ცხოველთა ფერმა

By ჯორჯ ორუელი

"ცხოველთა ფერმა" გახლავთ ჯორჯ ორუელის ალეგორიული და დისტოპიური რომანი (1945), რომელიც, ავტორის თანახმად, რუსეთის 1917 წლის რევოლუციის მოვლენებსა და სტალინის ერას ასახავს.

• Language: ქართული ენა
• Publisher: iBooks
• Release date: Feb 2, 2021
• ISBN: AnimalFarm

Book preview

საავტორო უფლება

iBooks © 2014 ყველა უფლება დაცულია.

მოცემული პუბლიკაციის არც ერთი ნაწილი არ შეიძლება იქნას რეპროდუცირებული, გავრცელებული ან გადაცემული ნებისმიერი ფორმითა და ნებისმიერი საშუალებით, მათ შორის ელექტრონული, მექანიკური, კოპირების, სკანირების, ჩაწერის ან რაიმე სხვა გზით გამომცემლის წინასწარი წერილობითი თანხმობის გარეშე. გამოქვეყნების უფლების შესახებ გთხოვთ მოგვმართოთ შემდეგ მისამართზე: [e-mail]

ჯორჯ ორუელი – ცხოველთა ფერმა.

1

სათავადო ფერმის მეპატრონემ, ბატონმა ჯონსმა, საქათმეები კი დაკეტა, მაგრამ გვარიანად ნასვამი იყო და საძრომების ჩარაზვა დაავიწყდა. იგი ბარბაცით მიუყვებოდა ეზოს და ამიტომ მისი ფარნიდან მომავალი შუქის რკალი სხვადასხვა მხარეს თამაშობდა. მიყარა რა უკანა კართან ჩექმები, სამზრეულოში კასრიდან უკანასკნელი კათხა ლუდი ჩამოისხა და ზემოთ, საწოლისკენ გაემართა, სადაც ქალბატონი ჯონსი უკვე ხვრინავდა.

საძინებელ ოთახში შუქი ჩაქრა თუ არა, ფერმის შენობებში მოძრაობა და ფრთების შრიალი გაჩაღდა. დღის განმავლობისას ხმა დაირხა, ბებერ მაიორს, ჯილდოს მფლობელ საშუალო თეთრი ჯიშის ღორს, წინა ღამით უცნაური სიზმარი უნახავს და სხვა ცხოველებისთვის მისი გაზიარება სურსო. შეთანხმების მიხედვით შეკრებას დიდ სარდაფში მას შემდეგ გამართავდნენ, რაც ბატონი ჯონსისგან საფრთხე აღარ იქნებოდა მოსალოდნელი. ბებერ მაიორს (ჩვეულებრივ ასე უწოდებდნენ, თუმცა მისი საექსპონატო სახელი ვილინგდონის მშვენება გახლდათ) იმდენად დიდ პატივს სცემდნენ, რომ ყველა თანახმა იყო ერთი საათი ძილი გაეღო მის მოსასმენად.

დიდი სარდაფის ერთ ბოლოს ტრიბუნის მსგავსი შემაღლებული ადგილი იყო, სადაც თივისგან გაკეთებულ საწოლზე უკვე დაბრძანებულიყო მაიორი. ზემოდან ფარანი დანათოდა. იგი თორმეტი წლის გახლდათ, მსუქანი იყო, მაგრამ კვლავაც მედიდურად გამოიყურებოდა. დიდსულოვანი და ბრძნული იერი ჰქონდა, მიუხედავად იმისა, რომ მისთვის ეშვები არასოდეს წაუჭრიათ. თანდათან სხვა ცხოველებმაც იწყეს მოსვლა და მოკალათება თითოეულის მოხერხებულობის მიხედვით. პირველად სამი ძაღლი მოცუნცულდა: ზანზალაკი, ჯერი და ფხაჭნია, შემდეგ კი ღორები მოვიდნენ. ისინი უშუალოდ ტრიბუნის წინ, თივაზე განთავსდნენ. ქათმები ფანჯრების რაფებზე შემოსხდნენ, მტრედები ნივნივზე, ცხვრები და ძროხები ღორების უკან დაწვნენ და ცოხნას შეუდგნენ. ორი საფორანე ცხენი, მოკრივე და ქლოვერი, ერთად შემოვიდა ნელი სვლით. ისინი დიდი სიფრთხილით დგამდნენ ვეებერთელა, ჯაგრიან ჩლიქებს, რათა თივაში ჩამალული რომელიმე პატარა არსებისთვის არ დაებიჯებინათ. ქლოვერი შუა ხნის მსუქანი ფაშატი გახლდათ, რომელსაც ვერა და ვერ აღედგინა ფორმა მეოთხე კვიცის მოგების შემდეგ. მოკრივე უზარმაზარი ცხოველი იყო, დაახლოებით |ასოთხმოცი სანტიმეტრი სიმაღლის და ისევე ძლიერი, როგორც ერთად აღებული ორი სხვა ჩვეულებრივი ცხენი. ცხვირზე დაყოლილი თეთრი ზოლი მას ბრიყვულ იერს სძენდა. დიდი ინტელექტით არც გამოირჩეოდა, მაგრამ საყოველთაო პატივისცემას იმსახურებდა ხასიათის სიმტკიცისა და უსაზღვრო შრომისუნარიანობისთვის. ცხენების შემდეგ მოვიდა თეთრი თხა მიურიელი, მას შემდეგ კი ბენჯამენი, სახედარი. ბენჯამენი იყო ფერმის ყველაზე ასაკოვანი ცხოველი და ყველაზე ცუდი ხასიათით გამოირჩეოდა. იგი იშვიათად საუბრობდა, ხოლო თუ რამეს იტყოდა, მხოლოდ ცინიკური შენიშვნის გასაკეთებლად. მაგალითად, ბენჯამენი ამბობდა, ღმერთმა კუდით იმისთვის დამაჯილდოვა, რომ ბუზების მოგერიება შემეძლოს, მაგრამ ვამჯობინებდი არც კუდი მქონდეს და არც ბუზები არსებობდნენო. იგი იყო ფერმის ერთადერთი ცხოველი, რომელიც არასოდეს იცინოდა. თუ ჰკითხავდით, გიპასუხებდათ საამისო მიზეზს ვერ ვხედავო. მიუხედავად ამისა, თუმცა არ აღიარებდა, მოკრივეს თაყვანისმცემელი გახლდათ. კვირა დღეებს ისინი, ჩვეულებრივ, ერთად ატარებდნენ ბაღის უკან არსებულ მცირე ბაკზე, ერთმანეთის გვერდით ბალახობდნენ და არასოდეს საუბრობდნენ.

ის-ის იყო ცხენები წამოწვნენ, რომ სარდაფში დედადაკარგული ბატის ჭუკების გუნდი შემოვიდა ერთ რიგად; პატარები სუსტი წრიპინით აწყდებოდნენ სხვადასხვა მხარეს, რათა უსაფრთხო ადგილი ეპოვათ. ქლოვერმა მძლავრი წინა ფეხით მათ გარშემო კედლის მსგავსი ზღუდე შექმნა. ჭუკები მის უკან მოკალათდნენ და სწრაფადვე ჩაეძინათ. ბოლო წამს შემოვიდა მოლი - სულელი, მაგრამ სიმპათიური, თეთრი ფერის ფაშატი, რომელიც ბატონი ჯონსის ორთვალას ატარებდა. ელეგანტურად აცეკვებდა ფეხებს და პირით შაქრის ნატეხს ათამაშებდა. მან წინა რიგში დაიკავა ადგილი და თეთრი ფაფრის ფრიალს შეუდგა; ცდილობდა დამსწრეთა ყურადღება მიექცია წითელი ზონარებისთვის, რომლებითაც მისი ფაფარი გახლდათ მორთული. სულ ბოლოს მოვიდა კატა. იგი, ჩვეულებისამებრ, ყველაზე თბილი ადგილის ძებნას შეუდგა და საბოლოოდ მოკრივესა და ქლოვერს შორის მოთავსდა. კმაყოფილებით კრუტუნებდა მაიორის გამოსვლის განმავლობისას ისე, რომ მისი სიტყვაც არ გაუგია.

ახლა უკვე ყველა ცხოველი წარმოდგენილი იყო, გარდა ერთი მოთვინიერებული ყვავისა. მას სახელად მოსე ერქვა და უკანა კართან კარნიზზე ეძინა. როდესაც მაიორმა მოხერხებულად მოწყობილი და ყურადღებად ქცეული ცხოველები იხილა, ყელი ჩაიწმინდა და დაიწყო:

- ამხანაგებო, თქვენ უკვე იცით იმ უცნაური სიზმრის შესახებ, რომელიც მე წუხანდელი ღამით ვიხილე, მაგრამ სიზმარს მოგვიანებით დავუბრუნდები. სათქმელი სხვაც მაქვს. ამხანაგებო, არ მგონია, რომ კიდევ დიდხანს მომიწევს თქვენ გვერდით ყოფნა და ვთვლი: სანამ მოვკვდები, ჩემი ვალია გადმოგცეთ ჩემ მიერ დაგროვილი ცოდნა. მე ხანგრძლივი ცხოვრება განვვლე, ბევრი დრო მქონდა ფიქრისათვის სადგომში მარტო ყოფნისას და ვთვლი უფლება მაქვს განვაცხადო, რომ შევიცანი მიწიერი ცხოვრების ბუნება არანაკლებ ნებისმიერი სხვა ცხოველისა. სწორედ ამის შესახებ მსურს თქვენთან საუბარი.

ამხანაგებო, მაშ როგორია ჩვენი ცხოვრება? მოდით თვალი გავუსწოროთ სინამდვილეს: იგი ბეჩავი, მძიმე და ხანმოკლეა. ჩვენ ვიბადებით, ჩვენ გვაძლევენ მხოლოდ იმდენ საკვებს, რომ არ მოვკვდეთ, ჩვენ შორის შრომისუნარიანებს აიძულებენ იმუშაონ დაუძლურებამდე, ხოლო როგორც კი უსარგებლონი ვხდებით, გვხოცავენ შემაძრწუნებელი სისასტიკით. დაბადებიდან ერთი წლის შემდეგ არც ერთმა ცხოველმა ინგლისში არ იცის რა არის ბედნიერება და მოსვენება. ინგლისში არც ერთი ცხოველი არ არის თავისუფალი. მისი ცხოვრება არის ტანჯვა და მონობა: ეს ეჭვშეუვალი ჭეშმარიტება გახლავთ.

მაგრამ ნუთუ ასეთია ბუნების კანონი? ნუთუ ჩვენი მიწა იმდენად ღარიბია, რომ არ შეუძლია მასზე მობინადრეთა ღირსეული არსებობის უზრუნველყოფა? არა ამხანაგებო, ათი ათასჯერ არა. ინგლისის მიწა ნაყოფიერია, ჰავა კი რბილი. ამ მიწას შეუძლია გააძღოს დღეს მობინადრე ცხოველებზე განუზომლად დიდი რაოდენობა. მხოლოდ ჩვენ ფერმას შეუძლია გამოკვებოს ათობით ცხენი და ძროხა, ასობით ცხვარი და თითოეულმა მათგანმა ღირსეულად და კომფორტულად იგრძნოს თავი, რაც ამჟამად წარმოუდგენლად გვეჩვენება. მაშ რატომ განვაგრძობთ არსებობას ასეთ ბეჩავ პირობებში? იმიტომ, რომ ჩვენი შრომის პროდუქტი თითქმის სრულად მიაქვს ადამიანს. აი, ამხანაგებო, ჩვენი პრობლემების მთავარი მიზეზი. იგი ერთი სიტყვით გამოითქმის: ადამიანი. იგია ჩვენი ერთადერთი რეალური მტერი. ჩამოაშორეთ ადამიანი სცენას და შიმშილისა და მონური შრომის მთავარი მიზეზი სამუდამოდ გაქრება.

ადამიანი არის ერთადერთი ქმნილება, რომელიც მოიხმარს და არაფერს აწარმოებს. იგი არ იძლევა რძეს, არ დებს კვერცხს, სუსტია უღელში შესაბმელად და არც საკმარისად სწრაფია, რათა კურდღელს დაედევნოს. მიუხედავად ამისა, იგი ცხოველთა მბრძანებელია. ადამიანი უწესებს მათ სამუშაოს, უბრუნებს მხოლოდ იმ მცირედს, რომ არ იშიმშილონ, ხოლო დანარჩენს თავისთვის იტოვებს. ჩვენ ვხნავთ და ვანაყოფიერებთ მიწას, მაგრამ არც ერთი ჩვენგანი არ ფლობს საკუთარ ტყავზე მეტ სიმდიდრეს. ძროხებო, რამდენი ათასი გალონი რძე მოიწველეთ თქვენ გასულ წელს? და სად არის ის რძე, რომელიც ჯანმრთელი თაობის შექმნას უნდა მოხმარებოდა? მისი თითოეული წვეთი ჩვენი მტრების ყელშია გადასული. და თქვენ ქათმებო, რამდენი კვერცხი დადეთ გასულ წელს და რამდენი მათგანიდან გამოიჩეკა წიწილა? დიახ, დანარჩენი ბაზარში იქნა გაყიდული, რათა ჯონსისა და მისი ხალხისთვის ფული მოეტანა. შენ ქლოვერ, სად არის შენ მიერ ნაშობი ოთხი კვიცი, შენი იმედი და მხარდაჭერა რომ უნდა გამხდარიყო სიბერეში? თითოეული მათგანი ერთი წლის ასაკში გაიყიდა. შენ მათ ვეღარასოდეს იხილავ. რა მიიღე ოთხი მშობიარობისა და მინდვრად მუშაობის ფასად, რა, გარდა მწირი ულუფის და სადგომისა?

და ეს ჩვენი უბადრუკი ცხოვრებაც