Güncel İletişim Çalışmaları-3

By Doç. Dr. Güven Arıklı and Dr. Mükerrem Yılmaz

İletişim ve bilgi çağı olarak da adlandırılan çağımızda teknolojinin hızı, iletişim süreçlerini daha karmaşık hâle getirmiştir. Mesafeler hızla küçülürken kişiler arası iletişim boyutu değişmiş, ancak ele alınan konular, kullanılan dil ve doğru iletişim yöntemleri anlaşılmayacak boyutta farklılıklara ulaşmıştır. Görselliğin ve simgelerin sanal ortamlarda daha çok kullanılması, anlamayı çok daha kolay hâle getirip, algı yaratmada büyük başarı sağlamıştır.

Günümüzde iletişim sözcüğü bilgi, duyarlılık ve görüş yaratma gibi anlatımlarda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Özellikle, sosyal medya boyutunda zaman içinde bazı değişiklikler geçirmiş olsa da “iletişim” sözcüğü her durumda paylaşımı ifade etmeye devam etmektedir.

Farklı içerik ve konuların yer aldığı bu kitap çalışmasının, başta ilgili alanda eğitim gören tüm gençlere ve okurlara yararlı olmasını ümit ediyoruz.

• Language: Türkçe
• Publisher: eKitap Projesi
• Release date: Aug 21, 2023
• ISBN: 9786258196740

Book preview

ÖZGEÇMİŞ

Doç. Dr. Güven ARIKLI

Doç. Dr. Güven ARIKLI, 1976’da İstanbul’da doğdu. Yakın Doğu Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü mezuniyetinin ardından Yakın Doğu Üniversitesi’nde Eğitim Yönetimi ve Denetimi programında Yüksek Lisans yaptı. Girne Amerikan Üniversitesi, İletişim Fakültesi, İletişim ve Medya Anabilim Dalı’nda doktorasını bitiren ARIKLI, İletişim ve Medya Anabilim Dalı’nda Doçent unvanını aldı, KKTC’nin çeşitli televizyon kanallarında programlar hazırlayıp sundu. KKTC gazetelerinde köşe yazarlığının yanında haber müdürlüğü görevlerini de yapan ARIKLI, 1999- 2005 yılları arasında Ortadoğu Gazetesi KKTC Temsilcisi olarak da görev aldı. 2009- 2010 Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Basın Danışmanlığı görevinin akabinde, 2010- 2013 yılları arasında da KKTC Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü görevinde bulunan ARIKLI’nın Kırk Yıl Halkın Sesi Olarak Dr. Fazıl Küçük- Makaleler (IV Cilt- Doç. Dr. Osman YILDIZ ile birlikte), Türk Şiirinde Kıbrıs’ ın Millî Mücadelesi (Yrd. Doç. Burhan KAÇAR ile birlikte), Deli Aslan (Doç. Dr. Osman YILDIZ ile birlikte), KKTC Cumhurbaşkanlığı himayelerinde Görsel Belge ve Objelerle 20 Temmuz 1974 –Albüm- (Prof. Dr. Oğuz KARAKARTAL ile birlikte), Kıbrıs’ta Türk Millî Kimliğinin Oluşumunda Basının Yeri (1954- 1975) ve Kıbrıs Türk Basınında Reklamlar (1923- 1974) adlı eserleri mevcuttur.

ARIKLI, yurt dışında birçok uluslararası sempozyumlarda KKTC’yi bildirileriyle temsil etti. Türk Birliği Dayanışma Derneği Genel Başkanı olan ARIKLI, dernek faaliyetleri sırasında yurt içi ve yurt dışında birçok sosyal sorumluluk projelerine de katkıda bulundu. Kuzeyin Sesi Medya Grubu’nun Direktörü ve Hakikat Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni olan ARIKLI, Hakikat Web TV’de Haftaya Bakış adlı programın yapımcılığı ve sunuculuğunu görevini de yürütmektedir. 15 Kasım KKTC’nin kuruluş yıldönümü münasebetiyle, Kasım 2016’da Kuzey adlı dergiyi KKTC’ye kazandıran ve Genel Yayın Yönetmenliğini yapan ARIKLI, evli ve iki çocuk babasıdır.

C:\Users\mükerremyilmaz\Pictures\BİOMETRİK RESİM BENİM\Resim2.jpg

Dr. Öğr. Gör. Mükerrem Yılmaz

1963 yılında Bayburt'ta doğdu. İlk, orta ve lise öğretimini Bayburt ve Gümüşhane'de tamamlayan Yılmaz, 1984 yılında Kara Harp Okulundan mezun oldu. 1998 yılında Kara Harp Akademisinden Kurmay Subay olarak mezun oldu. Muhtelif seviyelerde Birlik Komutanlığı ve Karargâh Subaylığı gibi vazifeleri, yurt dışında Akademik Eğitim ve Ataşelik görevlerini ifa etmeyi müteakip 2013 yılında kendi isteği ile TSK'den Hava Savunma Kurmay Albay rütbesi ile emekli oldu. 2020 yılında Girne Amerikan Üniversitesinde İletişim ve Medya Yönetimi konusunda doktora eğitimini tamamlayan Yılmaz, hâlen aynı Üniversitede öğretim üyeliğine devam etmektedir.

ÖN SÖZ

İletişim ve bilgi çağı olarak da adlandırılan çağımızda teknolojinin hızı iletişim süreçlerini de daha karmaşık hâle getirmiştir. Mesafeler hızla küçülürken kişilerarası iletişimin boyutu değişmiş, ancak ele alınan konular, kullanılan dil ve doğru iletişim yöntemleri anlaşılmayacak boyutta farklılıklara ulaşmıştır. Görselliğin ve simgelerin sanal ortamlarda daha çok kullanılması, anlamayı çok daha kolay hâle getirip, algı yaratmada büyük başarı sağlamıştır. Ancak, yazın hayatını ve bu yöntemle bilgi, belge ve araştırma sonuçlarını iletmede güçlük ortaya çıkmaya başlamıştır.

Günümüzde iletişim sözcüğü bilgi duyarlılık ve görüş yaratma gibi anlatımlarda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Özellikle, sosyal medya boyutunda zaman içinde bazı değişiklikler geçirmiş olsa da iletişim sözcüğü her durumda paylaşımı ifade etmeye devam etmektedir.

Girne Amerikan Üniversitesi eğitim, sağlık, beşeri ve iletişim fakültelerinden bir grup değerli akademisyenle başlattığımız İletişim Çalışmaları konu başlıklı kitap çalışmasının İletişim Çalışmaları 1 ve İletişim Çalışmaları 2 sayısı Prof. Dr. Neriman SAYGILI ve Dr. Öğr. Üyesi Muharrem ÖZDEMİR editörlüğünden yayınlanmıştı.

İletişim Çalışmaları 3 isimli araştırma ise Doç. Dr. Güven ARIKLI ve Dr. Öğr. Üyesi Mükerrem YILMAZ’ın editörlüğünde yayınlandı. Farklı içerik ve konuların yer aldığı bu kitap çalışmasının başta ilgili alanda eğitim-öğretim gören gençlere ve okurlara yararlı olmasını ümit ediyoruz.

Doç. Dr. Güven ARIKLI- Dr. Öğr. Üyesi Mükerrem YILMAZ

1.   BÖLÜM

KIBRIS TÜRK TOPLUMUNDA HALKIN SESİ OLMAK: HALKIN SESİ GAZETESİ İLE KÜLTÜR VE BİRLİKTELİK İNŞASI

Neriman SAYGILI¹

Hıdır Veysel Karani ARAS²

Giriş

İletişim, mesaj durumunun ve aktarılan bilgilerin, örneğin duygu, inanç, düşünce ve görüşlerin adıdır. Bir mesaj kaynak/alıcı bırakır ve bir hedef/alıcıya iletilir. Mesajı kaynak ve hedefte aynı bağlamda anlarsanız, iletişimin doğru uygulanması mümkündür. Mesajın kaynaktaki içerik ve anlamla alıcıdaki anlam ve içerik farklı olduğundan, farklılaşma hızına bağlı olarak iletişim sorunludur veya yoktur. İletişim, iletişim araçları ile gerçekleşir. Araçların işlevleri ve iletişim yetenekleri, iletişimin nicelik ve niteliğini belirler. Örneğin, insanlar arasındaki yüz yüze iletişim esnasında ses, söz, beden dili, mimik ve jestler iletişim aracı iken, kitle iletişim araçları iletişim aracıdır. Kitap ve iletişim dergileri gibi basılı materyaller, televizyon, radyo ve internet gibi cihazlara karşı, iletişim sürecinin hedef/ alıcıları okuyucu, dinleyici ve/veya izleyici modundadır (Vatandaş, 2021).

¹ Prof., Dr., Girne Amerikan Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Basın ve Yayın Bölümü. Girne/ KKTC. E-posta: [e-mail] Orcid: 0000-0002-5809-1828.

² Doktora Öğrencisi, Girne Amerikan Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Girne/ KKTC. E-posta: [e-mail]

Gazeteler dünyada gazeteciliğin temeli kabul edilmektedir. Temel işlevleri habercilik ve bilgilendirme olduğu görülen gazeteler, sürekli ve güncel olarak değişen bir yapıdadır. Böyle bir yapı, kuşkusuz gazetenin ana malzemesi olarak kullanılan dile de yansımıştır. Gazetelerdeki konu ve ideolojilerin çeşitliliği, haberin farklı ancak gazeteciliğin yapısına uygun olarak çalışmasını sağlar. Bu alanın ana kaynağı ise dildir. Gazete söylemlerinde kullanılan dilse, haberi yeniden yapılandırma, okuyucuya yol gösterme ve bilgi verme özelliğine sahiptir. Bu dil işlevlerine paralel çalışan öğeler, kullanılabilir imgeler ve görsel modellerdir. Kullanılan her şey, dilbilimsel düşüncenin yansımasına ve her sistemin bir anlamı olmasına bağlı olarak mutlaka bir şey söyler veya bir şeyin ifadesini iletir. Bu nedenle, her göstergenin anlam yapısını görsel ve dilsel anlamda inceleyen göstergebilim, gazete manşetlerinin anlam yapılarını incelemek için bir kaynak olabilir. Başlığın temel anlamı ve çağrışımsal anlamı göstergebilimsel yöntem ile ortaya çıkarılabilir.

Gazetelerin toplumun en güncel olay ve durumlarının aktarımında dinamik bir yapıya sahip olması, gazetelerin dili ile paralelliğinden kaynaklanmaktadır (Günay vd., 2009). Gazeteler, toplum tarafından kabul edilen veya benimsenen bir ifadenin veya kelimenin yeni ve popüler bir anlamının aktarılmasında öncü bir rol oynamaktadır. Bu sebeple çalışmada Halkın Sesi Gazetesi tercih edilmiş ve gazetenin misyon ve vizyonu gereği konu olarak da Kıbrıs Türk toplumunda halkın sesi olmak başlığından hareket edilmiştir.

Bu çalışmanın amacı Kıbrıs Türk toplumunda halkın sesi olma kapsamına Halkın Sesi gazetesi ile kültür ve birliktelik inşası konusunu özellikle Dr. Fazıl Küçük ve fikirlerinin dikkate alınarak aktarılmasıdır.

1.      Dr. Fazıl Küçük’ün Hayatı

Kıbrıs Türk varoluş mücadelesinin önderi Dr. Fazıl Küçük, 14 Mart 1906'da Lefkoşa'nın Ortaköy ilçesine bağlı Demirhan köyünde doğdu (Küçük, 2002). Lefkoşa'nın köklü çiftçi ailelerinden Mehmet Küçük'ün oğlu Fazıl Küçük'ün asıl adı Mustafa Küçük'tür ve Türkiye'ye tatile gittiğinde hocası Fazıl Küçük'e şöyle der: ...Adınız Fadıl olsun. Mustafa Küçük'ün adı Mustafa Fadıl olarak değiştirildi. Fadıl adı daha sonra Türkçe telaffuza göre Fazıl olarak değiştirilmiştir (Küçük, 2009). İlkokula beş yaşında başlayan Fazıl Küçük, ilkokulu ve orta öğreniminin bir bölümünü, müdürü nedeniyle Tarakçı Mektebi olarak bilinen Saray Önü Camii yanındaki eski bir binada okudu. Orta öğreniminin geri kalanını 15 Ağustos 1926'da İstanbul'daki Özel İstiklal Lisesi'nde tamamladı. İstanbul'daki Dar-ül Fünun Tıp Fakültesi'nin birinci yılını başarıyla tamamladıktan sonra 12 Haziran 1929'dan itibaren okuldan ayrıldı. Önce Fransa'ya ardından İsviçre'ye gitti, tıp eğitimini tamamlayarak Lozan Üniversitesi'nde ihtisas yaptı ve dahiliye uzmanı oldu (Sayıl, 1997).

Dahiliye uzmanı olarak tıp mesleğine başladıktan sonra Mayıs 1937'de Kıbrıs'a dönen Fazıl Küçük, Lefkoşa'da serbest doktor olarak göreve başladı (Sayıl, 1997). Ancak Dr. İngiliz sömürge hükümeti, Fazıl Küçük'ün Kıbrıs'ta göreve başlamasını engellemeye çalıştı. Dr. Fazıl Küçük, eğitimini tamamladıktan sonra adaya döndükten sonra İngiliz sömürge hükümetinden bir klinik açabilmek için izin istedi. Dr. Fazıl Küçük'ün klinik açmanın yerine hastanede çalışması konusunda ısrar eden İngilizler, bu konuda zorluk çıkararak çalışma iznini ertelediler. Bu durumla karşılaşan Dr. Fazıl Küçük, İngiliz emri altında çalışmayacağını söyleyerek direnmiştir.Dr. Fazıl Küçük'ün klinik açmasını istemeyen İngilizler, neden İngiltere'de bitirmediğini gerekçe gösterdi. Dr. Fazıl Küçük, tüm engellemelere rağmen klinik açma izni aldıktan sonra bu tedaviye yanıt olarak kliniğinin duvarına Made in Switzerland yazısını asmıştır (Küçük, 2009). Bu disk hala Dr. Fazıl Küçük Müzesi'nin duvarında yer almaktadır. Popülist Dr. Fazıl Küçük, Kıbrıs Türk sorunlarına kayıtsız kalmadı. Toplumsal sorunlarla birlikte doktorluk mesleğini sürdürdü. Halkın ekonomik halinin iyi olmadığını görünce Lefkoşa'da Girne caddesinde Dr. Fazıl Küçük'ten yardım istedi ve Fazıl Küçük müzesi olarak kullanılan klinikte, insanları ücretsiz tedavi etmiştir. Bu fedakarlığı 1960’a kadar 21 yıl sürdü (Tekakpınar ve Doğasal, 1991).

Bu çalışma ile Fazıl Küçük köylülerle işbirliği yapma ve halkla bütünleşme fırsatı bulmuştur (Küçük, 2000). Dr. Fazıl Küçük'ün siyasi hayatı 1937 yılı kabul edilse de adaya döndüğünde siyasete ilgisi öğrencilik dönemlerinde başlamıştır. 1937'den sonra siyasi hayata aktif olarak katılmaya başladı (Sadrazam ve Sayıl, 1998).

Dr. Fazıl Küçük, 1931 yılından itibaren Kıbrıs'ın tek Türk gazetesi olan Söz Gazetesi'nde Kıbrıs Türklerini birlik olmaya ve toplumsal konularda görüşlerini açıklamaya çağıran çeşitli yazılar yazdı. Paris'te okurken ilk yazısı Dr. Eyüp Bey’e Açık Mektup adlı eleştirel bir yazıydı. Yazı 9 Nisan'da Küçükoğlu M. Fazıl imzasıyla ulusal gazete Söz Gazetesi'nde yayınlandı (Küçük, 1977). Yazılarına daha sonra Halkın Sesi gazetesinde kaleme aldığı Masum Millet dergisinde devam etti. Doktor, Söz gazetesi sahibinin 1941'de ölümü ve Masum Millet gazetesinin mali nedenlerle kapatılmasının ardından halkın sesinin susturulduğuna inanıyordu. Fazıl Küçük, farkındalık yaratmak ve halkın sesini duyurmak için 1 Mart 1942'de Halkın Sesi gazetesini çıkardı.

2.      Halkın Sesi Gazetesi

1940'lara kadar Türk halkının sorunlarını yazan tek Türk medyası Söz gazetesiydi. Söz gazetesi sahibi Remzi Okan'ın 1942'de ölümü üzerine gazetenin yayını durduruldu (Manizade, 1975). Gazeteyi toplumun dili olarak gören Kıbrıslı Türkler, Söz gazetesinin kapatılmasının ardından suskun kaldı. Türkler, ülkedeki olaylar hakkında sadece radyo aracılığıyla bilgi aldı. İngiliz yönetimi, Türk toplumundan en ufak bir şikayet duymadı (Eren, 2010).

Kıbrıslı Türklerin sahip olduğu bir gazetenin olmayışı, Türk toplumunun tüm çabalarını etkisiz hale getirdi. Bu durum karşısında şok olan Dr. Fazıl Küçük, Türk toplumunda normal kabul edilen bu tür bir muameleyle ilk başlarda nasıl baş edeceğini bilemese de çözüm yolu aramıştır (Küçük, 2000). Dr. Fazıl Küçük, İkinci Dünya Savaşı yıllarında yaşanan olaylardan Kıbrıs halkının haberdar olmasını istemiştir. Ancak adanın Türklerinin elinde el ile dizilmiş iki iptidai matbaadan başka bir şeyleri yoktu (An, 1997).

Türk toplumunun bu zor ve çaresiz günlerinde Türk konsolosu Recep Yazgan, halka hizmet verecek yeni bir gazete çıkarmayı düşündü. Recep Yazgan Dr. Fazıl Küçük'e gazete çıkarması teklif edildi. Dr. Fazıl Küçük'ün adaya geldiğinden itibaren gazete çıkarma fikri kafasında bir girdap gibi dönüyordu. Ancak, İngiliz karşıtı olarak bilindiği için, izin verilmemesi fikri arka plana attı. Tecrübenin hiçbir maliyeti olmadığını düşünen Dr. Fazıl Küçük, ilk etapta Söz gazetesi adına istediği ruhsatı alamadı. Söz gazetesi, varisleri hayatta olduğu için farklı bir isimle başvurmak