Vendi diku midis

By Enkelejd Lamaj

Tiranë. Mesnatën e krishtlindjes, i kthyer në shtëpi pas anulimit të një udhëtimi me familjen, që do të kishte qenë gjithçka përveçse i këndshëm, Sidriti takohet me Anën magjepse dhe të mistershme. “Në qoftë se i plotëson të gjitha dëshirat, vdes”, i mëson ajo, duke i treguar rrugën dhe hapur derën e një bote të pabesueshme dëshirash. Nën magjinë e tyre Sidriti dhe Ana e gjejnë veten në një aventurë urbane, mes fëmijësh të humbur, aksidentesh të dyshimta e fantazmash të një shoqërie të trembur, kriminele e të korruptuar... në një histori të errët familjare dhe dashurish të penguara, që do të ndryshojnë zemrën e Sidritit përgjithmonë.

• Language: Gjuha shqipe
• Publisher: Enkelejd Lamaj
• Release date: May 7, 2022
• ISBN: 9781005040963

Enkelejd Lamaj

Enkelejd Lamaj ka lindur më 20 nëntor 1978 në Lushnjë. Pasionin për të lexuar dhe shkruar e ka gjetur që në fëmijëri. Letërsia fantastike dhe filmat e frikshëm do të jenë përbërësit kryesorë të krijimeve të para. Në vitin 2003 prezantohet për herë të parë me një përmbledhje me tregime horror të titulluar “Fytyra tjetër e natës”, duke u bërë kështu i pari shkrimtar i këtij zhanri në Shqipëri. Rrëfimet e tij sfidojnë lexuesin në luftën midis të mirës dhe të keqes, të ndërlikuarës dhe të thjeshtës, të besueshmes dhe të pabesueshmes.Krijimet e tij janë përfshirë në botime të ndryshme letrare, si “Tregimet e makthit”, “Mehr Licht”, Haemus Plus”, “Obelisk” dhe, në Itali, “Il mare si lasciava attraversare”.Është shpallur fitues i Panairit të Parë të Shkrimtarëve të Rinj, organizuar nga organizata “I Choose to Change the World”, në datat 20 – 21 Prill 2015.Jeton dhe punon në Tiranë, ku krahas ushtrimit të profesionit të juristit, vazhdon edhe të shkruajë.Ka botuar :"Gjithçka që ke" #Roman (Arka e Noes, 2021)"Ndonjëherë qëndrojnë përgjithmonë" #Përmbledhje me tregime (Dudaj, 2019)"Ajo e errëta" - Roman (Shtëpia Botuese DUDAJ, 2018)"Vendi diku midis" - Roman (Shtëpia Botuese ADA, 2014)."Libri i bardhë" - tregime (Bota Shqiptare, 2011)."Fytyra tjetër e natës" - tregime (Ombra GVG, 2003)* Tregimi "Taxi 5" - është përfshirë tek "Tregimet e makthit" -Përmbledhje e autorëve më të mirë (best authors collection) - Numri 4, janar, 2010 (No. 4, January 2010)

Book preview

– PROLOG –

Po ta mendoj mirë, gjërat mund edhe të kishin shkuar ndryshe, por mundet që jo, gjë që, në çdo rast, nuk ka më rëndësi, pasi, ç’ishte për t’u bërë u bë dhe nuk zhbëhet dot më. Lart, në mal, tani, zjarri ka pushuar së lëpiri natën me gjuhë flakëruese dhe poshtë, jeta e qytetit duket se ka rinisur sërish, në qoftë se, për një çast, do pranonim se kishte ndaluar ndonjëherë.

Shumë kilometra më larg, duke u lëkundur prej valëve të një deti të turbullt, që kundërmon era naftë, djersë detarësh e kush dreqin e di se ç’tjetër, më bie ndërmendi i Anës sime, kur më tregoi për herë të parë vendin diku midis.

Në qoftë se i plotëson të gjitha dëshirat, vdes.

Ja, kështu më tha ajo atë natë! Ende e mbaj mend, madje tani e kam akoma edhe më të qartë. Sepse ne jetojmë prej dëshirave. Pa dëshira, nuk ka shpresë dhe, pa shpresë, nuk ka as jetë e as vdekje. Ka vetëm letargji. Pastaj, a nuk është vallë çdonjëri prej nesh një copëz dëshire? Dhe cila është kryefjala e jetës sonë? A ka, vërtet, ndonjë çast të vetëm, gjatë jetës tonë, që të mos dëshirojmë diçka? Dhe tjetra: a nuk janë pikërisht këto dëshira dhe shpresa se një ditë do të mund t’i realizojmë, çfarë na shtyn përpara, sidomos në çastet më të vështira?

Unë mendoj se po.

Unë dëshiroj të jetë vërtet kështu.

Dhe disa dëshira pastaj, janë si puna e kancerit, me të vetmin ndryshim që, në vend të trupit, të pushtojnë shpirtin. Këto dëshira mbijnë papritur, si bari i keq mes të mbjellave dhe, para se të kuptosh se çfarë është duke ndodhur, të janë përhapur gjithandej, duke të të tretur shpirtin, si të ishte një qiri i ndezur. Në të shumtën e rasteve, ato janë si dallgët e një deti gjatë një stuhie: të mëdha, të rrezikshme dhe të pamëshirshme.

Mbytëse.

Por ka nga ato dëshira që, sa naive duken, aq edhe të parrezikshme janë. Këto lindin e vdesin papritmas, pa pasur ndonjë synim madhor, përveçse ndonjë përfitimi afatshkurtër dhe egoist, realizimi të cilit, edhe ushtron, edhe nuk ushtron shumë ndikim. E, megjithëkëtë, ndonjëherë, janë pikërisht këto lloj dëshirash (të vogla në thelb) ato që na fusin në rrugë të panjohura, drejt territoresh të pashkelura dhe bëjnë që jeta jonë të ndryshojë njëherë e përgjithmonë.

Dhe pikërisht me një dëshirë të këtillë, në përvjetorin e katërmbëdhjetë të lindjes time, nisi kjo histori.

– 1 –

– Këtë herë, do dëshiroja që festat e vitit të ri t’i kalonim tek Parku i dëshirave.

Ja, kjo ishte! Asgjë e veçantë, ndonëse jo dhe aq e zakonshme. Kur unë i dhashë zë asaj dëshire, mami vuri buzën në gaz dhe, duke harkuar vetullën e majtë, më kujtoi se, tashmë, nuk isha më një fëmijë. Por, dajë Berti, pasi gjerbi edhe gllënjkën e fundit të verës dhe uli gotën e qelqtë mbi tryezë, tha se, tekefundit, nuk ishte një ide e keqe dhe se nuk do u kushtonte asgjë, nëse e mbanin parasysh si një mundësi.

Edhe dy ditë mungonin nga ditëlindja ime. Kur u provokova për dhuratën, që do doja për atë ditë, ndodheshim në shtëpi. Daja, për një shkak, pa asnjë arsye që unë ta dija, kishte marrë mamanë nga puna dhe tani ishte duke pirë një gotë verë nga shishja që qëndronte në frigorifer dhe që e pinte, ose ai, ose mami. Nuk mbaja mend ndonjë festë të mirëfilltë ditëlindjeje, për më tepër, e dija se këto organizoheshin për përvjetorë, por vetë më kishin pyetur. Pastaj unë nuk kisha se si të kërkoja një festë, absolutisht jo. Një festë për ditëlindjen time do të thoshte thjesht të ulesha rreth një tavoline me mamanë dhe familjen e dajës (domethënë gruan dhe djalin e tij), të hapja ndonjë dhuratë të mundshme (që asnjëri s’do e kishte blerë në një librari) dhe ja, ç’ndryshim do të kishte me atë që bëmë një natë më parë tek shtëpia e dajës? Ja përse dëshira ime u zhvendos në fund të vitit!

Le që, më mirë ta pranoj që tani: nuk ishte kjo përse–ja e vërtetë, por këtë do e shpjegoj vetëm pak më poshtë.

Duke ardhur rreth tavolinës, solla në vëmendjen e tyre se, gjithsesi, ishim ende tetor, çka do të thoshte se qe pak si vonë për të programuar një udhëtim në atë që quhej si streha më e madhe e dëfrimit në vend. Por, në atë kohë, unë nuk e dija se, daja im, Albert Disha, ishte një prej aksionarëve kryesorë të atij Parku.

Dy muaj më vonë, vetëm pak ditë përpara festës së Krishtlindjes, mami më vuri në dijeni se vëllai i saj (alias daja im) kishte mundur të siguronte vërtet ca bileta për festat e atij fund viti.

– Do të nisemi një ditë para Krishtlindjes, – shpjegoi ajo. – Dhe mos thuaj pastaj se ty nuk t’i plotëson kush dëshirat!

Jo, unë nuk thashë gjë, pavarësisht se, ajo dëshirë, do të mbetej gjithsesi e paplotësuar.

Dhe shkak, për këtë, do të bëhej një bletë.

Për të ardhur tani tek përse–ja kryesore, kur i kisha dhënë zë asaj dëshire, ditëlindjen time të katërmbëdhjetë, i kisha pas idetë shumë të qarta. Parku i Dëshirave ishte një park, ku, sipas broshurave informative dhe reklamave, mund ta gjente veten çdokush, qoftë ky i madh, i vogël, i ri, apo i moshuar. Ai ishte ndërtuar në malin e Dajtit dhe shtrihej në një sipërfaqe, që thuhej se i kalonte të njëqind mijë metrat katrorë. Në të gjeje që nga kolovajzat për fëmijët e vegjël e deri tek Malet Ruse dhe Tapetet Fluturues. Diku midis tyre, madje, gjeje edhe tavolinat prej guri, mbi të cilat kishin vizatuar fusha shahu, dame, (e edhe të gurit nëntç); por gjeje edhe kuti letrash, dominosh, e kush e di ç’tjetër gjë, që nuk mund të përmendej në një broshurë të vetme informative, apo reklamë televizive. Gjithçka ishte e mirë ndarë në sektorë dhe hapësira të rregullta, ku shërbimi ishte i pandërprerë, njëzet e katër orë në njëzet e katër. Blloqe të tëra apartamentesh, vilash të thjeshta një katëshe, apo të tjera me më shumë kate, qenë të afta të mirëprisnin mbi pesëqind mijë frymë njëherësh (gjithmonë kam pyetur veten nëse fjala frymë ishte përdorur me qëllim përfshirjen edhe të kafshëve që merrnin njerëzit me vete, apo jo).

Më pak fjalë, zjarri i verës së vitit dymijë, që pat shkrumbuar gati gjysmën e drurëve të Dajtit, kishte shërbyer për diçka. Në shkretinën e lënë pas, qe ndërtuar ky park i ri, si një qytezë më vete, ku gëlonte argëtimi dhe, mbi të gjitha, ku dëshirat gjenin terrenin ideal për të lulëzuar.

Sa e kisha babanë gjallë, kam shkuar e kaluar, në Park, jo pak fundjava. Mami më ka treguar se ai na ka pas çuar më shumë se disa herë (kur njëherë e pyeta mamanë ç’do të thoshte më shumë se disa herë, ajo më tha se donte të thoshte jo më pak se tri herë dhe pastaj bëri të qeshte, por në të vërtetë u ngrys e më tha të mos mendoja më për atë gjë).

Fundjavat në Park, me babin, nuk i mbaj mend, ose, për të qenë më i saktë, është babin që nuk e mbaj mend. Sa për vetë parkun, ai rigjallërohej çdo vit dhe, çdo vit (pas sezonit të verës) në të, shtoheshin argëtime të reja.

Babai im vdiq kur unë isha vetëm shtatë vjeç dhe dajë Berti mbeti i vetmi burrë, që qëndroi pranë familjes tonë, por ai, si ngaherë i zënë me punë që ishte, nuk mund të më çonte dot aq shpesh. Edhe ato pak herë që më ka çuar, kemi shkuar dhe jemi kthyer, në mos brenda ditës, me t’u zgjuar prej gjumit të nesërmen.

Është çasti tani të tregoj se, gjëja që mbaja mend më shumë e më mirë prej Parkut, në ditëlindjen time të katërmbëdhjetë, ishte gjumi i rëndë, që flija. E kam fjalën, jo se mbaja mend gjumin në vetvete, por mbaja mend se si, më të shumtën e kohës, e humbja në pusin e kotësisë duke fjetur. Kaq mbaja mend! Edhe argëtimet nëpër sektorët e shumtë plot lodra nuk i mbaja mend aq mirë. Megjithëkëtë, kur kërkova që festat e atij fund viti t’i kalonim atje, kisha qëllime të tjera.

Natyrisht, siç dhe ma kishte kujtuar mamaja, unë, tashmë, isha pak i madh (se, pavarësisht asaj që tregonin broshurat e reklamat nëpër televizione, Parku i dëshirave ishte i menduar dhe konceptuar vetëm për fëmijët e vegjël dhe gjithë të tjerat ishin thjesht lehtësira në shërbim të prindërve, gjatë kohës që fëmijët e tyre do luanin lart e poshtë) dhe Parku nuk do më vinte më dhe aq për shtat, megjithëkëtë, unë doja të shkonim. Dhe fakti që do qëndronim aq gjatë (do niseshim për Krishtlindje dhe do ktheheshim më datë dy ose tre të vitit tjetër) ishte ideale për mua. Sepse, e vetmja gjë për të cilën dëshiroja të shkoja, ishte që, ambientin e tij ta vija në shërbim të historisë që kisha nisur të shkruaja.

Po, e di, akoma s’ju kam folur për letërsinë. E pra, do ju flas tani. Ajo, që unë e kam pagëzuar në mënyrë modeste puna e letërsisë, e ka fillesën në klasë të gjashtë. Pa e marrë vesh se pse, një ditë, mësuesja e letërsisë (Drita e quanin) na u zëvendësua me mësues Kristaqin. Mësues Taqi (siç nisëm ta thërrisnim shumë shpejt) që orën e dytë të mësimit na urdhëroi të mbyllnim librat e t’i fusnim në çantë dhe të nxirrnim përpara nga një dyfletësh. Do të bënim një... shkrim.

– Hartim? – mbaj mend të ketë pyetur dikush nga klasa, më duket se Rudina.

– Jo, shkrim, – na u përgjigj mësuesi, duke buzëqeshur. Pastaj ai iu afrua dërrasës së zezë dhe, duke e trokitur mbi të shkumësin e bardhë, shtoi: – Kurse ky është titulli. Shkruajeni në fletoren tuaj.

– Po aty s’është shkruar asgjë.

– Pikërisht! Nuk është shkruar asgjë, sepse ju jeni të lirë të shkruani çfarë të doni në fletoren tuaj.

– Domethënë është temë e lirë.

– Titullin, – tha mësuesi, duke i mëshuar fjalës, – e keni ju në dorë ta zgjidhni. Tani, merrni fletën, paloseni dhe futeni sërish në çantë. Do dilni të gjithë në oborr.

Një zhurmë, si koshere bletësh, mbushi klasën, por mësues Taqi nuk e la të zgjaste më shumë. – Çdonjëri prej jush mund ta konsiderojë si pushim, – tha. – Por në të vërtetë po ju nxjerr përjashta që të kërkoni dhe gjeni frymëzimin e nevojshëm për të bërë shkrimin që ju lashë si detyrë. Orën tjetër të mësimit e dua të ma lini tek katedra. Të përfunduar, natyrisht.

Jashtë, në oborr, asnjëri prej nesh nuk e kuptoi moralin e fabulës. Mendoj se as të nesërmen, kur dorëzuam punët tona, nuk e kishim mësuar. Por, në fund të orës së mësimit, të nesërmen e dorëzimit, mësues Taqi më kërkoi të shkoja me të tek salla e mësuesve.

Atje, më tha të ulesha në një qoshe dhe ta prisja gjer të binte zilja për fillimin e orës tjetër. Gjatë gjithë atyre pesë minutave ai vetëm foli me mësues të tjerë, kurse unë qëndrova kokulur, i bindur se s’kishte mbetur mësues pa parë me habi praninë time aty. Me siguri mendonin se isha aty për ndonjë dënim.

Pastaj ra zilja dhe, dalëngadalë, salla u zbraz dhe ne mbetëm vetëm. Atëherë mësues Taqi u ul pranë meje.

– E di përse të kam thirrur? – më pyeti.

– Jo, – ia ktheva unë, që, gjithsesi, e kisha krijuar një dyshim se ndodhesha aty për shkak të shkrimit që kisha dorëzuar një ditë më parë. Ndërkohë më kishte lindur një shqetësim tjetër. – Mësues, se mos më thotë gjë mësuese Zana.

– Jo, mos ki merak, i thashë që do të shkosh me vonesë këtë orë.

– Mirë.

– Dëgjo, Sidrit. Lexova shkrimin tënd. Më duhet të them se kam mbetur shumë i befasuar. Tani dua të të pyes, a lexon libra artistikë ti? – Dhe kur unë tunda kokën në shenjë pohimi, vazhdoi: – E çfarë librash të pëlqen të lexosh?

Sado që, pak më parë, e kisha dyshuar shkakun e pranisë sime aty, përsëri e pata të vështirë të ndihesha i qetë. Përkundrazi, për një çast, të gjithë ingranazhet e lëvizjeve të mia motorike kishin ngecur, madje kjo sikur ndikonte drejtpërdrejt edhe në lëvizjet mendore, pasi nuk po arrija as të kujtoja ndonjë libër e as të urdhëroja gojën për të folur ndonjë fjalë.

Mësues Taqi qeshi dhe më vuri dorën mbi sup. – Nuk ke pse shqetësohesh, more djalë. Po çfarë ke, nuk ke folur me njeri tjetër për këtë gjë?

Tunda kokën në shenjë mohimi.

– As me mamin? As me babin? Me asnjë?!

– Jo, – mërmërita. – Por... – Në fakt nuk po e kuptoj përse po më bën këtë pyetje, mendova, megjithëkëtë, pavarësisht ngrirjes thuajse totale të atyre sekondave, arrita, të mos e bëja me zë të lartë atë pyetje.

Sidoqoftë, mësues Taqi e kuptoi vetë. – Por do të dish se përse po të pyes? Se përse jemi këtu tani, unë e ti, duke folur për këtë gjë? Kjo të shqetëson?

Nuk ishte pikërisht një shqetësim, por, në vija të përgjithshme po, këtë doja të dija, ndaj dhe tunda kokën në shenjë pohimi.

– Sepse, i dashur Sidrit, – tha mësues Taqi, – këtu e diçka si pak më shumë se dyzet vjet më parë, edhe unë do kisha dashur që dikush të kishte bërë të njëjtën gjë me mua.

Gjatë orës që pasoi, mbaj mend se si i tregova për librat që kisha lexuar; për gjithë librat e Vernit, por, në mënyrë të veçantë për faktin që më kishte çuar dy vjet me pushime. Për Tom Sojerin dhe Hak Finin, por edhe për zhytësit e vegjël të Currilave, në mbrojtje të thesareve nënujore. E shumë të tjerë.

Nga ajo ditë, unë nuk e thirra më Taqi, por mësues Kristaqi, mësuesin e letërsisë. Nuk dua të zgjatem shumë në detaje, por do mjaftohem vetëm duke thënë se qe meritë e tij që unë u prezantova me Oliver Tuistin, Kurrizon e Notre Damnit dhe Esmeraldën e bukur, e madje edhe me njeriun e padukshëm dhe Drakulën. Për fat të keq, e gjithë kjo zgjati deri në fund të atij viti shkollor, sepse vitin pasues, mësues Kristaqi u zëvendësua nga mësuese Kozeta dhe shkrimet u zëvendësuan sërish nga hartimet. Megjithëkëtë, leksionet e mësuesit tim e kishin bërë punën e tyre.

Dhe dëshira më e madhe e jetës sime kishte lindur dhe kishte të gjithë pritshmërinë pozitive për t’u rritur shëndetshëm.

Në mënyrë të veçantë, tri leksionet themeltare të tij u bënë lapidar në mendjen time: duhet (1) të lexoja shumë, (2) të shkruaja shumë dhe (3) të shkruaja për atë që dija. – Ki parasysh, – më mësoi, – se rregullisht është fala magjike për dy rregullat e para dhe gjithmonë për rregullën e tretë.

Gradualisht mësova se gjithë sa më sipër përkthehej në faktin se nuk kishte rëndësi nëse një apo dy apo tri orë, rëndësi kishte që të lexohej çdo ditë dhe për shkak të kësaj unë mbaja një libër me vete, kudo që shkoja; nuk kishte rëndësi nëse një apo dy apo dhjetë faqe në ditë, rëndësi kishte që të shkruhej çdo ditë dhe, pikërisht për këtë, unë ulesha çdo darkë para kompjuterit, se, tekefundit, sikur një faqe në ditë të shkruaja, në fund të vitit do kisha shkruar një libër me 365 faqe, apo jo? Kurse rregulla e tretë nuk donte të thoshte që unë të mos shkruaja për ato që nuk dija, përkundrazi, donte të thoshte që unë t’i mësoja njëherë gjërat që nuk dija, pastaj të shkruaja për to.

Kur nisa të shkruaja Hijet, në lidhje me vrasësin në varg, e kisha një ide mbi vrasjet, madje kisha krijuar edhe një mënyrë veprimi si të vrasësit, ashtu edhe të viktimave të tij. E vemja gjë që i mungonte tablosë, të paktën gjer atë çast, ishte vendi real ku unë do i jepja jetë historisë. Ideja ime ishte që, pasi të formatoja një dorë personazhesh, t’i merrja e t’i hidhja në një kohë dhe vend të caktuar, për të parë pastaj se çfarë do bënin. Koha ishte, natyrisht, viti që isha duke jetuar edhe unë, kurse, si vend, kisha zgjedhur as më shumë e as më pak, por Parkun e Dëshirave në Dajt.

Ja përse dëshiroja të kaloja ca ditë tek ai Park! Ja përse ditëlindjen time të katërmbëdhjetë unë dëshirova që t’i kalonim festat atje lart! Që të shikoja, nga brenda, tërësinë e kushteve, ku kisha menduar të vriteshin, të paktën, katër ose pesë fëmijë dhe ku, natyrisht, në fund, protagonisti do të triumfonte ndaj antagonistit.

Dhe, kësaj here, e dija se nuk do i falja gjumit, as edhe një orë më shumë, në mos shumë më pak, nga ç’i falja zakonisht kur shkoja atje.

Por, një bletë prishi të gjitha planet.

U nisëm më datë njëzetekatër, të gjithë me makinën Tuareg, që e ngiste vetë daja; gruaja e tij, Elena, në ndenjësen e parë, kurse unë, mami dhe Ermali, dali i dajës, prapa. Ermali ishte dy vjet më i madh se unë dhe ishte i dobët si skilipec (jo se unë kam qenë më mirë). Sapo kishte filluar vitin e parë të shkollën Wilson dhe ëndrra e tij më e madhe ishte të bëhej programues informatike, por, në ëndrrat e mamasë së tij, ai ishte një mjek i shkëlqyer kardiolog. Kam përshtypjen se, nisur nga ajo që ndodhi atë ditë në makinë, teta Elena do i ketë ndryshuar ca ato ëndrra.

Sapo dolëm nga Unaza dhe morëm rrugën drejt malit të Dajtit, Ermali ulëriu. Në vetëm pak sekonda, aq sa iu desh dajë Bertit që të hapte krahun dhe ndalonte makinën për të parë, aq iu desh gjithë fytyrës së Ermalit për t’u fryrë si një tullumbace. Në fare pak sekonda syri i majtë iu mbyll plotësisht, ndërsa qepallat iu mavijosën.

Të tmerruar (për fatin tim të mirë, mes meje dhe Emalit qe ulur mami im) dhe duke thirrur, kush më pak e kush më shumë, daja e mbajti frymën drejt e në spital. Atje zbuluam se, Ermali, na paskësh qenë alergjik ndaj pickimit të bletës. Pasi mori mjekimin e nevojshëm, iu desh të rrinte me regjim shtrati në shtëpi, kurse ne na u desh të mos shkonim tek Parku i dëshirave.

Gjithë pjesën tjetër të ditës e kaluam në shtëpinë e dajës, derisa, në orën nëntë të darkës, pasi edhe Ermalin e kishte zënë gjumi, ai nxori makinën nga garazhi dhe na përcolli për në shtëpi.

Rrugës nuk foli askush. Tronditja kishte kaluar, por dukej sikur asnjë prej nesh nuk kishte se për çfarë të fliste.

Kur mbërritëm, nuk e pamë menjëherë, aq e zbehtë ishte. Pak më vonë, atë natë, do mësoja se kishte qenë një dritë qiriri, por atë çast, mund të ngatërrohej edhe me një dritë elektriku dore. Unë dhe mami e pamë thuajse njëkohësisht, ndryshe nga dajë Berti, i cili ishte duke manovruar makinën në mes të rrugës dhe nuk e pa menjëherë. Personalisht nuk do më kishte bërë shumë përshtypje ajo dritë e vakët, në katin e parë të shtëpisë, në anën tjetër të rrugës, në qoftë se mami nuk do shtangte si statujë, nuk do i binte të vëllait mbi sup dhe nuk do i pëshpëriste me zë drithërues: – B–Berti, shiko!

Ai la manovrën në mes dhe ktheu kokën. Ndryshe nga mami, që ishte tendosur si një tel i tensionit të lartë, daja nuk manifestoi ndonjë reagim të jashtëm, por, teksa me njërën dorë, rrotulloi timonin e makinës, me tjetrën, nxori një celular nga xhepi i palltos. Makina u ndal pranë këmbësores dhe daja na e bëri me shenjë që të zbrisnim.

I urova natën e mirë dhe zbrita. Para se mami të mbyllte derën e makinës, arrita të dëgjoj dajën që tha në telefon:

– Kemi një problem. Unë harrova të të njoftoja, por nuk u nisa për lart, sot... jo, jo, por një bletë më pickoi djalin. Jo, jo, timin.... E pra, për këtë të mora. Duhet që të i...

Vetëm kaq. Mami kishte mbyllur derën e makinës dhe, menjëherë, daja e vuri në lëvizje. Sa hap e mbyll sytë, makina u përpi nga terri i rrugës pa ndriçim.

Unë dhe mami hymë brenda.

Tridhjetë sekonda më pas isha me hundën ngjitur pas xhamit të dritares. Shikoja dritën e verdhë që vallëzonte në dhomën e katit të parë të ndërtesës në anën tjetër të rrugës. Pas pak (kur gati – gati s’po e ndieja më hundën prej të ftohtit), drita u shua, perdet lëvizën dhe kanatat e dritares u hapën ngadalë. Një siluetë e vogël u përvodh prej parvazit si një mace. Kur ra në tokë, u ngrit dhe u kthye nga unë.

Ishte një vajzë e vogël e veshur dhe ngjeshur gjer në fyt: me xhinse të errëta dhe një xhup të rëndë, që i mbulonte edhe gjunjët; në kokë kishte vënë një kapuç të zi, prej nga dilnin ca cullufe flokësh të verdha. Në dorën e majtë mbante diçka.

Pavarësisht dritës së hënës pothuajse të plotë, ajo ishte nën hijen e shtëpisë, ndaj dhe nuk arrija t’ia shikoja me imtësi fytyrën, por, prej imagjinatës, a ndoshta edhe thjesht prej faktit që ajo shikonte drejt meje, diçka më shpërtheu përbrenda dhe m’u duk sikur e gjithë qenia ime hoqi, përfundimisht, çdo lloj mbrojtjeje. Në qoftë se do të kisha qenë pjesë e ndonjë filmi vizatimor, nofulla e poshtme do më binte përtokë, gjuha do më varej mbi kraharor dhe sytë do më kërcisnin përjashta si susta të prishura, ndërkohë që zemra do kërkonte të më shpërthente kraharorin prej gome dhe para fytyrës sime, dhjetëra yje të vegjël, në fillim do të ndriçonin, pastaj do shpërthenin e do binin poshtë si një rrebesh ylberi.

Isha ende i shastisur prej pamjes së saj, kur ajo buzëqeshi dhe, fillimisht ngriti dorën e lirë dhe më përshëndeti, pastaj çoi gishtin tregues tek buzët. Avujt e ngrohtë të frymës sime veshën xhamin e dritares, duke më zbehur akoma edhe më shumë pamjen. Sa e fshiva xhamin me pëllëmbë dhe mbylla e hapa sytë, vajza kishte lëvizur prej vendit. Sikur të mos isha ngritur majë gishtave, kur fshiva xhamin, rrezik do kujtoja se kisha parë një fantazmë, por, ai gjest i pavetëdijshëm më dha mundësinë t’i shikoja hijen, që i rrëshqiti mbi cepin e murit të jashtëm të shtëpisë, për të humbur mandej pas saj.

Vendimin e mora në çast, vetëm se nuk mund ta ekzekutoja dot menjëherë. M’u desh të prisja një shekull të tërë, derisa mami u mbyll në dhomën e gjumit dhe fjeti, pastaj bëra edhe unë si ajo. Hapa dritaren dhe u përvodha, si maçok, në ajrin e ftohtë të natës.

– 2 –

Para se të transferoheshim tek shtëpia pranë liqenit, kishim jetuar në një apartament të vogël, dhomë e kuzhinë, në një lagje të cilësuar si me perspektivë të lartë për zhvillim në një të ardhme relativisht të afërt. Lagja në fjalë ndodhej pranë asaj që quhej zona e Freskut, në afërsi të repartit ushtarak, në komunën e Dajtit. Ishim kaq pranë malit, saqë, herë pas here, na dukej sikur ishim pikërisht në mal. Gjithsesi ajo ka qenë koha kur unë nisa të krijoja dhe stivoja kujtimet e mia. Krejt ndryshe nga periudha përpara saj. Kur një herë kam pyetur mamanë në lidhje me periudhën përpara Freskut, ajo është mjaftuar duke më treguar ca fotografi e duke më thënë se ishim familje shumë bredharake. Arsyet nuk m’i tregoi, por më tregoi se kishim provuar si klimën e ashpër të malësisë, ashtu edhe atë mesdhetare të Myzeqesë.

Në fakt, çdoherë që përmendej e shkuara (sidomos ajo relativisht e largët), mami tendosej si një gjemb iriqi i kërcënuar, kurse zëri i ngrihej disa oktavë dhe, nëse do i duhej të fliste për më shumë se tri minuta rresht mbi atë temë, i fërgëllonte. Ndonëse jo dhe aq mirë, gjithsesi, e kam një farë filmi të zbehtë të çastit kur babi na vuri në dijeni se do të transferoheshim në një shtëpi të këndshme mu pranë liqenit artificial.

Në këtë film me metrazh shumë të shkurtër, mami im është e ulur në divan, duke parë televizor. Unë jam i ulur në krah të saj, vetëm se, ajo që jam duke bërë, është një njollë e errët, sikur ajo pjesë e shiritit të jetë ekspozuar para kohe në dritë. Por pjesa që shfaq mamanë nuk është e djegur: ajo duket teksa lë pultin e televizorit, ngrihet dhe nis e vjen vërdallë nëpër kuzhinë. Tingujt e zërit janë duke gërvishtur suvanë e tavanit, ajri rreth e përqark saj është duke u goditur nga valë të njëpasnjëshme sizmike. Është e pamundur të kuptosh me saktësi gjithçka që është duke u vjellë prej fytit të saj, por mund të merret vesh, disi, se, gjithë frika e saj është të jetuarit në një shtëpi të veçuar nga pjesa tjetër e botës. Dikur, ajo del prej kuzhinës dhe është goxha me fat, që dera nuk e ndjek nga pas në korridor, kur ajo e tërheq pas vetes. Babi e imiton dhe pas pak dëgjohen breshëritë e fjalëve, që shkrepin pa fre. I mbetur vetëm në divan, marr pultin dhe i ngre zërin televizorit.

Nuk e kuptova shqetësimin e mamasë gjer ditën që u transferuam. Vetëm atëherë pashë se shtëpia, ku po shkonim, qe vërtet e veçuar dhe qendra e banimit më e afërt ishte jo më pak se pesëqind metra larg. Duke mos llogaritur, natyrisht, shtëpinë në anë tjetër të rrugës, që, gjithsesi, ishte rreth pesëdhjetë metra larg.

Për të shkuar deri atje duhej të futeshe tek e vetmja rrugë, që, siç na shpjegoi babi, ishte rrugë private e bërë enkas për ato dy shtëpi dhe ishte