Het leven en de dood van Hitler

By Alles over historia

Met zijn retorische gaven en zijn visie om van Duitsland een machtig wereldrijk te maken, wist Hitler miljoenen mensen te verenigen. Wat was hij voor iemand dat zovelen hem volgden? We zoomen in op Hitler als mens. Zijn ambities, gewoonten, huisdieren en zijn privévertrekken – van het luxe vakantieverblijf de Berghof in de frisse Alpenlucht tot de bedompte Führerbunker in Berlijn. Bekenden en partijgenoten noemden Adolf Hitler charmant en charismatisch. Desondanks ruimde hij iedereen die het nazisme tegenwerkte genadeloos uit de weg en gaf hij ijskoud het bevel voor de massamoorden van de Tweede Wereldoorlog.-

• Language: Nederlands
• Publisher: SAGA Egmont
• Release date: Feb 4, 2021
• ISBN: 9788726671100

Book preview

Het leven en de dood van Hitler

Original title: Hitlers liv og død

Original language: Danish

Cover image: Shutterstock

Copyright © 2019, 2020 Alles over historia and SAGA Egmont

This work is republished as a historical document. It contains contemporary use of language.

ISBN: 9788726671100

1st ebook edition

Format: EPUB 3.0

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrievial system, or transmitted, in any form or by any means without the prior written permission of the publisher, nor, be otherwise circulated in any form of binding or cover other than in which it is published and without a similar condition being imposed on the subsequent purchaser.

www.sagaegmont.com

Saga Egmont - a part of Egmont, www.egmont.com

HET LEVEN EN DE DOOD VAN HITLER

Met zijn retorische gaven en zijn visie om van Duitsland een machtig wereldrijk te maken, wist Hitler miljoenen mensen te verenigen. Wat was hij voor iemand dat zovelen hem volgden? We zoomen in op

Hitler als mens. Zijn ambities, gewoonten, huisdieren en zijn privévertrekken – van het luxe

vakantieverblijf de Berghof in de frisse Alpenlucht tot de bedompte Führerbunker in Berlijn.

Bekenden en partijgenoten noemden Adolf Hitler charmant en charismatisch. Desondanks ruimde hij

iedereen die het nazisme tegenwerkte genadeloos uit de weg en gaf hij ijskoud het bevel voor de

massamoorden van de Tweede Wereldoorlog.

1. HITLERS MOED WAS EEN MYTHE

Bijna 100 jaar lang dachten historici dat Hitler in de Eerste Wereldoorlog een dappere frontsoldaat was. Maar onlangs ontdekte dagboeken en brieven laten zien dat dit beeld op je reinste nazipropaganda berust. In feite was Hitler een held op sokken, die zich verre van het front hield.

Af Ditte Jensen

De machinegeweren vuren hun kogelregen af op de geelbruine mist van gas die als een zware deken over de loopgraven ligt. Het is het voorjaar van 1917. De velden bij een heuvelrug in het Noord-Franse Vimy zijn door de strijd veranderd in een troosteloos maanlandschap.

In een bunker ver achter het front hebben de Duitse officieren en hun staf hun hoofdkwartier. Op zijn vaste plek in het hoekje zit een jonge ordonnans met zijn patronentas stevig om zijn middel en zijn geweer naast zich. Hij gaat op in zijn boek en zijn gedachten dwalen af – ver van de verschrikkingen van het front. Zo’n twee decennia later zal hij de machtigste man van Duitsland worden. Deze tengere soldaat heet Adolf Hitler.

De soldaten hadden maar één woord voor hem en andere bevoorrechten die de oorlog op veilige afstand van het front doorbrachten: Etappenschwein.

Nazipropaganda verdraait waarheid

Nog bijna 60 jaar na de val van het nazi-regime dachten historici dat Hitler zich in de Eerste Wereldoorlog heldhaftig had gedragen. Terwijl de kogels hem om de oren vlogen, zou de jonge ordonnans dapper heen en weer zijn gerend met zijn berichten. De oorlog was een leerschool voor Hitler, en hij slaagde met vlag en wimpel – dacht iedereen.

Dit beeld stoelt op de verhalen van Hitler zelf, en op ooggetuigenverslagen en boeken die vaak na de machtsovername van de nazi’s in 1933 waren geschreven. Eén detail werd echter over het hoofd gezien: dit materiaal moest Hitler neerzetten als een onbevreesde, opofferingsgezinde soldaat, die als voorbeeld kon dienen voor het Duitse volk.

Tot nu toe onbekende brieven en dagboekfragmenten van onder anderen Hitlers kameraden geven een totaal ander beeld. Niet alleen was Hitler een soldaat van likmevestje, maar volgens de Britse historicus Thomas Weber was hij vrijwel nooit aan het front te vinden en bracht hij zijn tijd voornamelijk door met tekenen in plaats van schieten.

Hoera, het is oorlog

Hitlers oorlogsverhaal begint op zondag 2 augustus 1914. Een dag eerder had Duitsland Rusland de oorlog verklaard. Een menigte jonge mensen in München verwelkomde dit bericht. De 25-jarige Adolf Hitler was erbij. Vanwege zijn tengere postuur en zijn 1,73 meter was hij het jaar daarvoor afgekeurd voor militaire dienst in Oostenrijk. Daarop had hij zich vrijwillig bij het Duitse leger gemeld, dat een stuk minder kieskeurig was.

Hitler kwam bij het Beierse List-regiment. De vrijwilligers kregen grijsgroene uniformen met een rode streep langs de broekspijpen. Deze streep mocht onder geen beding vies worden, luidde het bevel. Het leger was door zijn helmen heen. In plaats daarvan kregen Hitler en zijn kameraden een muts bekleed met grijs katoen, dat op staal leek.

Op een trainingskamp bij München moesten de soldaten conditie opbouwen, leren schieten en tenten opzetten. Hitler mopperde over de lange marsen. In een brief aan de vrouw van zijn huisbaas, Anna Popp, schreef hij: ‘De eerste vijf dagen in het Lech-dal waren de meest vermoeiende van mijn leven.’

En hij was niet de enige die klaagde. De rekruten bleken nog lang niet klaar voor de ontberingen van de oorlog.

Regiment beschoot Duits vliegtuig

Ondertussen waren Groot-Brittannië en Frankrijk aan Russische zijde tot de oorlog toegetreden. In september 1914 rukten Duitse troepen op in de hoop op een snelle zege op de Fransen en Engelsen. Het front was uitgestrekt, en in het midden lag het strategisch belangrijke Ieper. Hitlers regiment deed mee aan de aanval. De soldaten waren opgefokt en stonden te popelen om zich snel in het strijdgewoel te mengen: ‘De mannen oefenen op kippen met hun bajonetten, en als ze niet uitkijken verwonden ze elkaar’, schreef de officier Ludwig Bassenheim in zijn dagboek. Toen ze een vliegtuig aan de hemel ontwaarden, waren de rekruten helemaal niet meer te houden. Ineens zag de lucht zwart van de kogels en klonken er strijdkreten. Onwennig maar fanatiek zetten ze alles op alles om het toestel neer te halen. Ze ontdekten te laat dat het vliegtuig niet Frans was, maar Duits.

Op een vroege ochtend in oktober vocht het regiment zich een weg door de modder en de mist en kwam bij het front. Ze moesten nu de Britse troepen uit het Vlaamse Geluveld verdrijven.

De mannen waren opgewonden, en namen gretig hun nieuwe geweren in ontvangst. Maar een paar minuten later sloeg het enthousiasme om in frustratie. Ze hadden geen idee hoe de geweren werkten, want hun training was met een veel ouder model met een andere bediening geweest. Na wat vergeefse pogingen het regiment te instrueren, gaven de officieren het op en kregen de rekruten hun oude, vertrouwde geweren terug. De leiders wisten dat de soldaten alleen door puur geluk heelhuids uit de strijd terug zouden komen.

Ze hadden nog geen 40 meter zicht toen de rekruten de vijandelijke posities aanvielen en de eerste Britse loopgraven passeerden. Maar ze wilden zo graag terreinwinst boeken dat ze vergaten te kijken of de loopgraven wel leeg waren. Even later waren Hitler en zijn makkers omsingeld. Ze werden van voren en van achteren door de Britten beschoten. En tot overmaat van ramp zagen andere Duitse eenheden hen vanwege hun grijze katoenen mutsen aan voor Engelse soldaten en openden ze het vuur. Pas toen de Engelsen geen munitie meer hadden, konden Hitler en de andere overlevenden voorzichtig naar de eigen stelling terugkruipen. Deze miskleun kostte het Listregiment 349 van zijn 3000 soldaten.

Hoe anders beschreef Hitler deze duidelijke mislukking in een brief aan een kennis in München: ‘We hebben de loopgraven schoongeveegd. Wie zich niet met zijn handen omhoog overgaf, maaiden we neer.’

Het Duitse offensief was vastgelopen, en de twee legers groeven zich in. Een jarenlange bittere loopgravenoorlog was het gevolg. Maar niet voor Hitler.

Van frontsoldaat tot held op sokken

Een maand na het rampzalige debuut van het List-regiment werd Adolf Hitler naar het hoofdkwartier overgeplaatst om als ordonnans of koerier dienst te doen voor de regimentsleiding.

De meeste mensen dachten dat de functie van ordonnans bloedlink was. Hier maakten de nazi’s handig gebruik van toen ze later de daden van Hitler in de oorlog verheerlijkten. Volgens de propaganda liep hij het meeste risico van iedereen. De frontsoldaten konden immers dekking zoeken in de loopgraven, maar een ordonnans stelde zijn leven voortdurend in de waagschaal.

‘Hitler was een van de allerdapperste soldaten. Hij moest dwars door het geweervuur rennen om boodschappen van de ene officier naar de andere over te brengen’, stond te lezen in een nazi-kinderboek uit 1935.

De nazi’s vertelden er echter niet bij dat Hitler helemaal niet aan het front werkte, maar dat hij berichten tussen commandoposten achter het front rondbracht. Pas ontdekte documenten laten zien dat Hitler bijna altijd op 5 tot 10 kilometer van het front bleef. De kans dat de kogels hem daar om de oren floten, was buitengewoon klein.

Vooral één voorval werd uitgemolken door de nazi-propagandisten. Vlak nadat Adolf Hitler tot ordonnans was benoemd, zou hij het leven van zijn bevelhebber gered hebben.

Hitler krijgt de eer

Medio november 1914 zou het List-regiment een bos bij de Belgische plaats Mesen bestormen. Plotseling zagen Hitler en zijn makker Anton Bachmann dat luitenant-kolonel Philipp Engelhardt open en bloot bij de bosrand stond. De jonge officier werkte als een rode lap op een stier en de Fransen openden het vuur. Onversaagd wierpen Hitler en Bachmann zich op als levende schilden en ze beschermden de officier met hun lichaam – althans, dat wil de versie van de nazipropaganda van dit verhaal.

Een verslag van de verrichtingen van het List-regiment uit 1915 bevestigt dat Hitler deelnam aan deze reddingsactie, maar daarmee is dan ook alles gezegd. Het verslag rept van vier ordonnansen die de actie uitvoerden, en niet alleen van Hitler en Bachmann. Bovendien lag Engelhardt niet rechtstreeks onder vuur, maar maakten de mannen zich zorgen omdat ze in de buurt schoten hoorden. Alle vier de betrokkenen werden