Leishmaniasis bij honden

By Paul Van Dijk

Kleine parasieten - groot effect

 

Een zomervakantie met de geliefde gezinshond kan een heerlijke tijd zijn en tot nog mooiere herinneringen leiden. Het is echter niet bepaald zeldzaam dat juist deze vakantie aanleiding geeft tot een ernstige ziekte, die soms pas jaren later kan optreden: Leishmaniasis.

 

Eenmaal besmet met de ziekteverwekker, de Leishmania-parasieten, is er geen genezing en geen volgroeid medicijn. Bij meer dan negentig procent van de besmette dieren eindigt de ziekte na ongeveer twee tot drie jaar op het moment van de diagnose in de dood. Honden die in de risicogebieden en dus in de landen van herkomst leven, kunnen daarentegen helaas al na twaalf maanden aan hun einde komen door de ziekte.

 

Veel vakantiegangers zijn zich niet bewust van het gevaar waaraan zij hun geliefde dieren blootstellen. Dit is de reden waarom, jaren later, wanneer een dierenarts de familiehond controleert, de diagnose als zo'n ongelooflijke verrassing komt. De ziekte is echter preventief. Het doel van dit boek is niet alleen om u te vertellen hoe u uw trouwe viervoeter tijdens de zomermaanden kunt beschermen, maar ook om u te vertellen welke opties de eigenaars van een hond hebben als hij toch besmet raakt.

 

De inhoud van het boek is:

• De grondbeginselen van Leishmaniasis
• Besmettelijk en gevaarlijk?
• Leishmaniasis bij honden
• Diagnose van leishmaniasis
• Behandelingen
• Follow-up

 

Dit boek is daarom bestemd voor allen die hun geliefde huisdier willen beschermen, maar ook voor hen die in hun eigen gezinsleven al met deze verraderlijke ziekte te kampen hebben.

 

Het boek is niet bedoeld om je valse hoop te geven over deze dodelijke ziekte. Toch kan het heel nuttig zijn om van tevoren wat informatie over deze ziekte in te winnen om misschien het leven van uw hond te redden. Hopelijk geeft dit boek u een eerste kennismaking met het onderwerp.

• Language: Nederlands
• Publisher: Paul Van Dijk
• Release date: Aug 1, 2022
• ISBN: 9798201558789

Book preview

Leishmaniasis bij honden

Paul van Dijk

––––––––

Deze gids behandelt alleen de basis. Het is geen vervanging voor professionele hulp. Ga alsjeblieft naar een dierenarts.

Inhoud

Lijst van figuren

Inleiding

Leishmaniasis

Onschuldig ogende zandvliegjes

Besmettelijk en gevaarlijk?

Leishmaniasis bij honden

De symptomen

Diagnose Leishmaniasis - Wat nu?  Wat nu?

Behandeling & (effectieve) therapieën

Leishmaniciden & Leishmanistaten

Niet-medicamenteuze behandelingen

Vervolgonderzoeken

Afsluitende woorden

Lijst van bronnen

Over deze serie:  Mijn hond voor het leven

Lijst van figuren

Figuur 1 Leishmania cel

Figuur 2 Bekende tropische infectieziekten

Figuur 3: Het onderzoek staat helaas nog in de kinderschoenen.

Inleiding

De goed geplande en langverwachte zomervakantie kan nauwelijks door zoveel mensen worden verwacht. Het hele jaar door sparen mensen voor deze één of twee weken vakantie en wanneer de zomer eindelijk aanbreekt, neemt deze vakantiekoorts alleen maar toe. Een vakantiebestemming wordt maanden voor de boeking gekozen, en in veel gevallen worden de activiteiten die in die periode worden ondernomen tot op de minuut nauwkeurig gepland. Weinig mensen denken eraan dat de vakantie meer dan verkeerd kan aflopen, vooral als het gaat om ziektedragende insecten; muggenspray was immers ingepakt. Wie dit echter per ongeluk vergeet of niet let op de ziekten in de gekozen vakantiebestemming, kan zich vaak verheugen op een ruw ontwaken.

Zelfs een enkele onopvallende beet is voldoende om door een dermatoloog te worden gediagnosticeerd: Leishmaniasis. Dit is bijzonder onaangenaam, omdat er zich lelijke vlekken op de huid vormen en er misschien een of ander geneesmiddel moet worden ingenomen. Maar het is niet levensbedreigend voor een persoon. Vooral niet voor degenen die een normale tot goede ziektekostenverzekering hebben. Achteraf zou je natuurlijk willen dat je iets beter had opgelet, meer insectenspray had gebruikt of een andere vakantiebestemming had gekozen. Niettemin is het niet ongewoon dat mensen die reeds met leishmaniasis zijn besmet, opnieuw naar bijzonder warme streken reizen waar de zandvliegen die de ziekteverwekker overbrengen, zich bij voorkeur ophouden. Dit komt omdat sommige van deze tropische infecties gewoon genezen zonder therapie en behandeling. Dit betekent onder meer dat veel mensen niet eens beseffen dat zij besmet zijn, omdat er niet altijd een uitgesproken vlek is of juist deze vlekken gewoon worden genegeerd. Dus met een beetje geluk, hoeft een dokter niet eens te helpen. Natuurlijk kan de ziekte ook een moeilijker beloop hebben, waarbij niet alleen de huid, maar ook de slijmvliezen of inwendige organen zijn aangetast. In de meeste gevallen blijft er echter alleen een litteken over, dat er inderdaad een beetje lelijk uitziet. Maar als je eenmaal een bepaalde vorm van leishmaniasis hebt overwonnen, ben je volledig immuun voor deze zeer specifieke ziekteverwekker. De volgende keer dat u op vakantie gaat naar een van de vele zomervakantiegebieden waar juist deze ziekteverwekkers voorkomen, moet u toch voorzichtiger zijn, want er zijn meer dan tien ziekteverwekkers waarop een mens kan reageren. Immuun zijn tegen slechts één is dus niet voldoende en een nieuwe infectie kan dus in negen van de tien gevallen telkens opnieuw optreden.

Toch heeft een mens het nog vrij gemakkelijk met het verloop van deze ziekte. In veel gevallen is geen therapie of medicatie nodig. De pijn wordt ook binnen de perken gehouden. Vaak veroorzaakt deze ziekte alleen een licht ongemakkelijk gevoel, dat in het dagelijks leven gemakkelijk kan worden genegeerd. Leishmaniasis komt echter niet alleen bij mensen voor. In plaats daarvan zijn er zoveel meer ziekteverwekkers in de dierenwereld dan in de mensen, en die genezen vaak niet zo gemakkelijk. Niettemin komt leishmaniasis in het bijzonder voor bij een grote verscheidenheid van diersoorten. Sommige dieren bieden zelfs natuurlijke bescherming tegen deze zandvliegen die de ziekteverwekker overbrengen. Dieren die niet inheems zijn in het gebied, vooral huisdieren, hebben het echter veel moeilijker met een infectie.

Als een hond eenmaal leishmaniasis heeft opgelopen, blijft hij voor de rest van zijn leven besmet. Het immuunsysteem van de hond slaagt er niet in zich tegen de ziekteverwekkers te verdedigen en vormt bijgevolg geen afweerstoffen. Het menselijk lichaam daarentegen slaagt erin te leren en zich op te voeden met een virus op basis van een infectie. Dit is niet het geval bij honden. Ze zijn volledig weerloos tegen infectie. Dit betekent onder meer dat het immuunsysteem zich nooit aan de infectie aanpast. In tegenstelling tot mensen, wordt een hond niet immuun. Hij lijdt zijn hele leven aan deze ziekte, vooral als hij bijvoorbeeld als zwerver alleen wordt gelaten. Met de juiste dierenarts kunnen de symptomen worden behandeld, zodat de pijn en ook de uiterlijke tekenen wegebben. Maar uiteindelijk blijft de hond voor altijd ziek, en daarom leidt deze ziekte uiteindelijk tot de dood van het getroffen dier. Er is reeds gewerkt aan een vaccinatie voor honden, die de beste metgezel van de mens op lange termijn tegen de ziekte zou moeten beschermen, maar dit is niet alleen duur, maar ook meer dan duur, en de genoemde vaccinatie is nog niet voor honderd procent getest. Het effect van dit vaccin is dus nog omstreden.

––––––––

Er zijn dan ook veel minder manieren voor honden om zich tegen deze ziekte te beschermen dan voor mensen. En als je de ziekte eenmaal hebt, is er geen genezing. En het is niet bepaald zeldzaam dat er tijdens de langverwachte zomervakantie niemand te vinden is om elke dag op de hond te passen. Een tijdelijk dierenasiel is vrij duur en de hond van het gezin enkele weken alleen laten is natuurlijk ook geen optie. Het is dan ook niet bepaald een moeilijke beslissing om de hond gewoon mee te nemen naar de vakantiebestemming. Als de accommodatie er geen probleem mee heeft, zijn er heel weinig problemen. Zonder vaccinatie en bescherming bevindt de hond zich echter in een vreemd land vol ziekten en vaak weten de eigenaars niet aan wat voor gevaar zij hun gezinshond blootstellen. Als de hond werkelijk gebeten is door een zandvlieg, die niet alleen een zeer klein lichaam heeft en daarom moeilijk met het blote oog te zien is, maar die helaas ook in het bevruchtingsproces zit, kan het jaren duren voordat de eigenaars zelfs maar merken dat er iets mis is met hun oude vriend. Infectie bij de hond kan soms pas na enkele jaren aan het licht komen, omdat veel van de symptomen zich niet onmiddellijk openbaren, maar pas wanneer de infectie onvermijdelijk en ongeneeslijk is. In een vroeg stadium van de ziekte is de