Huisgenoot

■ Anatomie: die skelet, spiere, bloed ■ Organe: die brein, senuweestelsel, hart, longe, niere, lewer, die vel ■ Sintuie: reuk, sig, smaak, gehoor ■ Gesondheid: vitamiene, allergieë, jou ingewande se flora, maagpyn, velprobleme, noodhulp ■ Asook: raar

Dis een van die Sewe Natuurwonders: die trek wat meer as 1,5 miljoen wildebeeste elke jaar instinktief rondom maart van Tanzanië na Kenia aanpak voor hulle teen Januarie weer tetugkeer. Die diere beweeg in ’n regsom sirkel tussen die Serengeti- en Ma

Afrika beslaan sowat 20 persent van die aarde se grondoppervlak en is die oudste vasteland wat nog ooit deur mense bewoon is. Suid-Afrika is net een van 54 lande vol ryk landskappe en fassinerende plante en diere. BRONNE: AFRICAGEOGRAPHIC.COM, LIFEGA

Met sy oueroue vulkane, versteende woude, fossiele en Nylkrokodil is ’n besoek aan die Turkana-meer soos ’n kuier in prehistoriese tye. Die meer lê tussen Noord-Kenia en Suid-Ethiopië en maak deel uit van die Groot Skeurvallei van Oos-Afrika. Dit wor

Die Namib is na raming al 55 tot 80 miljoen jaar ’n droë gebied en is waarskynlik die oudste woestyn op die planeet. Die woord “namib” beteken “eindelose plek” in die Khoekhoegowab-taal. En goeiste, is dit eindeloos! Die woestyn strek meer as 2 000 k

Die Okavango-delta is in een van die wêreld se heel droogste gebiede geleë, maar vorm ’n oase propvol verskeidenheid vir plante sowel as diere. Die delta bestaan uit ’n netwerk van moerasse, eilande, kanale en seisoenale vloedvlaktes wat ’n unieke ek

Die wêreld se naasgrootste reënwoud lê reg in die middel van Afrika. (Kyk op bl. 56 waar die grootste een is.) Die Kongobekken-reënwoud strek na raming oor tussen 2 en 3,7 miljoen km² en ses Afrikalande: Kameroen, die Sentraal-Afrikaanse Republiek, d

Die fynbos-bioom maak 80 persent uit van die Kaapse blommeryk, die kleinste van die ses blomstreke in die wêreld. Die fynbos-bioom is in die Wes-Kaap en dele van die Oos-Kaap. Fynbos verkies droë somers en nat winters. Dit word ’n Mediterreense klima

Dié reeks watervalle in die Oranjerivier is in die Noord-Kaap sowat 125 km wes van Upington in die Augrabies-Nasionale Park geleë. Die naam Augrabies is afgelei van die Namawoord aukoerebis, wat “die water wat donder” beteken. Die uitgestrekte, droë

Die meeste mense wil nie in die herfs strand toe gaan nie, maar in dié seisoen lok die Rooi Strand van Panjin in die Dawa-distrik in Noordoos-China duisende besoekers. Dis nie sommer enige strand nie, maar Asië se grootste rietmoeras wat as gevolg va

Op Madagaskar, ’n eiland aan die suidoos-renalakus van Afrika, word kremetartbome of reniala genoem, wat “moeder van woude” beteken. Die Kremetartlaan (ook die Baobab-laan genoem) is een van die plekke op die eiland wat die meeste besoek word. Reusag

Asië spog met van die wêreld se hoogste bergreekse tot ’n eiland waar Komodo-drake woon. Die vasteland se klimaat is so uiteenlopend dat ons op party plekke temperature ver onder vriespunt kan verwag en op ander plekke tropiese weerstoestande. Dis oo

Op een van die sowat 18 000 eilande wat die Republiek van Indonesië vorm, sluip daar enorme prehistoriese dierasies rond. Komodo-eiland is die blyplek van die wêreld se grootste en een van sy giftigste likkewane, die Komodo-draak. Die eiland maak dee

Dis nie net die hoogste plek in Japan nie, dis ook ’n nasionale simbool. Japannese beskou die berg Foedji as een van hul drie heilige berge. Dis ’n slapende vulkaan, wat beteken dit lyk onaktief maar dit kan enige oomblik aktief word. Nie net is dit

Jy sal miskien nie regte feetjies sien as jy Turkye se Feetjieskoorstene besoek nie, maar maak jou gereed om deur hierdie natuurwonder betower te word. Die duisende rotsformasies in die vorm van keëls en piramides – waarvan party uitgekerf is om woni

Die wêreld se grootste natuurlike grot, die Hang So’n Doòng in Viëtnam, is so enorm dat ’n Boeing 747 daardeur kan vlieg sonder dat sy vlerke aan die grotwande raak. Die grot is meer as 9 km lank, 200 m hoog op sy hoogste plekke en 160 m wyd. Die vol

Europa word soms die skiereiland der skiereilande genoem. Dis die westelike deel van die supervasteland Eurasië, wat uit Europa en Asië bestaan. Die Oeralgebergte, Kaspiese See en Swart See skei die twee vastelande. BRONNE: NATIONAL-PARKS.ORG/CHINA/Z

Hoog teen die hange van die Himalaja-gebergte in Nepal is daar heuning wat so heerlik is dat dit ’n mens laat hallusineer. Die reuse-heuningbye van die Himalaja bou hul neste teen die steil kranse van die berge en is bekend vir hul “mal heuning”. Hie

Die natuur is oor die wêheen reld ontwrig deur die uitsterwing van sommige hoeksteendiere, oftewel diersoorte wat ’n balans in die ekostelsel help handhaaf. In Spanje is heelparty projekte daarop gemik om hierdie balans te herstel in die Iberiese Hoo

Die dansende golwe van glimmerende kleure van die noorderligte of aurora borealis aan die winternaghemel is een van Europa se gewildste attraksies. Die kleure word voortgebring deur sonwinde, oftewel elektries gelaaide deeltjies wat ons atmosfeer van

Baie miljoene jare gelede het twee enorme tektoniese plate – groot stukke van die aardkors – teen mekaar gebots en Europa se mees uitgestrekte bergreeks geskep. Die Alpe strek oor agt lande: Frankryk, Monaco, Italië, Switserland, Liechtenstein, Duits

Noord-Amerika beslaan 23 lande en is die enigste vasteland wat alle klimaatsoorte insluit. Dit beteken natuurwonders wissel van woude, grasvelde en woestyngebiede tot ysige sneeustreke. ■

Die Grand Canyon we mel van fassinerende diere soos die Kaliforniese kondor, wat Noord-Amerika se grootste vlieënde voël is. Hierdie indrukwekkende voëls word in die Verenigde State aangetref in die noorde van Arizona by die Grand Canyon, die suide

Dis een van die mees romantiese plekke op aarde en ’n mens kom gou agter hoekom miljoene mense elke jaar op die Niagarawaterval verlief raak. Die waterval maak deel uit van sowel die Amerikaanse deelstaat New York as die Kanadese provinsie Ontario. D

Die Yellowstone-Nasionale Park is deels in Noordwes-Wyoming, Suid-Montana en Oos-Idaho geleë. Dis ’n uitgestrekte verskeidenheid van kleurryke geotermiese strukture en fantastiese wildlewe. Dis die oudste nasionale park in die VSA en bevat meer as 10

Skoenlappers is so lig dat as hulle op jou lan jy dit skaars voel. Maar wanneer miljoene Oostelike koningvlinders elke jaar in Mexikostad land, is hul gesamentlike gewig so groot dat hulle boomtakke laat buig. Die Koningvlinder-biosfeerreservaat in d

Suid-Amerika spog met heel-soos die wêreldparty rekords, se langste slang, die groen anakonda. Dit het ook die planeet se grootste reënwoud, die Amasone, wat ’n bosparadys is met 80 000 plant-, 427 soogdier-en 1 300 voëlspesies. ■

Tydens die Ystydperk – omtrent tussen 12 000 en 115 000 jaar gelede – het ’n enorme sinkgat langs die kus van Belize in Sentraal-Amerika ontstaan. Dit was nie sommer enige sinkgat nie, maar een wat deur varsen seewater oorstroom is. Die Groot Blou Ga

Dis hoeveel lande in die Amasone-bekken lê. Die rivier begin in die Andes-gebergte in Peru en vloei ooswaarts tot dit in Brasilië in die Atlantiese Oseaan uitmond. Die Amasone, sy takke en sytakke strek ook deur Ecuador, Colombia, Venezuela, Bolivië,

In Bolivië is daar ’n wit woestyn wat kilometers ver strek en jou laat voel asof jy tussen wolke sweef. Salar de Uyuni is die grootste soutvlakte ter wêreld. Dis 10 500 km² groot en geleë op die Altiplano, ’n hoë plato wat dieselfde tyd as die magtig

Met reuse-skilpaaie, swemmende likkewane, eksentrieke voëls en aktiewe vulkane is dit geen wonder dat die Galápagos-eilande deur die jare die inspirasie vir eindelose verhale was nie. Dit lê sowat 1 000 km van die kus van Ecuador af en bestaan uit ’n

Het jy geweet dat al word Antarktika meestal deur sneeu en ys bedek, dit eint-lik ’n woestyn is? Die sneeu is dalk nat en die vasteland word deur water omring, maar Antarktika kry baie min reën en daarom word dit as ’n woestyn beskou. Die vasteland i

Het jy al ooit gewonder hoe dit voel om op Mars rond te loop? Die Atacama-woestyn in die noorde van Chili is die droogste woestyn in die wêreld en waarskynlik die naaste wat ’n mens aan Mars kan kom. Die woestyn lê in die reënskadu van die Andesgeber

In 2023 het wetenskaplikes in die blou-ys-gebiede (lees meer daaroor op die oorkantste bladsy) vyf meteoriete gevind waarvan een ’n bielie van 7,6 kg was. Omdat Antarktika so geïsoleer is, kan dit soos ’n ander planeet voel. En geen wonder nie: Klipp

Jy sal in jou spore vassteek as jy ’n reuse-keiserpikkewyn oor die sneeu sien waggel! Dis die grootste pikkewyne in die wêreld. Hulle kan tot 1,3 meter lank word (so lank soos ’n agtjarige kind) en weeg tussen 22 en 45 kg. ’n Laag vet onder hul vel e

As jy aan Antarktika dink, dink jy aan uitgestrekte wit landskappe, gletsers en omringende oseane. Maar onder die oppervlak skuil ’n heel ander wêreld. Deur die jare het wetenskaplikes en ontdekkers afgekom op berge, mere en lewensvorms soos bakterie

Die grootste deel van Oseanië lê onder die oppervlak van die Stille Oseaan, wat vir ’n in-en gevarieerde ekostelsel op landteressante sowel as in die see sorg. Die vasteland spog met van koraalriwwe tot seewierbosse, moe-totbergwoude, envleietotrasse

Dis die grootste rifstelsel in die wêreld en teen 348 700 km² maak dit 10 persent van alle koraalrifekostelsels uit. Dit beslaan 3 000 individuele riwwe, meer as 400 koraalsoorte en 900 koraaleilande. Meer as 9 000 seelewe-spesies woon in die rifwate

As jy na die dak van die Waitomo-glimwurmgrot in Nieu-Seeland kyk, lyk dit soos ’n stukkie naghemel wat deur ’n plaat sterre opgehelder word. Duisende Nieu-Seelandse glimwurmpies skyn ’n blougroen lig teen die grotdak en die oewers van die ondergrond

Vat die Babbels saam huis toe! Jou eie Paloeka-en Palawa-poppe, asook Die Babbelbende: Groot storieboek is nou beskikbaar op Media24shop.com. R230  PER POP DIE STORIEBOEK R155 MET TROTS GEBORG DEUR afrikaans.com ■

In die Stille Oseaan is daar eilande wat letterlik besig is om onder die water te verdwyn. Die stygende seevlak is besig om die Solomoneilande – wat oos van Papoea-Nieu-Guinee lê – in waterwêrelde te verander. Die Solomon-eilande beslaan ses hoofeila

In die middel van Australië is een van die land se beroemdste bakens geleë: ’n reusagtige, rooi sandsteenformasie wat Uluru genoem word (voorheen bekend as Ayers Rock). Dit toring bo die omliggende woestyn uit en is ’n eilandberg – ’n geïsoleerde heu