Een schot in de lucht

By Jules Verne

De wapenclub uit 'Van de aarde naar de maan' en 'De reis om de maan' is terug van weggeweest. In 'Een schot in de lucht' worden de drie ontdekkingsreizigers herenigd, dit keer met een haast onmogelijk plan. Ze willen de kanteling van de aardas verwijderen door een gigantisch kanon af te vuren. Het lijkt erop dat ze een geheim motief hebben en doen er alles aan om hun plan te laten slagen. Maar zo een verandering is niet zonder desastreuze gevolgen. Waarom willen ze niet van hun plan afwijken? Hebben ze een grote fout gemaakt? Laten we hopen dat het niet te laat is om de wereld te redden van de schade die één wapenclub kan veroorzaken. -

• Language: Nederlands
• Publisher: SAGA Egmont
• Release date: Jul 1, 2022
• ISBN: 9788728134207

Jules Verne

Victor Marie Hugo (1802–1885) was a French poet, novelist, and dramatist of the Romantic movement and is considered one of the greatest French writers. Hugo’s best-known works are the novels Les Misérables, 1862, and The Hunchbak of Notre-Dame, 1831, both of which have had several adaptations for stage and screen.

Book preview

Een schot in de lucht

Translated by Unknown

Original title: Sans-dessus-dessous

Original language: French

Omslag: Shutterstock

Copyright © 1889, 2022 SAGA Egmont

All rights reserved

ISBN: 9788728134207

1st ebook edition

Format: EPUB 3.0

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrievial system, or transmitted, in any form or by any means without the prior written permission of the publisher, nor, be otherwise circulated in any form of binding or cover other than in which it is published and without a similar condition being imposed on the subsequent purchaser.

This work is republished as a historical document. It contains contemporary use of language.

www.sagaegmont.com

Saga is a subsidiary of Egmont. Egmont is Denmark’s largest media company and fully owned by the Egmont Foundation, which donates almost 13,4 million euros annually to children in difficult circumstances.

I

WAARIN DE NORTH-POLAR PRACTICAL ASSOCIATION EENE BEKENDMAKING DE WERELD INZENDT.

— Dus beweert gij, mijnheer Maston, dat er nooit eene vrouw geleefd heeft, in staat om tot de ontwikkeling der wiskunstige of der proefondervindelijke wetenschappen iets van beteekenis bij te dragen?

— Het spijt mij dat ik het zeggen moet, mistress Scorbitt, antwoordde J. T. Maston, maar het is mijne overtuiging. Gaarne geef ik toe dat er vrouwen geleefd hebben, vooral in Rusland, die het in de wiskunde zeer ver gebracht hebben. Maar als een gevolg van de inrichting harer hersenen, is het niet mogelijk dat eene vrouw doen kan wat een Archimedes, nog minder wat een Newton gedaan heeft.

— Houd mij ten goede, mijnheer Maston, dat ik daartegen opkom, uit naam van onze geheele sekse. . . .

— Eene sekse, mistress Scorbitt, die te bekoorlijker is dewijl haar niet de aanleg geschonken is voor hoogere wiskunde.

— Gij wilt dus zeggen, mijnheer Maston, dat indien eene vrouw eenen appel had zien vallen, het haar nooit gegeven ware geweest daaruit de wet der algemeene zwaartekracht af te leiden, zooals die beroemde engelschman deed, dien gij daareven genoemd hebt en die omstreeks het einde der zeventiende eeuw zich door deze ontdekking onsterfelijk gemaakt heeft!

— Indien eene vrouw eenen appel had zien vallen, mistress Scorbitt, dan had zij geen andere gedachte bij zich voelen opkomen dan hem op te eten, — zooals ons aller moeder Eva duizende jaren geleden ook gedaan heeft.

— Ik zie wel dat gij ons alle geschiktheid ontzegt om ons met diepzinnige bespiegelingen bezig te houden.

— Alle geschiktheid? Dat wil ik niet zeggen, mistress Scorbitt. Maar ik moet u toch doen opmerken, dat zoolang de aarde door menschen bewoond is geworden, en zoolang er dus vrouwen geleefd hebben, er nog nooit eene enkele geweest is, aan wier denkvermogen men eene ontdekking te danken heeft, te vergelijken met die waardoor een Aristoteles, een Euclides, een Kepler, een Laplace hunnen naam in de wetenschap vereeuwigd hebben.

— Is dat echter eene afdoende reden? Is het verleden eene onveranderlijke wet, ook voor de toekomst?

— Wat zal ik u zeggen? Iets dat in zooveel tientallen eeuwen nooit plaats heeft gehad, zal in de toekomst zeker ook nimmer gebeuren!

— Er is dus niets aan te doen en wij moeten er ons in schikken, mijnheer Maston. Wij zijn dan inderdaad tot niets goed. . . .

— Dan om ieder te bekoren door uwe goedheid, was Maston’s antwoord.

Dit werd gezegd met zooveel beminnelijke galanterie als een wiskunstenaar, die een oneindig aantal onbekende grootheden in zijn hoofd heeft, in zijne woorden leggen kan. Mevrouw Evangelina Scorbitt was er hem dan ook innig dankbaar voor.

— Nu dan, mijnheer Maston, hernam zij, ieder in de wereld moet tevreden zijn met het lot dat hem beschoren is. Blijf gij dus een cijferaar, zooals er misschien geen tweede gevonden wordt! Ga voort, uw leven door te brengen met de duizelingwekkende berekeningen, die de reusachtige onderneming, welke gij met uwe vrienden op touw gezet hebt, vereischt. Ik voor mij zal tevreden zijn met mijne »goedheid" te toonen, door u met mijne beurs te helpen.

— Daarvoor zullen wij u dankbaar zijn zoo lang wij leven, antwoordde J. T. Maston.

Mevrouw Evangelina Scorbitt kreeg eene kleur van genoegen, want zij koesterde, zoo niet voor alle geleerden in het algemeen, dan toch voor Maston in het bijzonder eene genegenheid, die moeilijk te verklaren was. Maar het hart eener vrouw is, zooals ieder weet, een bodemlooze afgrond.

Het was inderdaad eene reusachtige onderneming, aan welke de schatrijke amerikaansche weduwe besloten had een aanzienlijk deel van haar groot fortuin te besteden.

Wij willen beproeven een denkbeeld van dit werk te geven, alsmede van het doel, dat de ontwerpers er van hoopten te bereiken.

Volgens Maltebrun, Reclus, Saint-Martin en andere gezaghebbende aardrijkskundigen, behooren tot de eigenlijk gezegde noordpoollanden:

1°. Noordelijk Devon, waaronder verstaan worden de met ijs bedekte eilanden in de Baffins-baai en in Straat Lancaster;

2°. Noordelijk Georgië, bestaande uit Banks-land en een aantal eilanden, zooals de Sabine-groep, Byam-Martin, Griffith, Cornwallis en Bathurst;

3°. de Baffin-Parry archipel, waartoe mede gerekend worden verschillende deelen van het vasteland der Poolzee, bekend onder de namen Cumberland, Southampton, James-Sommerset, Boothia-Felix, Melville en andere, waarvan men nog zeer weinig weet.

Dit gedeelte van den aardbol, begrensd door den acht-en-zeventigsten breedtegraad, bevat in zijn geheel eene oppervlakte van een millioen viermaal honderdduizend vierkante mijlen land en zevenmaal honderdduizend vierkante mijlen zee.

Boven die breedte zijn in deze eeuw stoutmoedige zeevaarders doorgedrongen tot op ongeveer vier-en-tachtig graden noorderbreedte. Zij hebben nog eenige kusten opgenomen, die achter en tusschen uitgestrekte ijsvelden en ijsbergen gelegen waren. Zij hebben eenige landpunten, voorgebergten, baaien en zeeboezems van namen voorzien en aldus in hoofdtrekken de gedaante aangegeven van dit groote land, dat in het algemeen als het bergland der noordpoolstreken aangemerkt kan worden. Maar voorbij dien vier-en-tachtigsten breedtegraad is alles onbekend. Daar vindt men nog de door de kaartenteekenaars zoo gehate witte plekken, waar niets op staat vermeld. Niemand weet of daar, beneden het ondoordringbare ijskleed, dat de noordpool bedekt over eene uitgestrektheid van zes graden, land of zee gelegen is.

Nu gebeurde het in het jaar 189., dat de regeering der Vereenigde Staten geheel onverwacht op het denkbeeld gebracht werd om de nog niet ontdekte landen, die de Pool omringen, in openbare veiling te brengen, dewijl eene amerikaansche vennootschap, die was opgericht met het doel om dit gedeelte der aarde in bezit te krijgen, aanzoek gedaan had om op deze wijze daartoe te geraken.

Wel is waar was er eenige jaren te voren, op de conferentie te Berlijn, een bijzonder wetboek gemaakt ten dienste van groote mogendheden, die onder voorwendsel van kolonisatie of van de noodzakelijkheid om nieuwe wegen voor den handel te openen, zich wenschen toe te eigenen wat aan anderen toebehoort. Maar dit wetboek scheen op het hier aanwezige geval niet van toepassing, aangezien de noordpoolstreek niet bewoond is. Datgene wat niemand in eigendom toebehoort, kan echter ook beschouwd worden als in gelijke mate ieders eigendom te zijn, en daarom verlangde de vennootschap, teneinde alle moeilijkheden in de toekomst te voorkomen, zich niets toe te eigenen, maar de bezitting door aankoop te verkrijgen.

Geen plan kan zóó vermetel zijn, zelfs al schijnt het zoo goed als onuitvoerbaar, of in de Vereenigde Staten worden er lieden gevonden die er een practischen kant aan weten te ontdekken en geldschieters om er de proef mede te nemen. Dat was reeds een jaar of wat geleden gebleken, toen de Kanonnen-club te Baltimore de mogelijkheid beproefd had om eenen kogel naar de maan af te schieten, teneinde daarna eene rechtstreeksche verbinding in het leven te roepen tusschen onze aarde en hare wachtster. Ook toen waren het Yankees geweest, die grootendeels het kapitaal verstrekt hadden voor deze belangwekkende onderneming. Dat zij geslaagd was, hadden de ontwerpers mede te danken aan twee leden van genoemde club, die zich door de gevaren van dit bovenmenschelijke waagstuk niet hadden laten afschrikken.

Amerikaansche namen zullen er altijd gevonden worden boven aan de inteekeninglijst voor iedere onderneming, hoe gewaagder zij is hoe liever. Laat een De Lesseps maar eens voorstellen een scheepvaartkanaal te graven door Europa en Azië heen, van het strand van den Atlantischen Oceaan aan den eenen, tot aan de zeeën die China bespoelen aan den anderen kant. Laat een geniale putboorder eens het denkbeeld aan de hand doen om door de aardkorst heen een koker te slaan, teneinde tot de silikaat-lagen door te dringen, die in het binnenste der aarde in vloeibaren staat aanwezig moeten zijn, en aldus warmte te putten uit de bron zelve van het aardvuur. Laat een vernuftige electriciteits-ingenieur een plan ontwerpen om alle electrische stroomingen, die aan de oppervlakte der aarde in verschillende richtingen verspreid loopen, tot een geheel te vereenigen, teneinde langs dezen weg eene nimmer uit te putten bron van licht en warmte te openen. Laat een werktuigkundige, die van buitengewone denkbeelden zwanger gaat, voorstellen reusachtige vergaarbakken te maken, om daarin de overtollige hitte der keerkringsgewesten te verzamelen en die des winters te verdeelen over de landen waar men last van koude heeft. Laat een waterbouwkundige, die al zijne vakgenooten in stoutmoedigheid overtreft, een plan ontwikkelen om de beweging van vloed en ebbe aan te wenden tot het voortbrengen van warmte of arbeidsvermogen naar goedvinden. Indien er naamlooze vennootschappen gevormd worden om deze en dergelijke reuzenplannen te verwezenlijken, uit Amerika zullen rivieren van dollars komen toestroomen, die zich in de kas der bestuurders zullen storten gelijk de groote rivieren van Noord-Amerika hare wateren storten in den Oceaan, die ze alle verzwelgt.

Niets natuurlijker, dan dat het minst genomen zonderlinge bericht van eene openbare veiling, met het doel de Poollanden tot het wettige eigendom van den hoogsten bieder te maken, overal in de wereld geweldig opzien baarde. Er werd echter nergens eene inschrijving geopend voor kapitalisten die lust mochten hebben in deze groote onderneming aandeelhouders te worden. Het geld scheen reeds voorhanden te wezen. Later, als de toewijzing plaats had gehad, zou eerst bekend worden wat de koopers voornemens waren met hunne bezitting aan te vangen.

De Poollanden tot een winstgevend goed te maken! Zulk een denkbeeld scheen alleen afkomstig te kunnen zijn uit het brein van lieden, die hun verstand verloren hadden.

Toch was er geen twijfel mogelijk. Het plan mocht zijn wat het wilde, ernstig gemeend was het zeker.

Dit bleek uit eene bekendmaking, die te gelijker tijd aan alle groote dagbladen der oude en der nieuwe wereld, aan die in Amerika, Azië, Australie, Afrika en Europa toegezonden werd. Daarin werd voorgesteld alle belanghebbenden in de gelegenheid te stellen hunne bezwaren of bedenkingen te berde te brengen, of zooals het in rechtstermen heet, een onderzoek de commodo et incommodo te doen plaats hebben. De New-York Herald was het eerste blad, dat deze verrassende mededeeling aan het licht bracht. De duizende lezers van dit wereld-orgaan, het eigendom zooals men weet van Gordon Bennett, vonden in het nummer van 7 November het hierna volgende stuk. Het kwam hierdoor onmiddellijk onder de oogen van allen die zich met zaken van nijverheid of wetenschap bezig hielden, en gaf overal tot de meest uiteenloopende beschouwingen aanleiding. Het luidde aldus:

bericht aan alle bewoners van den aardbol.

»De Noordelijke Poollanden, gelegen boven den vierentachtigsten graad noorderbreedte, hebben tot dusver niet op eenigerlei wijze voor iemand voordeel kunnen afwerpen, om de zeer afdoende reden dat niemand er nog den voet heeft gezet.

»Dit blijkt bij eene beschouwing van de verschillende breedtegraden, tot welke zeevaarders, van onderscheiden nationaliteit, zijn doorgedrongen, namelijk:

»De engelschman Parry, in Juli 1847, tot 82° 45′, op den acht en twintigsten graad westerlengte, in het Noorden van Spitsbergen.

»Markham, deel uitmakende van den onderzoekingstocht door Sir John George Nares uitgerust, in Mei 1876, tot 83° 20′ 28, op den vijftigsten graad westerlengte, aan de noordzijde van Grinnelsland;

»Lockwood en Brainard, met de amerikaansche expeditie van luitenant Greely, in Mei 1882, tot 83° 35′ en twee en veertig graden westerlengte, in het noordelijke gedeelte van Nares-land.

»Hieruit volgt dat het gedeelte der aarde, zich uitstrekkende van den vier en tachtigsten graad tot aan de Pool, over eene ruimte van zes graden alzoo, beschouwd kan worden als een gebied, waar geen van de onderscheiden landen der aarde aanspraak op kan doen gelden, zoodat het alle geschiktheid bezit om, na in openbare veiling gebracht te zijn, in bijzonderen eigendom over te gaan.

»Niemand is gehouden, volgens de beginselen van het openbaar recht, te berusten in het onverdeeld blijven van eenig onroerend goed. Op grond van dit rechtsbeginsel, heeft de regeering der Vereenigde Staten besloten het bovenbedoelde gedeelte der aarde te doen overgaan in het bezit van dengeen, die krachtens wettigen koop, er aanspraak op zal kunnen doen gelden.

»Onder de firma: North-polar practical Association is te Baltimore eene vennootschap opgericht, welke de officieele vertegenwoordigster is van den Bond der Vereenigde Staten. Deze vennootschap is voornemens, krachtens eene in den behoorlijken vorm opgemaakte overeenkomst van koop, den eigendom te verkrijgen van het meermalen genoemde grondgebied. Zij zal dientengevolge een onbeperkt recht van bezit verwerven op alle vastelanden, groote of kleine eilanden, rotsen, zeeën, meren, stroomen, rivieren en waterloopen, in het algemeen en bijzonder, zooals die gezamenlijk uitmaken het onroerende goed genaamd het Poolland, onverschillig of dit bedekt worde door nimmer smeltend ijs, of dat het ijs gedurende den zomer daarvan loslate.

»Er wordt uitdrukkelijk verklaard dat dit recht van bezit en eigendom nimmer verloren kan gaan, zelfs niet ingeval eenige wijziging in de aardrijkskundige en meteorologische gesteldheid van den aardbol eene verandering in den toestand van het meermalen genoemde onroerende goed te weeg mocht brengen.

»Op grond van deze bekendmaking aan alle bewoners der oude en der nieuwe wereld, zullen alle mogendheden worden toegelaten om mede te dingen op de openbare veiling, waar de toewijzing plaats zal hebben aan den hoogsten en laatsten bieder.

»Als dag der veiling wordt aangewezen de derde December van het thans loopende jaar; als plaats daarvan de zaal der openbare verkoopingen te Baltimore, in Maryland, Vereenigde Staten van Noord-Amerika.

»Nadere inlichtingen zijn te bekomen bij William S. Forster, voorloopig vertegenwoordiger van de North-Polar practical Association, Highstreet nummer 93 te Baltimore."

Het stond ieder vrij dit manifest een onzinnig stuk te noemen, maar niemand kan ontkennen dat het aan duidelijkheid en ondubbelzinnigheid niets te wenschen overliet. Wat de beteekenis er van verhoogde, was dat de regeering der Vereenigde Staten reeds vóór langen tijd eene concessie voor de noordpoollanden verleend had, voor het mogelijke geval dat zij bij openbare veiling er eigenares van mocht worden.

De gevoelens over het manifest waren verdeeld. Sommigen zagen er niets anders in dan een staaltje van Amerikaanschen humbug, eene dier monsterachtige ongerijmdheden, welke hoegenaamd niets te beteekenen zouden hebben, indien de onnoozelheid der menschen niet nog grooter was. Anderen waren van meening, dat het denkbeeld alle aandacht verdiende. Zij maakten er met nadruk opmerkzaam op, dat de onbekende vennootschap niet het geringste beroep deed op de beurs van het publiek. Met haar eigen geld verlangde zij de Poollanden te koopen. Hier was dus geen sprake van eenen toeleg om zich meester te maken van de dollars van den een, de banknoten van den ander, of de spaarpenningen van ieder, die lichtgeloovig genoeg was om zich beet te laten nemen. Zij beoogde niets anders dan haar kapitaal te steken in eene onroerende bezitting, genaamd de Poolstreek.

Degenen die voor bijzonder slim door wilden gaan, spraken hunne bevreemding uit, dat de vennootschap niet eenvoudig beproefde het recht te doen gelden van den eersten bezitter, door zich op het land, dat zij in veiling gebracht wenschte te zien, te vestigen. Maar daarin lag juist de moeielijkheid, dewijl tot op dezen dag de Poolstreek voor menschen ontoegankelijk scheen te zijn. De concessie-aanvragers wilden dus eene in alle vormen opgemaakte overeenkomst hebben, teneinde, indien de Vereenigde Staten de eigenaars van het Poolland werden, niemand hun het recht betwisten konde om daar te doen wat hun goeddacht. Daarin hadden zij zeker geen ongelijk. Zij gingen als bedachtzame lieden te werk en bij het aangaan van verbintenissen van dezen aard, doet men wèl te zorgen dat alle wettelijke vormen zorgvuldig in acht genomen worden.

Bovendien stond er één volzin in de bekendmaking, waardoor in alle toekomstige gebeurlijkheden voorzien werd. Verschillend waren de uitleggingen die er aan gegeven werden, want de ware beteekenis kon ook de scherpzinnigste lezer niet ontdekken. Dat was die paragraaf, waarin gezegd werd »dat het recht van bezit en eigendom nimmer verloren (kon) gaan, zelfs niet ingeval eenige wijziging in de aardrijkskundige en meteorologische gesteldheid van den aardbol eene verandering in den toestand van het onroerende goed teweeg mocht brengen."

Wat wilden zij daarmede zeggen? Op welk mogelijk geval hadden de stellers daarbij het oog? Hoe zou de aardbol ooit eene wijziging kunnen ondergaan, waar de aardrijkskunde en de meteorologie rekening mede moesten houden, en dat nog wel bijzonder ten opzichte van de in veiling te brengen landen?

— Daar moet iets achter steken, zeiden alle slimmerts die het stuk lazen.

Van alle kanten kwamen er uitleggingen opdagen. Naarmate er meer kwamen, werd de nieuwsgierigheid grooter en poogde ieder met meer scherpzinnigheid achter de waarheid te komen.

Eene krant te Philadelphia, de Ledger, begon met eene tamelijk ongerijmde veronderstelling.

— De toekomstige koopers van de noordpoollanden, schreef zij, hebben zeker door berekeningen ontdekt, dat er binnen kort eene botsing plaats zal hebben tusschen onze aarde en eene komeet met eene harde kern, en dat die schok de aardrijkskundige en meteorologische wijziging teweeg zal brengen, waarvan in het manifest gewaagd wordt.

Dit was een lange volzin, zooals een volzin die voor wetenschappelijk wil doorgaan, noodzakelijk zijn moet, maar niemand werd er