Presturinn á Vökuvöllum

By Oliver Goldsmith

Hinn ástsæli og saklausi Dr. Primrose, sem lifað hefur velsæmdarlífi, missir allan sinn auð á einni örlagaríkri nóttu. Fjölskylda hans þarf þar af leiðandi að sætta sig við skert lífsgæði og ákveður Primrose því að þau skuli flytjast í nýtt prestakall í fjarlægri sveit. Þar geta þau lifað áfram eins og þeim einum er lagið, án þess að vera uppá aðra komin. Ekki líður á löngu þar til allir fjölskyldumeðlimirnir finna sig í hringiðu ásta og svika, gleði og sorgar.Einstakur stíll Oliver Goldsmith, sem lýsa má sem bæði kómískum og einlægum, nær að birta bæði fall og ris Primrose fjölskyldunnar í ljósi klassísksra hefða heimilslífs um 17. öld. Sagan var lengi ein af vinsælustu skáldsögum Englands, með beinar skírskotanir í verk Austin, Dickens, Eliot, Bronte, Goethe, Schopenhauer og margra annarra. -

• Language: Íslenska
• Publisher: SAGA Egmont
• Release date: Feb 12, 2021
• ISBN: 9788726797312

Book preview

Presturinn á Vökuvöllum

Translated by Davíð Guðmundsson

Original title: The Vicar of Wakefield

Original language: English

Persónurnar og notkun á tungumáli í verkinu endurspegla ekki skoðanir útgefandans. Verkið er gefið út sem sögulegt skjal sem inniheldur lýsingar á tíðaranda og skynjun manna sem tíðkaðist á tímum skrifanna.

Copyright © 1766, 2021 SAGA Egmont

All rights reserved.

ISBN: 9788726797312

1st ebook edition

Format: EPUB 3.0

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrievial system, or transmitted, in any form or by any means without the prior written permission of the publisher, nor, be otherwise circulated in any form of binding or cover other than in which it is published and without a similar condition being imposed on the subsequent purchaser. SAGA Egmont

www.sagaegmont.com

Saga Egmont - a part of Egmont, www.egmont.com

Presturinn á Vökuvöllum

1. Kapítuli.

Lýsingin áskyldfólkinu á Vökuvöllum og ætlarmótiđ, sem er med því öllu bæđi ađ skaplyndi og skapuađi.

Eg var jafnan á þeirri skoðun, að heiðvirður maður, er kvongaðist og kæmi upp mörgum börnum, gjörði meira gagn en sá, er lifði alla æfi í einlífi, og talaði að eins um fjölgun mannkynsins. Af því að þetta vakti fyrir mèr var naumast ár liðið frá því að eg tók vígslu, þá er eg fór að hugsa um, að gjöra alvöru úr því, að kvongast, og kaus eg mèr konu, eins og hún kaus sèr brúðarkjól, þannig að eg gekkst ekki einasta fyrir fríðleik og blóma utan á, heldur þeim kostum, er til frambúðar mættu verða. Til þess að unna henni sannmælis, var hún góðkvendi og starfsöm kona, og var uppeldi hennar svo, að fáar sveitastúlkur tóku henni fram. Hún gat lesið hverja enska bók viðstöðulítið, en er til þess kom, að salta mat, súrsa og sjóða, var hún eigi eptirbátur annara. Hún hældi sèr einnig af því, að hún væri bezta búkona, og gat eg þó aldrei fundið, að við yrðum auðugri fyrir allt hennar búvit.

Hvað sem þessu líður, voru samfarir okkar hinar beztu, og fór ást okkar vaxandi með aldrinum. Við höfðum í rauninni ekkert tilefni til þess að vera reið við heiminn eða hvort við annað. Við höfðum snoturt hús til íbúðar í fallegri sveit og góða nágranna. Tíminn gekk til siðsamlegra skemmtana, þeirra er tíðkanlegar eru í sveit, til þess að sækja heim auðuga nágranna okkar og hjálpa þeim, er fátækir voru. Byltingar höfðum við engar að óttast eða crfiðleika í að standa; við stóðum eigi í öðrum stórræðum en þeim, er gjörðust á heimilinu hjá okkur, og eigi voru flutningarnir aðrir en á milli rúmanna hjá okkur.

Með því að við bjuggum í þjóðbraut, komu gestir eða útlendingar oft til okkar, til þess að smakka stikilsberja vínið okkar, er mikið þótti til koma; enda get eg eigi sannara sagt, en að eg vissi aldrei til, að nokkur þeirra fyndi neitt út á það að setja. Frændur okkar kunnu einnig allir að telja sig í ætt við okkur, jafnvel þó að komið væri fram í fertugasta lið, og þurftu eigi liðsinnis ættfræðinga til þess; var það alloft, að þeir sóttu okkur heim. Eigi var mikil upphefð fyrir okkur að sumum þeirra, er þóttust vera í ætt við okkur, því að blindir, vanaðir, haltir voru einnig þeirra á meðal. Samt sem áður var það jafnan viðkvæðið hjá konu minni, að þeir ættu að sitja við sama borð og við, með því að þeir væru sama hold og blóð og við. þannig kom það til, að við höfðum alloftast mjög ánægða vini hjá okkur, þó að þeir væru eigi mjög auðugir, því það má jafnan ganga að því vísu, að því fátækari sem gestur er, þvi meira þykir honum koma til þess, að honum er gott gjört; og eins og sumir menn dást að litarskrauti blóma og fjöllitum fiðrilda vængjum, eins var eg svo gjörður, að mèr hefir jafnan þótt mikið til koma, að sjá ánægjusvip á mönnum; en er það kom upp úr kafinu, að einhver af ættingjum okkar var mjög illur maður, leiðindagestur eða svo, að við vildum losast við hann, gætti eg þess jafnan, að ljá honum reiðfrakka, þá er hann fór, eða stígvél cða stundum hest, er litið verð var í, og vann eg það ávallt á, að hann kom aldrei aftur, til þess að skila því. Með þessu móti höfðust þeir burt úr húsum okkar, er okkur féll eigi við, en aldrei spurðist það frá Vökuvöllum, að vegfarandi mönnum eða fátækum skjólstæðingum væri úthýst þar.

Svona lifðum við mörg ár farsæl mjög, nema hvað við fengum stundum þessar smá-rispur, er forsjónin sendir, til þess að oss skuli finnast því meira til um náð hennar. Skóladrengir gjörðu einatt usla í aldingarði mínum, og kettir eða krakkar rændu eggjakökum konu minnar. Herramanninum hætti stundum til þess að sofna, þá er eg var heitastur í ræðu minni, eða frú hans að sýna konu minni eigi önnur skil, þá er hún ætlaði að hafa mikið við hana í kirkjunni, en að hneigja sig stuttaralega. En við hristum það brátt af okkur, þó að okkur þættu önnur eins atvik og þessi all leiðinleg, og áður en 3 eða 4 dagar voru liðnir, fórum við venjulega að furða okkur á, að við skyldum láta slíkt á okkur festa.

Það var hvorttveggja að börnum mínum var eigi komið upp á neinn kveifarhátt í uppfóstrinu, enda voru þau bæði vel gjörð og heilsugóð; synir mínir voru harðfengir og ötulir, dætur minar fríðar og blómlegar. Þá er eg stóð í miðjum barnahópnum, er líkleg voru til þess, að verða ellistoð mín, gat eg eigi stillt mig um að hafa upp hina orðlögðu sögu af Abens berg greifa. þá er Hinrik 2. fór um þýzkaland, færðu aðrir hirðmenn hans honum fjársjóði sina, en Abensberg kom með syni sina 32 að tölu til herra sins, og þóttist eigi aðra dýrmætari gjöf hafa í tè að láta. þó að eg ætti þannig ekki nema 6 börnin, skoðaði eg þau eins og hina dýrmætustu gjöf, er eg gæfi ættjörðu minni, og taldi mig því eiga til skuldar að telja hjá henni. Elzti sonur okkar hét Georg eftir föðurbróður sínum, er eftirlét okkur 10,000 pund. Næsta barnið var stúlka; vildi eg láta hana heita Grissel eftir föðursystur sinni, en með því að kona mín hafði lesið skáldsögur meðan hún gekk með hana, vildi hún láta hana heita Ólivia. Áður en fullt ár var um liðið, áttum við aðra dóttur, og nú hafði eg ráðið með mèr, að hún skyldi heita Gríssel; en þá datt það í ríkiskonu, er var í ætt við okkur, að vilja halda stúlkunni undir skirn, og var hún látin heita Sofía eftir fyrirsögn hennar; þannig urðu tvö nöfn í ættinni, er tíð eru hjá skáldum, en eg lýsi því hátíðlega yfir, að eg átti þar engan þátt í. Móses var næsta barnið okkar; liðu svo 12 ár í milli, þangað til við áttum enn tvo syni.

það væri eigi til neins að neita því, að mèr var heldur dátt, þá er eg sá litlu drengina mína hjá mèr, en hègómaskapur og ánægja konu minnar var þó enn þá meiri. Þá er geslir voru komnir, og svo vildi til að þeir sögðu: «Það er orð og að sönnu, húsfrú góð, að enginn á fallegri börn í öllu þessu bygðarlagi en þér», svaraði hún að vísu: «Já vinur, þau eru, eins og Guð hefir gjört þau, nógu falleg, ef þau eru nógu góð, því sá er fallegur, sem fallega breytir». Og svo var hún til með að segja stúlkunum, að þær skyldu láta sjá framan í sig; en það er eigi að draga dulur á, að þær voru fríðleiks-stúlkur. Útlitið tómt er svo lítilvægt að mínum dómi, að mèr hefði varla dottið í hug að minnast á það, ef það hefði eigi verið almennt umtalsefni í sveitinni. Ólivía var nú nær 18 ára og var mesta blómarós viðlíka og æskugyðjan er á litmyndum málara, frjálsleg, glaðleg, fyrirmannleg. Sofía þótti eigi í fyrstu eins fyrirtaks fríð, en þó þótti einatt allt eins mikið til hennar koma, er til lengdar lèt, því að hún var bliðleg, kurteis og ginnandi. Önnur þeirra sigraði í fyrsta höggi, hin með því að beita sèr laglega oftar en einu sinni.

Skaplyndi kvenna fer all opt eftir andlitsfari þeirra, að minnsta kosti var svo með dætur mínar: Ólivía óskaði eftir mörgum elskhugum, Sofía vildi hafa einn tryggan. Það kom oft að Ólivíu, að hana langaði um of til þess að halda sèr til. Sofía leyndi jafnvel hinum beztu kostum sínum, til þess að styggja eigi aðra. Önnur stytti mèr stundir með glaðværð sinni, þá er vel lá á mèr, hin með bliðu sinni, þá er eg var alvarlegur. En einkenni þessi fóru aldrei fram úr réttu hófi hjá hvorugri, og eg hefi oft sèð þær skifta skapi, heilan dag í einu. Glaðkvendið hún Ólivía mín hefir orðið sett og stillt, ef hún hefir farið í sorgarbúning, og yngri systirin hefir orðið glaðværari, en hún átti að sjer, ef hún hefir sett á sig nýjar borðaleggingar. Elzti sonur minn Georg uppólst í Oxforð, með því að eg ætlaði að láta hann læra. Hinn drenginn Móses ætlaði eg til höndlunar, og var hann hafður við ýmislegt heima. En það er óþarfi að vera að reyna til að lýsa skaplyndi unglinga, er voru eigi farnir að kynnast heiminum nema svo lítið. Það er stutt af að segja, að ættarmót var með þeim öllum, og í raun rèttri voru þau öll eins skapi farin, því að þau voru öll jafn drenglynd, auðtrúa, tilgerðarlaus og meinlaus.

2. Kapítuli.

Ættin verdur fyrir óldni. Eigna missir er ađ eins til þess, ad auka sómamónnum stórlæti.

Áfskiftin af stundlegum efnum heimilisins voru einknm falin umsjá konu minnar, en eg tók einn að mèr að stjórna hinum andlegu. Tekjurnar af kalli mínu voru nærfellt 35 pund á ári, og lèt eg þær ganga til munaðarlausra barna og presta ekkna í biskupsdæminu; eg átti nógan auð sjálfur, og skeytti því eigi um stundleg efni; hafði eg ánægju af því með sjálfum mèr, að gegna skyldu minni án endurgjalds. Eg tók það einnig fyrir mig, að halda engan aðstoðarprest, og komast í kunningskap við hvern mann í sókninni; hvatti eg hina kvæntu til hófsemi og hina ókvæntu til að kvongast, svo að eigi voru mörg ár liðin áður en það var orðið almennt orðtak, að það væri ánaleg ekla á þrennu á Vökuvöllum, á stærilæti hjá prestinum, á konum handa ungu mönnunum og kaupendum handa ölhúsunum.

Hjónabandið varjafnan eitthvert hið skemmtilegasta umtalsefni mitt, og ritaði eg all margar prédikanir, til þess að sanna, hvílíkt happ það væri; en það var sèr í lagi ein skoðun, er eg lèt mèr mikils um vert að halda fram, því eg varði það með Whiston, að það væri ólöglegt, að prestur í ensku kirkjunni gengi að eiga aðra konu, eftir að fyrri kona hans væri dáin, eða með öðrum orðum, eg stærði mig af því, að eg héldi fast fram einkvæni presta.

Um þetta mikilvæga kappmál hafa margar bækur verið ritaðar, er mikið hefir verið haft fyrir, og varð eg snemma við það riðinn. Eg gaf sjálfur út nokkrar ritgjörðir um þetta efni; gengu þær aldrei út, svo að eg hugga mig við, að aðrir hafi eigi lesið þær en þeir fáu, er mèr voru samdóma. Sumir af vinum mínum kölluðu þetta sérvizku úr mèr; en því er miður! Þeir höfðu eigi eins og eg gjört það að langvinnu íhugunarefni. því meir sem eg velti því fyrir mèr, því mikilvægara virtist mèr það. Eg stè jafnvel feti framar en Whiston í röksemdafærslu minni; eins og hann hafði grafið á leiði konu sinnar, að hún væri hin eina kona er Vilhjálmur Whiston hefði átt, svo setti eg konu minni líkt grafletur, þó að hún lifði enn þá; tók eg í því fram forsjálni, búhyggni og eftirlátsemi hennar til dauðadags. þetta lèt eg rita með fögru letri og setja í snotra umgjörð; var það svo sett á hylluna upp yfir ofninum, og vann þar að fleiru en einu leyti mikinn þarfa. það minnti konu mína á skyldu hennar við mig og tryggð mína við hana; það vakti hjá henni slerka löngun eftir góðum orðstír, og minnti liana stöðugt á fráfall hennar.

Vera má að það hafi þannig komið af því, að heyra hjónabandinu svo oft hælt, að elzti sonur minn Georg festi ástaraugu á stúlku nokkurri einmitt un sama leyti, sem hann fór úr háskólanum í Oxforð; var hún dóttir manns eins af andlegri stétt í grennd við okkur; var hann mikils háttar maður meðal klerka og svo efnum búinn, að hann gat lagt með henni mikinn auð, en auður var hér minnstur kostur. Allir nema dætur minar játuðu, að ungfrú Arabella Vilmot væri fallegasta stúlka. Æskan, heilbrigðin og sakleysið skein út úr enni, og þar á ofan var svo bjart yfir henni og augnaráðið svo forkunnar blitt, að eldri mönnum gat jafnvel eigi annað en fundist til um fegurð hennar. Með því að herra Vilmot var kunnugt, að eg gat ánafnað syni minum laglega fjárupphæð, var hann eigi frábitinn þessum ráðahag; báðar ættirnar lifðu því saman í allri þeirri ástúð, er vön er að vera undanfari þess, er það er í áformi, að þær tengist. Með því að eg var sannfærður um það af reynslunni, að tilhugalífið er hinn sælasti kafli lífsins, var eg all fús að draga þenna tíma, og virtust hinar ýmislegu skemmtanir, er hin ungu hjónaefni tóku dag hvern þátt í hvort með öðru, að auka enn meir ást þeirra. Á morgnana var vant að vekja oss með sönglist, og er veður var gott, riðum vér á veiðar. Stundunum milli morgunverðar og miðdagsverðar vörðu stúlkurnar til búnaðar sins og bóklesturs; þær lásu venjulega blaðsiðu og skoðuðu sig svo í speglinum, og mættu jafnvel heimspekingar játa, að í honum sást einatt fegri sjón en fæst á nokkuri blaðsíðu í bók. Við miðdagsverðinn tók kona mín við stjórninni; þurfti hún jafnan að skera sjálf niður hvað eina, er á borð var borið, því að svo hafði móðir hennar gjört, og við þau tækifæri fræddi hún oss ítarlega um hvern rètt matar. Þáer búið var að borða miðdegismatinn, lèt eg jafnan taka borðið burtu, til þess að stúlkurnar skyldu eigi yfirgefa oss; voru þær þá stundum til með að halda oss samsöng með tilstyrk söngkennarans, og var að því mikil skemmtun. Það sem eftir var af deginum, styttum vér fyrir oss með því að ganga úti, drekka tevatn, dansa og fara í veðleiki; en aldrei voru spil höfð til skemmtunar, því að eg hafði óbeit á öllum spilum og töflum nema kotrutafli; tefldum við hana stundum eg og gamli vinur minn og settum áttskilding undir. Get eg eigi leitt hjá mèr að segja við þetta tækifæri frá atviki einu, er ekkert gott boðaði, og kom fyrir í seinasta skiftið, sem við tefldum saman; þurfti eg einasta að fá kotru, og kastaði fimm sinnum hvað eftir annað daus og ás.

Nokkrir mánuðir voru liðnir á þenna hátt, þangaðtil það þótti loks við eiga, að tiltaka daginn, er brúðkaup hinna ungu hjònaefna skyldi haldið, og var svo að sjá, sem þau óskuðu þess ega. Eg þarf eigi að lýsa umstangi og annríki konu minna, eða glettninni í augunum á dætrum mínum, meðan verið var að búa til brúðkaupsins; satt að segja hafði eg hugann á öðru, með því að eg var að ljúka við ritgjörð, og ætlaði eg að gefa hana út innan skamms til varnar uppáhalds-setningu minni um hjónabandið. Þessa ritgjörð skoðaði eg einsog snildarverk bæði að efni og orðfæri, svo að eg var svo hreykinn af henni, að eg gat eigi á mèr setið, að sýna hinum gamla vini mínum Vilmot hana; datt mèr eig: annað í hug,. en að hann mundi fallast á hana; en það var eigi fyr en um seinan, að eg uppgötvaði, að hann var gallharður á gagnstæðri skoðun og af gildum rökum, því að um þessar mundir var hann ekki nema að biðla til fjórðu konunnar. Það má nærri geta, að af þessu reis allhörð þræta, og lá við sjálft, að hún sliti tengdunum, er til stóðu milli okkar; en okkur kom saman um að ræða þetta mál út í æsar daginn áður en hjónin skyldu saman gefin.

Var þá tekið til óspilltra málanna með tilhlýðilegri keppni af beggja hálfu; lýsti hann mig villutrúarmann, og galt eg honum í sömu mynd; hann svaraði mèr, og eg tók aftur til máls. En á meðan deilan stóð sem hæst, gjörði einn af frændum mínum mèr boð að finna sig út, og réði hann mèr með áhyggjusvip að gefa upp kappræðuna, að minnsta kosti þangað til brúðkaup sonar míns væri afstaðið. «Hvað þá» sagði eg, «að láta af sönnu máli, og láta hann fá yfirhönd nú, þegar hann er rètt að segja kominn á heljarþrömina með vitleysurnar í sèr. Þèr gatuð allt að einu ráðlagt mèr, að standa af eignum mínum, einsog gefa upp efni það, sem eg er að verja». «Eigur yðar», svaraði vinur minn, «eru hartnær engar og er mèr það sorg, að þurfa að segja yður frá því. Kaupmaðurinn í borginni, er hafði fé yðar undir höndum, er strokinn, til þess að forða sèr gjaldþrotsdómi, og ætla menn að hann hafi eigi eftir látið tuttugasta part í skuldirnar. Eg var ófús á að gjöra yður eða skyldfólkinu yðar gramt í sinni með þessari fregn fyr en eftir brúðkaupið; en nú ætti það að stilla ákafa yðar í málsvörninni, því að eg ímynda mèr, að þèr séuð svo hygginn, að þér sjáið sjálfur, hvilík nauðsyn er á, að þér sláið undan, að minnsta kosti þangað til að sonur yðar er búinn að ná föstu tangarbaldi á eigum ungfrúarinnar». «Jæja» svaraði eg, «þó að það sè satt, sem þér segið, og þó að það liggi fyrir mèr að fara á vonarvöl, þá skal það aldrei gjöra mig að níðingi, eða tæla mig til þess að ganga í móti sannfæringu minni. Nú fer eg samstundis, og segi upphátt, hvernig komið er fyrir mèr; og um málsvörnina er það að segja, að eg tek nú aftur það, er eg var búinn að slaka til! við hinn gamla heiðursmann, og er eg ófáanlegur til þess, að leyfa honum héðan af að komast í bænda tölu í nokkurri merkingu þess orðs».

Það tæki aldrei enda, ef ætti að fara að lýsa hinum breyttu tilflnningum beggja ættanna, þá er eg sagði fréttirnar af óhamingju vorri; en það, er aðrir fundu, var næsta léttvægt hjá því, er sonur minn og unnusta hans virtust taka út. Áður en þetta bar að, var svo að sjá sem herra Vilmot væri all fús, að bregða gjaforðinu, og var hann nú eigi lengi að hugsa sig um, er þetta dundi á; því að maðurinn var hygginn mjög, en hyggindi eru of oft eini kosturinn við oss, úr því við erum komnir yfir sjötugt.

3. Kapítuli.

Flutningurinn. ađ lokum verđur oftast nær sú raunin á, ađ hver er sjálfur smiđur gæfu sinnar.

Hin eina von okkar hjónanna og barnanna var nú, að sagan af óláni voru kynni að vera spunnin upp af illgirni eða færi milli mála; en bráðum kom brèf frá erindsreka mínum í borginni, er sannaði söguna í öllum greinum. Mèr fyrir milt leyti hefði eigi þótt mikið fyrir að missa eigur minar; mèr var að eins órótt útaf konu minni og börnum; lá það nú fyrir þeim að lækka í sessi, en þau höfðu þó eigi alizt svo upp, að þeim gæti staðið á sama, þó að lítið væri gjört úr þeim.

Því nær hálfur mánuður var liðinn, áður en eg reyndi til að stilla harm þeirra, því að huggun í ótíma ýílr að eins harminn. í þessu millibili var eg að hugsa upp einhver ráð, til þess að hafa ofanaf fyrir þeim framvegis, og loksins var mèr boðið dálítið prestakall í fjarlægri sveit; gaf það af sèr 15 pund á ári, og gat eg enn lifao eins og mèr var lagið. án þess að vera uppá aðra kominn. Eg tók þessu boði með gleði, og var eg búinn að ráða með sjálfum mèr, að auka tekjur minar með því að hafa undir dálitla jörð.

Þá er eg hafði afráðið þetta, fór eg að hugsa um að safna saman leyfunum af cigum minum, og er allar skuldir voru saman taldar og borgaðar, áttum við að eins 400 pund eftir af 14,000. Þessvegna veitti eg því nú sérlegt athygli, að telja svo um fyrir konu og börnum, að þau hugsuðu eigi hærra en hagir þeirra leyfðu; því að eg vissi vel, að fröm fátækt er viðurstygðin sjálf. «Ykkur getur eigi dulizt það, börn mín», mælti eg, «að engin hyggindi af okkar hálfu hefðu getað spornað við óláni því, er okkur hefir fyrir skömmu að höndum borið; en ef við förum nú hyggilega að ráði okkar, getur það stutt mjög að því, að draga úr afleiðingum þess. Við erum nú fátæk orðin, elskurnar mínar, og er eina vitið fyrir okkur, að semja okkur eftir hinum ríra efnahag okkar. Við skulum því reyna að sælta okkur við það, þó að við verðum að sjá á bak þessari viðhöfn, er margir hafa, og eru þó eigi sælli fyrir það, og leita þess friðar í lægingu okkar, er getur gjört alla menn sæla. Fátæklingarnir lifa góðu lífi án okkar hjálpar; mundi það þá eigi vinnandi vegur, að okkur lærðist að lifa án þeirra hjálpar. Ójú, börnin mín, upp frá þessari stundu skulum við alveg hætta að sælast eftir að vera talin í meiri manna röð; við eigum enn nóg eftir til þess að vera sæl, ef við förum hyggilega að; ánægjuna skulum við láta bæta okkur það, er okkur brestur að fé».

Elzti sonur minn hafði lært skólalærdóm, og réði eg því af að senda hann til borgarinnar; hugsaði og að hann kynni að geta komið sèr svo við þar, að hann gæti haft ofanaf fyrir sjálfum sèr og orðið oss til styrktar Það er, ef til vill, einhver hin mesta ógæfa, er örbyrgðinni fylgir. að vinir og vandamenn þurfa að fara sinn í hverja áttina. Dag þann bar brátt að að vèr áltum að tvistrast í fyrsta skifti. Kvaddi sonur minn fyrst móður sina og hitt fólkið, og gat það eigi tára bundizt, er það kvaddi hann að skilnaði; siðan kom hann að beiðast blessunar minnar. Hana gaf eg honum af heilum hug, og var hún öll föðurleyfðin, er eg hafði honum nú í té að láta, að viðbættum 5 gullgíneum. «Þú ætlar nú, drengur minn», mælti eg, «að fara fótgangandi til Lundúna borgar; svo fór einnig Uooker hinn frægi forfaðir þinn þangað á undan þér. Þiggðu af mèr sama hestinn, sem hinn góði biskup Jóel gaf honum, stafinn þann arna, og taktu lika við bókinni þeirri arna; hún