Een reis door de tijd met het polshorloge

Als we de socioloog Lewis Mumford mogen geloven, was het de klok en niet de stoommachine die de sleutelmachine was tot het moderne industriële tijdperk. Hij schreef: “Het is een soort krachtwerktuig waarvan het ‘product’ seconden en minuten zijn. Vanwege zijn aard koppelde het de tijd los van de menselijke ervaring en hielp bij het creëren van het geloof in een onafhankelijke wereld van wiskundig meetbare gevolgen: de bijzondere wereld van de natuurwetenschappen.” Zo staat het tenminste te lezen in Mumfords boek Technology and Civilization.

Wanneer de tijdmeting een mechanisch proces werd, is niet exact te zeggen. De exacte ontstaansdatum van de eerste raderuurwerken kan niet met absolute zekerheid worden vastgesteld, maar de uitvinding daarvan vond vermoedelijk plaats in de late dertiende eeuw. En wel in kloosters, want daar vereisten de gebedstijden een vaste indeling van de dag, wat de noodzaak van regelmatige tijdmeting met zich meebracht.

Om mechanische raderuurwerken mee te kunnen nemen, was een alternatief voor aandrijving door zwaartekracht nodig. In die zin verschenen aan het begin van de vijftiende eeuw de eerste klokken met een veermechanisme ten tonele. Een enorme stap richting precisie werd