Kritiko de la Gotaa Programo: Kun antaŭparolo de Frederiko Engelso kaj la letero al Bracke

By Karlo Markso

Origine tiu ĉi skribaĵo ne estis destinita por publi-kigo. Ĝi entenas detalan kaj akran kritikon de la vulgarigo kaj diluado de la principoj de la scienca socialismo en la klopodo por kunfandiĝo, en la jaro 1875, de du partioj al unu sola Socialista Laborista Partio de Germanujo, kiu poste, laŭ la Erfurt

• Language: Esperanto
• Publisher: Monda Asembleo Socia
• Release date: Sep 19, 2020
• ISBN: 9782369602514

Book preview

Karlo Markso

Kritiko de la

Gotaa Programo

kun antaŭparolo de Frederiko Engelso,

la letero al Bracke kaj la letero de Engelso al Bebelo

Monda Asembleo Socia (MAS)

Karlo Markso: Kritiko de la Gotaa Programo

Kun antaŭparolo de Frederiko Engelso,

la letero al Bracke kaj la letero de Engelso al Bebelo

tradukitaj de Vilhelmo Lutermano

4-a eldono, 2020

Monda Asembleo Socia (MAS),

Embres-et-Castelmaure

Epub-versio

ISBN 978-2-36960-251-4

(= MAS-libro n-ro 257)

Verkita de Aprilo ĝis komence de Majo 1875. Unuafoje publikigita en: „Die Neue Zeit", n-ro 18, 1-a volumo, 1890 - 1891.

Tiu ĉi teksto sekvas la manuskripton de Markso. Enhavaj ŝanĝoj en la eldono de 1891 estas menciitaj en piednotoj. Teksteroj, kiuj estis 1891 ellasitaj kaj anstataŭigitaj per punktoj, estas metitaj en angulaj krampoj.

La Esperanta traduko sekvas, por la antaŭparolo de Frederiko Engelso, inkluzive de la piednotoj, la francan eldonon de

http://www.marxists.org/francais/engels/works/1891/Critique du programme de Gotha

kun konsulto de la germana eldono de Karl Marx / Friedrich Engels: Werke, (Karl) Dietz Verlag, Berlino (GDR), vol. 22, 3-a eldono 1972, senŝanĝa represo de la 1-a eldono 1963, Berlino (GDR), p. 90, 91 laŭ la reta eldono:

www.mlwerke.de/me/me22/me22_090.htm

por la letero al Bracke la germanan eldonon de

Karl Marx/Friedrich Engels: Werke, (Karl) Dietz Verlag, Berlino (GDR), vol. 19, 4-a eldono 1973, senŝanĝa represo de la 1-a eldono 1962, Berlino (GDR), p. 13-32.

laŭ la reta eldono:

www.mlwerke.de/me/me19/me19_013.htm#Kap_I

kaj por la Kritiko de la Gotaa Programo de Markso:

Karl Marx/Friedrich Engels: Werke, (Karl) Dietz Verlag, Berlino (GDR), vol. 19, 4-a eldono 1973, senŝanĝa represo de la 1-a eldono 1962, Berlino (GDR), p. 13-32.

laŭ la reta eldono: www.www.mlwerke.de/me/me19/me19_013.htm#Kap_II

Frederiko Engelso: Antaŭparolo

¹

Januaro 1891

La manuskripto ĉi tie presita ‒ la letero al Bracke same kiel la programkritiko ‒ estis adresita al Bracke en 1875, mallonge antaŭ la unuiĝa kongreso de Gotao², por esti komunikita al Geib, Auer, Bebel kaj Liebknecht kaj poste resendota al Markso. Ĉar la kongreso de Halo³ metis sur la tagordon de la partio la diskutadon pri la Gotaa programo, mi kredus kulpi prisilentadon se mi pli longe fortenus al la publiko tiun konsiderindan dokumenton, eble la plej konsi­derindan inter tiuj kiuj koncernas tiun diskuton.⁴ Sed due, tiam, apenaŭ du jarojn post la Haga Kongreso de la Internacio,⁵ ni troviĝis en plej akra batalon kun Bakunin kaj liaj anarĥiistoj, kiuj respondecigis nin pri ĉio, kio okazis en Germanujo en la laborista movado; ni do devis atendi, ke oni atribuus al ni ankaŭ la sekretan patrecon de tiu programo. Tiuj konsideroj nun ne plu validas kaj kun ili la neceso de la koncernaj teksteroj.

Sed la manuskripto havas ankoraŭ alian atingopovon, kaj multe pli grandan. Por la unua fojo oni trovas ĉi tie, klare kaj solide argumentite, la poziciiĝon de Markso fronte al tendencoj enkondukitaj de Lasalo⁶ ekde ties aliĝo al la movado, kaj koncerne samtempe la ekonomiajn kaj taktikajn principojn.

La senkompata severo per kiu la programprojekto estas analizita, la nefleksiĝemo kun kiu la akiritaj rezultoj estas eldiritaj kaj la malfortaj punktoj de la projekto nudigitaj, ĉio ĉi jam ne povas vundi hodiaŭ, post pli ol dek-kvin jaroj. Specifaj lasalanoj ekzistas jam nur eksterlande, solecaj ruinoj, kaj en Halo la programo de Gotao estis forlasita eĉ de siaj aŭtoroj, kiel absolute nesufiĉa.

Malgraŭ tio, mi fortranĉis, tie kie la afero estis indiferenta, kaj anstataŭigis per punktoj kelkajn esprimojn aŭ prijuĝojn akre personajn. Markso mem farintus tion, se li publikigus sian manuskripton hodiaŭ. La vigleco de la lingvaĵo, kiu renkontiĝas kelkfoje, klarigeblas per du cirkonstancoj. Unue ni estis, Markso kaj mi, en rilatoj kun la germana movado pli intime ol kun ĉiu alia; la evidenta malprogreso kiun atestis la programprojekto devis emocii nin tute aparte. Due, ni estis en tiu momento, apenaŭ du jarojn post la Haga kongreso de la Internacio⁷, en plena batalo kun Bakunin kaj liaj anarĥi­istoj kiuj respondecigis nin pri ĉio kio okazis en Germanujo en la laborista movado; ni devis do ankaŭ atendi ke oni atribuos al ni la nekonfesatan patrecon de la programo. Tiuj konsideroj estas hodiaŭ arĥaiĝintaj, kaj samtempe la ekzistokialo de tiuj teksteroj.

Ankaŭ pro presleĝaj kialoj kelkaj frazoj estas nur aluditaj per punktoj. Kie mi devis elekti pli mildan esprimon, tiu estas metita inter rektaj krampoj. Alie la represo estas laŭvorta.

Londono, la 6-an de Januaro 1891

Fr. Engelso

¹Engelso verkis tiun ĉi antaŭparolon por la publikigo de la Kritiko de la Gotaa Programo, de Markso. Per la publikigo de tiuj ĉi laboraĵo, kiu apartenas al la plej gravaj teoriaj dokumentoj de la revolucia socialismo kaj estas modelo de nepacigebla batalo kontraŭ la