egmont, www.egmont.com

Van Mette Iversen en Stine Overbye

Al sinds de oudheid zijn mensen gefascineerd door prachtige gebouwen en immense monumenten, en de oude Grieken schreven al reisgidsen over de wonderen van de wereld die iedereen moest zien. Van die wonderen op de Griekse lijst is alleen de piramide van Cheops nog over, maar daarna zijn er weer monumenten bijgebouwd. Wetenschappers trekken nu naar Paaseiland om de mysterieuze moaibeelden te analyseren, en archeologen speuren met schoppen en radar de bodem van Stonehenge af. Langzaam maar zeker leggen wetenschappers de puzzel om wijzer te worden over de monumenten uit het verleden en de mensen die ze hebben gemaakt.

In Raadselachtige bouwwerken gaan we naar de interessantste plekken van de geschiedenis. Van het Incarijk tot de Mingdynastie. Van prachtige steden in dorre woestijnen tot astronomische monumenten die eenzaam tronen op winderige vlaktes.

1.De stad achter de mist

Tonnen zware granietblokken werden zo precies op elkaar geplaatst dat er nog geen strootje tussen kon. Er waren grachten en een riool. De koningsstad Machu Picchu was zonder twijfel een van de grootste prestaties van de Inca’s. Waarom ze de stad ineens achterlieten, weet niemand.

De mist hangt nog als een rooksluier over de bergpartij: een heuvelrug in het Andesgebergte op 2430 meter hoogte, geflankeerd door twee hogere toppen in het zuiden en noorden. De dampen uit de heilige vallei verderop, waardoor de rivier de Urubamba stroomt, hullen het woud op de berghellingen in het wit. Een edelman en zijn familie plus tientallen dragers, bedienden en soldaten lopen op deze junimorgen eind 15e eeuw gestaag de Andes op. De voeten van de dragers gaan ritmisch, stap voor stap, over een weg van massieve stenen van licht graniet. Vanuit de draagstoel ziet de adellijke familie hoe de zon door de mist heen prikt, waardoor de bestemming van de reis uit het wit opdoemt: de koninklijke stad tussen de twee heilige bergtoppen Machu Picchu en Huayna Picchu.

De rivier volgt het voorname gezelschap tot aan de stadspoort in de massieve stadsmuur. Langs het pad, dat deel uitmaakt van het 40.000 kilometer lange wegennet van de Inca’s, lest de groep de dorst bij fonteinen met bronwater. En hier, bij de ingang van de stad, hoor je het kanaal ruisen dat water uit de bronnen van Machu Picchu de stad in brengt. Het stromende water is de basis van het luxe leven hier in het vakantieparadijs van de vorst. De edelen laten als gebaar kostbare stenen van vulkanisch glas – obsidiaan – die van honderden kilometers ver komen, in een kist bij de stadspoort vallen. En dan tillen de dragers de edelen in hun draag­stoel naar binnen; het winterzonnewendefeest en de hulde aan de zonnegod Inti kunnen beginnen.

Geschiedenis is in nevelen gehuld

Sinds de Amerikaanse avonturier en historicus Hiram Bingham in 1911 dezelfde bergrug bereikte en de ruïnes van de ooit zo magnifieke Incastad Machu Picchu wereldberoemd maakte, is de stad in mysterie gehuld. Waarom bouwden de Inca’s zo’n magnifieke stad ver van de centraler gelegen bolwerken van het rijk? Wat voor mensen woonden er? En hoe hebben de Inca’s de tonnen wegende bouwstenen naar deze hoogten gesleept en tot op de millimeter nauwkeurig bijgehakt? En de grootste vraag is: Waarom werd de stad – na alle inspanningen en architectonische hoogstandjes van de Inca’s – na nog geen eeuw verlaten? De Inca’s hadden geen geschreven taal en lieten geen antwoorden na, dus archeologen hebben de puzzel stukje voor stukje moeten leggen met behulp van de inmiddels vele vondsten uit de indrukwekkende stad.

Hiram Bingham twijfelde er niet aan dat hij iets unieks had ontdekt toen hij, achter de rug van een nog maar achtjarige gids uit de buurt aan, de heuvelrug op liep waar Machu Picchu ligt.

‘Plotseling betraden we een met bos begroeide doolhof van kleine en grote muren. Deze ruïnes bestonden uit blokken wit graniet, die zorgvuldig waren uitgehakt en mooi in elkaar waren gepast zonder gebruik van cement,’ aldus Bingham, die langzaam in de gaten kreeg dat hij zich midden in een gigantische archeologische vondst bevond.

‘De ene verrassing volgde na de andere, totdat ik inzag dat we te midden van de meest fantastische ruïnes stonden die ooit in Peru zijn aangetroffen,’ vertelde Hiram Bingham twee jaar na de expeditie tegen het tijdschrift Harper’s Bazaar.

Vóór hem lag een stad van 85 vierkante kilometer gedrapeerd op de bergrug in een symbiose met de natuur – en tegelijk in verzet daartegen. Enerzijds braken de gebouwen met de lijnen van het gebergte, anderzijds hadden de Inca’s de rotsen opgenomen in hun architectuur en trappen rechtstreeks uit de bergwand gehakt. Rond de stad lagen honderden zorgvuldig gebouwde terrassen voor de akkerbouw.

‘De schoonheid van de bouwwerken overtrof die van de fraaie constructies in Cuzco, die bezoekers al 400 jaar lang bewonderen. Het voelde als een heel onwerkelijke droom,’ ging hij verder.

Binghams jonge gids nam hem mee naar het plein midden in de stad, die zijn familie en andere lokale bewoners in die tijd gebruikten om hun maïs en aardappelen te kweken. Hier zag de Amerikaanse avonturier een gebouw dat hem op het eerste idee bracht van waar hij terecht was gekomen. Vóór hem stond een stevige stenen muur met drie ramen op het oosten van ongeveer 1 bij 1 meter. Volgens een legende bouwde de grondlegger van het Incarijk, Manco Capac, een tempel met drie ramen op zijn geboorteplaats, dus Bingham nam aan dat Machu Picchu de wieg van het Incarijk was: Tambo Tocco.

In 1912, op zijn volgende expeditie naar de stad in de nevelen, vond Binghams archeologische team zeker 100 grafkamers op de oostelijke berghelling. Binghams collega George Eaton, die botresten van de graven analyseerde, stelde vast dat ze allemaal van vrouwen waren – een conclusie die leidde tot een tweede theorie over de stad. Bingham dacht nu dat Machu Picchu de stad van de Maagden van de Zon was: jonge vrouwen die om hun schoonheid waren uitverkoren om bij bepaalde gelegenheden te worden geofferd aan de goden. De stad zou dus een soort klooster zijn geweest waar de maagden werden grootgebracht, vermoedde ook George Eaton. Maar de theorie vertoonde leemten. Eaton had geen ervaring met het analyseren van skeletten uit dat gebied, dus of de botten van vrouwen waren, kon hij niet weten. Toen hij ook ontdekte dat een aantal lichamen sporen van syfilis bevatten, viel de theorie over de maagden in duigen.

90 jaar en vele technologische doorbraken verder bezocht een moderne bottendeskundige de resten in de grafkamers van Machu Picchu. Die bleken van 174 mensen afkomstig te zijn, en voor een derde tot de helft van mannen. Kinderskeletten werden er ook aangetroffen. De vrouwenskeletten vertoonden bovendien de sporen van een of meer geboorten. Dit onderzoek deed de theorie van George Eaton over de Maagden van de Zon definitief de das om.

Vakantieparadijs voor de elite

Ondertussen deed er een derde theorie opgeld in wetenschappelijke kringen: dat Machu Picchu halverwege de 15e eeuw was gebouwd door de vorst Pachacuti als toevluchtsoord voor de heersers van het Incarijk en als onderdeel van een keten van paleizen door het hele rijk heen. Pachacuti wordt wel de Napoleon van de