Het land der buitenste duisternis - Het drijvende eiland

By Jules Verne

Dit is het tweede van twee delen. Het eerste deel is getiteld 'Het land der buitenste duisternis - De pelterijhandel'.Jasper Hobson en zijn bemanning hebben de missie om een fort te bouwen in de Arctische oceaan. Ze slagen erin er te komen en het fort op te richten. Maar een zware aardbeving verandert hun plannen en er beginnen ongewone dingen te gebeuren. Het meest ongewone is dat ze zonder het te merken op een ijsberg terecht zijn gekomen. Deze ijsberg wordt hun reddingsboei. Maar wat zal er gebeuren als of wanneer hij begint te smelten? Waar zal het hen brengen? Zullen ze overleven of zullen ze voor altijd herinnerd worden met hun laatste goede daad - het bouwen van een fort in een gebied dat rijk is aan natuurlijke hulpbronnen?"Het land der buitenste duisternis - De pelterijhandel" is gepubliceerd in 1873. Het verhaal gaat over een avontuurlijk avontuur en, typisch Jules Verne's stijl, bevat een reeks beschrijvingen en details van de expeditie en de natuur.-

• Language: Nederlands
• Publisher: SAGA Egmont
• Release date: Jul 1, 2022
• ISBN: 9788728134375

Jules Verne

Jules Verne (1828-1905) was a French novelist, poet and playwright. Verne is considered a major French and European author, as he has a wide influence on avant-garde and surrealist literary movements, and is also credited as one of the primary inspirations for the steampunk genre. However, his influence does not stop in the literary sphere. Verne’s work has also provided invaluable impact on scientific fields as well. Verne is best known for his series of bestselling adventure novels, which earned him such an immense popularity that he is one of the world’s most translated authors.

Book preview

Het land der buitenste duisternis - Het drijvende eiland

Translated by Unknown

Original title: Le pays des fourrures

Original language: French

Omslag: Shutterstock

Copyright © 1873, 2022 SAGA Egmont

All rights reserved

ISBN: 9788728134375

1st ebook edition

Format: EPUB 3.0

No part of this publication may be reproduced, stored in a retrievial system, or transmitted, in any form or by any means without the prior written permission of the publisher, nor, be otherwise circulated in any form of binding or cover other than in which it is published and without a similar condition being imposed on the subsequent purchaser.

This work is republished as a historical document. It contains contemporary use of language.

www.sagaegmont.com

Saga is a subsidiary of Egmont. Egmont is Denmark’s largest media company and fully owned by the Egmont Foundation, which donates almost 13,4 million euros annually to children in difficult circumstances.

I.

WAAR MEN ZICH BEVINDT.

De nieuwe, onvoorziene toestand waarin de agenten der Compagnie gekomen waren, moest met de grootste zorg bestudeerd worden, en Jasper Hobson haastte zich, dit met de kaart voor zich te doen. Doch men moest noodzakelijk tot den volgenden dag wachten, ten einde den lengtegraad van het eiland Victoria — zooals het nog altijd genoemd werd, — te bepalen, gelijk de breedtegraad reeds bepaald was. Om deze berekening te maken, was het noodig twee hoogten van de zon te nemen, voor en na den middag, en twee uurhoeken te meten.

Ten twee ure na den middag bepaalden zij met den sextant de hoogte van de zon boven den horizont. Den volgenden morgen dachten zij tegen tien uren ’s morgens denzelfden arbeid te herhalen, ten einde uit de twee hoogten de lengte af te leiden van het punt, op dat oogenblik door het eiland in de poolzee ingenomen.

Doch zij gingen niet onmiddellijk naar het fort terug en het gesprek werd tusschen Jasper Hobson, den sterrekundige, den sergeant, Mrs. Paulina Barnett en Madge nog geruimen tijd voortgezet. Deze laatste dacht slechts weinig aan zich zelve en had zich geheel aan den wil der Voorzienigheid overgegeven. Hare meesteres, hare »dochter Paulina" kon zij niet zonder ontroering aanzien, daarbij denkende aan de beproevingen en misschien aan de rampen, die de toekomst haar had weggelegd. Madge was bereid haar leven voor Paulina op te offeren, doch zou dit offer haar, die zij meer dan iemand op de wereld liefhad, redden? In alle geval, en dat wist zij, was Mrs. Paulina Barnett de vrouw niet om gauw den moed te verliezen. Die moedige ziel zag de toekomst zonder vrees tegemoet en men moet zeggen, dat zij tot nog toe ook geen enkele reden zou gehad hebben te wanhopen.

Er bestond toch immers nog geen dreigend gevaar voor de bewoners van het fort Espérance en er was alle reden om te veronderstellen, dat, welk groot ongeluk zich ook mocht voordoen, dit voorkomen kon worden. Dit zette Jasper Hobson zijne medgezellen duidelijk uiteen.

Twee gevaren waren er die het drijvende eiland bedreigden op de zee, die het Amerikaansche vasteland bespoelt, twee slechts:

Of het zou door de stroomen van de open zee meegevoerd worden naar die hooge poolbreedten, waarvan men niet terugkeert.

Of het zou door de stroomen naar het zuiden medegevoerd worden, misschien door de Behring-straat tot in den Stillen Oceaan.

In het eerste geval zouden de noordpoolreizigers, door het ijs ingesloten, versperd door het ontoegankelijke pakijs, zonder eenige gemeenschap met hunne naasten, in de hoognoordelijke woestenijen van koude en honger omkomen.

In het tweede geval zou het eiland Victoria, door de stroomen tot in de warmere wateren van de Stille Zee teruggedreven, aan de basis langzamerhand smelten en onder de voeten der bewoners wegzinken.

Gesteld dat een dezer mogelijkheden verwezenlijkt werd, dan was het de onvermijdelijke ondergang van luitenant Hobson, van al zijne metgezellen en van de factorij, ten koste van zooveel inspanning, zorg en moeite gevestigd.

Doch zouden deze gevallen zich werkelijk een van beiden voordoen? Neen, het was niet waarschijnlijk.

Men had toch reeds een groot gedeelte van den zomer achter den rug. Het zou geen drie maanden meer duren, of de zee zou onder de eerste poolkoude vastgeworden zijn. De geheele zee zou dan een ijsveld vormen en door middel van sleden zou men het dichtstbij gelegen land kunnen bereiken, hetzij Russisch Amerika, indien het eiland meer naar het oosten afdreef, hetzij de kust van Azië, indien het daarentegen naar het westen gedreven was.

»Want, voegde Jasper Hobson er bij, »we zijn in ’t geheel geen meester van ons drijvend eiland. Daar we van geen zeilen kunnen gebruik maken als op een schip, kunnen we het geen richting geven. Waar het heengaat, moeten wij volgen.

Dit betoog van luitenant Hobson, zeer helder en duidelijk, werd zonder tegenspraak aangenomen. Het was zeker dat de eerste winterkoude het eiland Victoria vast met het uitgestrekte ijsveld zou vereenigen en vermoedelijk zelfs zou het niet te veel naar het noorden, noch te veel naar het zuiden afdrijven. In dat geval zou een tocht van een honderd of wat mijlen op het ijs zulke moedige en onversaagde mannen, gewoon aan het klimaat der poolstreken en aan het reizen in hoognoordelijke landen, niet in verlegenheid brengen. Wel is waar zou dan het fort Espérance, het voorwerp van al hunne zorgen, verlaten moeten worden en het voordeel van zooveel met succes bekroonde werkzaamheden verloren zijn, maar wat was daaraan te doen? De factorij, op dezen beweeglijken bodem gevestigd, zou immers toch geen diensten meer aan de Hudsonsbaai Compagnie kunnen bewijzen en trouwens zou eenmaal, vroeger of later, het eiland naar den bodem van den Oceaan verzinken. Het was dus zaak het te verlaten, zoodra de omstandigheden het zouden veroorloven.

De eenige ongunstige kans, — en de luitenant drong bijzonder op dit punt aan, — was daarin gelegen, dat het eiland Victoria, nog gedurende acht of negen weken, voor het vastworden van de Noordpoolzee, te veel naar het noorden of te veel naar het zuiden atdreef. En er zijn inderdaad gevallen bekend van reizigers die overwinterd hebben en een onmetelijken afstand zijn afgedreven, zonder dat men ze heeft kunnen tegenhouden.

Alles hing dus af van de onbekende stroomen aan den ingang van de Behringstraat en het was een zaak van belang de richting dezer stroomen op de kaart der Noordpoolzee nauwkeurig te bepalen. Jasper Hobson bezat een dezer kaarten en verzocht Mrs. Paulina Barnett, Madge, den sterrekundige en den sergeant hem naar zijn kamer te volgen; doch, alvorens den top van kaap Bathurst te verlaten, beval hij hun nogmaals aan hun tegenwoordigen toestand strikt geheim te houden.

»De toestand is niet wanhopig, volstrekt niet, voegde hij er bij, »en daarom vind ik het onnoodig onze metgezellen te verontrusten, die misschien niet zoo goed als wij de goede en de kwade kansen tegen elkaar zouden doen opwegen.

»Zou het intusschen niet voorzichtig zijn, bracht Mrs. Paulina Barnett in het midden, »nu dadelijk de hand aan het werk te slaan, om een vaartuig te bouwen, dat groot genoeg is om ons allen te dragen en gedurende een overtocht van eenige honderden mijlen zee kon bouwen?

»Dat zal werkelijk voorzichtig zijn, antwoordde luitenant Hobson, »en wij zullen dat doen. ’k Zal een of ander voorwendsel verzinnen om onmiddellijk met dien arbeid te doen beginnen en den baas timmerman order geven dat hij met het bouwen van een stevig vaartuig beginne. Doch voor mij zal die wijze om in het vaderland terug te komen slechts een laatste toevlucht zijn. Daarop zal het aankomen, te zorgen dat we ons op het oogenblik van het verbreken van het ijs niet op het eiland bevinden, en zoodra de Oceaan door den winter is vast geworden, alles doen wat we kunnen om te voet het vasteland te bereiken.

En dit was dan ook werkelijk de beste wijze van handelen. Er waren tot het bouwen van een vaartuig van dertig á vijf en dertig ton minstens drie maanden noodig en dan zou men er zich niet van kunnen bedienen, omdat de zee niet meer open zou zijn. Maar indien de luitenant dan zijne kleine kolonie over het ijsveld naar het vaderland kon terugbrengen, mocht dit een gelukkige ontknooping van den toestand geacht worden, want, zich in te schepen ten tijde van den dooi, zou een hoogst gevaarlijke zaak zijn. Jasper Hobson had dus recht om te zeggen dat hij het ontworpen vaartuig als een laatste toevlucht beschouwde en zijne meening werd door allen gedeeld.

Opnieuw werd geheimhouding aan luitenant Hobson beloofd, die de quaestie het best kon beoordeelen en eenige minuten na hunne terugkomst van kaap Bathurst, zetten zich de twee vrouwen en de drie mannen rondom de tafel in de groote zaal van het fort Espérance, die toen ledig was, omdat iedereen zich buiten bezig hield.

De luitenant spreidde nu een uitmuntende kaart op de tafel uit zoowel van de stroomingen in den dampkring als van die in den oceaan en men ging nu tot een nauwkeurig onderzoek over van het gedeelte der ijszee dat zich uitstrekt van kaap Bathurst tot de Behringstraat.

Twee voorname stroomen verdeelen deze gevaarlijke streken, begrepen tusschen den Poolcirkel en de weinig bekende streek, »noordwestelijke doorvaart" genoemd, sedert de stoutmoedige ontdekking van Mac Clure, — althans de hydrographische opmetingen wijzen geen andere aan.

De eene draagt den naam van stroom van Kamtchatka. Na op de hoogte van het schiereiland van dezen naam ontstaan te zijn, volgt hij de Aziatische kust en loopt door de Behringstraat rakelings langs de Oostkaap, een voorgebergte van het land der Tchouktchi’s. Zijn algemeene richting van het zuiden naar het noorden buigt zich plotseling op zeshonderd mijlen ongeveer aan gene zijde van de straat naar beneden en loopt verder naar het oosten, nagenoeg langs den breedtegraad van de doorvaart van Mac Clure, die hij ongetwijfeld gedurende de weinige maanden van het warme seizoen tracht toegankelijk te maken.

De andere stroom, Behringstroom genoemd, richt zich in tegenovergestelden zin. Na van het oosten naar het westen en op honderd mijlen hoogstens van de kust langs het Amerikaansche strand geloopen te hebben, komt hij om zoo te zeggen in botsing met den stroom van Kamtchatka, bij den ingang der straat, daarna, naar het zuiden afzakkende en het strand van Russisch Amerika naderende, eindigt hij met zich door de zee van Behring heen te breken tegen die soort van cirkelvormigen dijk der Aleutische eilanden.

Deze kaart gaf zeer juist het resumé der jongste zeevaartkundige waarnemingen. Men kon haar dus vertrouwen.

Jasper Hobson raadpleegde haar met de grootste aandacht alvorens zich uit te laten. Toen, na de hand over het voorhoofd gestreken te hebben, alsof hij een noodlottig voorgevoel had willen verdrijven, zeide hij:

»Het is te hopen, mijne vrienden, zeide hij, »dat het noodlot ons niet naar die verre streken voeren zal. Ons zwervend eiland zou dan kans loopen er niet meer van daan te komen.

»En waarom niet, mijnheer Hobson?" vroeg Mrs. Paulina Barnett driftig.

»Waarom niet, mevrouw? antwoordde de luitenant. »Ga eens goed dit gedeelte van de Noordpoolzee na, en u zult het gemakkelijk begrijpen. Twee voor ons gevaarlijke stroomen loopen er in tegengestelde richting. Op het punt waar zij elkaar ontmoeten, zou het eiland noodzakelijk onbeweeglijk blijven, op grooten afstand van het land. Op dit juiste punt zou het overwinteren en wanneer dan eenmaal de dooi intrad, zou het of met den stroom van Kamtchatka medegaan, waar het zich in de streken van het noordwesten zou verliezen, of het zou den invloed ondergaan van de Behringstrooming en in de onmetelijkheid van den Stillen Oceaan te gronde gaan.

»Dat zal niet gebeuren, mijnheer de luitenant, zeide Madge met de uitdrukking van een oprecht geloof, »God zal het niet toestaan.

»Maar, hernam Mrs. Paulina Barnett, »ik kan mij niet verbeelden op welk gedeelte van de poolzee we op dit oogenblik drijven, want ik zie aan gene zijde van kaap Bathurst slechts deze gevaarlijke strooming van Kamtchatka, die rechtstreeks naar het noordwesten loopt. Is het niet te vreezen dat zij ons in haar loop heeft opgenomen en we op weg zijn naar noordelijk Georgie?

»Ik denk het niet . . . ." antwoordde Jasper Hobson, na eenige oogenblikken nagedacht te hebben.

»Waarom zou het zoo niet zijn?"

»Omdat dit een snelle strooming is, mevrouw, en als ze ons gedurende drie maanden had medegevoerd, we stellig de een ot andere kust in ’t gezicht zouden hebben, — wat het geval niet is."

»Waar zoudt u denken dat we ons dan bevinden?" vroeg de reizigster.

»Wel, ongetwijfeld, antwoordde Jasper Hobson, »tusschen den stroom van Kamtchatka en de kust, waarschijnlijk in een soort van uitgestrekte neer, die op de kust moet bestaan.

»Dat kan niet zijn, mijnheer Hobson," antwoordde Mrs. Paulina Barnett snel.

»Dat kan niet zijn? herhaalde de luitenant. »En waarom niet, mevrouw?

Omdat, als het eiland Victoria zich in een neer bevond en dus zonder bepaalde richting was, het zeker een draaiende beweging zou hebben aangenomen. Daar nu de richting sedert drie maanden niet veranderd is, kan dat niet zijn."

»U hebt gelijk, mevrouw, antwoordde Jasper Hobson. »U zijt volkomen op de hoogte van de zaken en ’k heb niets op uw aanmerking te antwoorden, — tenzij er eenige onbekende stroom besta, die nog niet op deze kaart is opgenomen. Deze onzekerheid is werkelijk allernaarst en ’k wenschte dat het morgen was om bepaald’ ingelicht te zijn omtrent den toestand van het eiland.

»Morgen zal eenmaal aanbreken," antwoordde Madge.

Er bleef dus niets anders over dan te wachten. Men scheidde van elkander. Iedereen hernam zijne gewone bezigheden. Sergeant Long verwittigde zijn metgezellen, dat het vertrek naar het fort Reliance, op den volgenden morgen bepaald, niet plaats zou hebben. Hij gaf hun voor reden op dat na rijp beraad besloten was te wachten, omdat het seizoen te ver gevorderd was om de factorij vóór de hevige koude te kunnen bereiken; dat verder de sterrekundige van plan was nogmaals te overwinteren, ten einde zijne weerkundige waaarnemingen te voltooien, dat de proviandeering van het fort Espérance niet strikt noodzakelijk was, enz. — alles zaken, waarom die brave menschen zich weinig bekreunden.

Luitenant Hobson gaf den jagers een bijzondere aanbeveling, om namelijk voortaan de pelsdieren te sparen, waaraan hij nu niets had, en zich te bepalen tot het eetbaar wild, ten einde den voorraad der factorij te vernieuwen. Hij verbood hun ook zich meer dan twee mijlen van het fort te verwijderen, daar hij niet gaarne zou willen dat Marbre, Sabine of andere jagers onverwachts in het gezicht kwamen van de onafzienbare zee, in plaats van de landtong, die nog slechts eenige maanden geleden het schiereiland Victoria met het Amerikaansche vasteland verbond. Deze verdwijning van de smalle landtong zou inderdaad den toestand verraden hebben.

Deze dag kwam Jasper Hobson eindeloos voor. Hij keerde verscheidene malen naar den top van kaap Bathurst terug, alleen of vergezeld van Mrs. Paulina Barnett. De reizigster, niet licht vervaard, was volstrekt niet bevreesd. De toekomst kwam haar nog zoo bijzonder zwart niet voor. Zij schertste zelfs en zeide tot Jasper Hobson, dat dit drijvende eiland, dat hen toen droeg, misschien het rechte vaartuig was om naar de noordpool te gaan! Waarom zou het met een gunstigen stroom dat ongenaakbare punt van den aardbol niet bereiken?

Luitenant Hobson schudde het hoofd toen hij zijne vriendin deze theorie hoorde ontvouwen, maar zijne oogen verloren den horizont niet uit het oog en zochten of niet eenig bekend of onbekend land in de verte zou opdoemen. Maar niets dan lucht en water tot in het verre verschiet, waar ze tot een scherp afgeteekende boogvormige lijn ineensmolten, — hetgeen Jasper Hobson in het denkbeeld versterkte, dat het eiland Victoria eerder naar het westen dan in een andere richting afdreef.

»Mijnheer Hobson, vroeg Mrs. Paulina Barnett hem, »hebt u geen plan ons eiland eens rond te wandelen en wel zoo gauw mogelijk?

»Wel zeker, mevrouw," antwoordde luitenant Hobson. »Zoodra ik de ligging heb opgenomen, denk ik den vorm en de uitgestrektheid van het eiland te verkennen. Dat is een noodzakelijke maatregel om later goed op de hoogte te zijn van de mogelijke wijzigingen, die zich kunnen voordoen. Maar naar alle waarschijnlijkheid is het bij de landtong zelve afgebroken en is bijgevolg het geheele schiereiland door deze afscheuring in eiland veranderd.

»Welk een zonderling noodlot toch, het onze, mijnheer Hobson! hernam Mrs. Paulina Barnett. »Anderen komen van hunne reizen terug, dikwijls na de geographie met eenige nieuwe landen verrijkt te hebben! Wij daarentegen, we doen het tegenovergestelde en schrappen het gewaande schiereiland Victoria op de kaart door!

Den volgenden dag, 18 Juli, te tien uur ’s morgens, nam Jasper Hobson bij een heldere lucht nauwkeurig de hoogte van de zon op. Daarna berekende hij uit dit resultaat en uit dat van de waarneming van den vorigen dag mathematisch de lengte van de plaats.

Terwijl hij hiermede bezig was, was de sterrekundige niet voor den dag gekomen. Hij zat in zijn kamer te mopperen, — als een groot kind, buiten het wetenschappelijk leven trouwens.

Het eiland bevond zich toen op 157° 37’ lengte, ten westen van den meridiaan van Greenwich.

De den vorigen dag op den middag na de eclips verkregen breedte bedroeg, zooals men weet, 73° 7’ 20".

Het bestek werd op de kaart overgebracht, in tegenwoordigheid van Mrs. Paulina Barnett en sergeant Long.

Nu volgde een oogenblik van groote spanning en zie hier het resultaat der opneming.

Op dit oogenblik was het eiland naar het westen gedreven, zooals luitenant Hobson voorzien had, maar een op de kaart niet aangegeven stroom, een stroom die bij de hydografen dezer kusten onbekend was, voerde het blijkbaar naar de Behringstraat. Al de door Jasper Hobson gevreesde gevaren konden dus werkelijk voorkomen, indien het eiland Victoria niet vóór den winter aan de kust gedreven was.

»Maar hoe ver bevinden we ons juist van het Amerikaansche vasteland? vroeg de reizigster. »Dat is toch voor het oogenblik de belangrijkste vraag.

Jasper Hobson nam zijn passer en mat zorgvuldig het smalste gedeelte zee op de kaart, tusschen de kust en den drieënzeventigsten breedtegraad.

»We zijn op het oogenblik meer dan twee honderd vijftig mijlen verwijderd van het noordelijk uiteinde van Russisch Amerika, gevormd door kaap Barrow," antwoordde hij.

»We zouden nu moeten weten hoeveel mijlen het eiland is afgedreven van de plek, eertijds door kaap Bathurst ingenomen?" vroeg sergeant Long.

»Minstens zevenhonderd mijlen," antwoordde Jasper Hobson, na opnieuw de kaart geraadpleegd te hebben.

»En op welk tijdstip nagenoeg mogen we aannemen, dat het afdrijven begonnen is?"

»Ongetwijfeld tegen het einde van April, antwoordde luitenant Hobson. »Omstreeks dezen tijd toch is de samenhang van het ijs verbroken en zijn de ijsschotsen, die de zon niet gesmolten heeft, naar het noorden gedreven. Men mag dus aannemen, dat het eiland Victoria, voortbewogen door deze met de kust evenwijdige strooming, sedert ongeveer drie maanden naar het westen afdrijft, hetgeen gemiddeld negen à tien mijlen per dag zou bedragen.

»Maar is dat geen aanzienlijke snelheid?" vroeg Mrs. Paulina Barnett.

»Aanzienlijk inderdaad, antwoordde Jasper Hobson, »en u kunt er uit nagaan, waarheen we gedreven kunnen worden gedurende de twee zomermaanden, die dit gedeelte van de Poolzee nog open zullen laten!

De luitenant, Mrs. Paulina Barnett en sergeant Long bleven eenige oogenblikken in gedachten verzonken. Hunne oogen bleven steeds gevestigd op de kaart van die poolstreken, welke zich zoo hardnekkig verzetten tegen de navorschingen van den mensch en waarheen zij zich zoo onweerstaanbaar getrokken gevoelden!

»Dus kunnen we in dezen toestand niets doen, niets beproeven?" vroeg de reizigster.

»Niets, mevrouw, antwoordde luitenant Hobson, »niets. We moeten wachten, we moeten al onze wenschen vestigen op den poolwinter, zoo algemeen en zoo met recht door de zeevaarders gevreesd, en die alleen ons toch kan redden. De winter, mevrouw, brengt ijs aan, en het ijs is ons reddingsanker, ons anker van barmhartigheid, het eenige dat de vaart van het drijvende eiland kan tegenhouden.

__________

II.

DE WANDELING RONDOM HET EILAND.

Van dezen dag af aan werd besloten dat aanteekening van den koers zou gehouden worden, evenals dit aan boord van een schip geschiedt, telkens als de toestand van den dampkring het zou veroorloven. En was dit eiland Victoria voortaan werkelijk geen ontredderd schip, dat zonder zeilen, zonder roer, op goed geluk af rondzwierf?

Den volgenden dag, na de opneming, overtuigde Jasper Hobson zich dat het eiland, zonder in breedte van richting veranderd te zijn, nog eenige mijlen verder naar het westen gestevend was. De timmerman Mac Nap kreeg dus bevel over te gaan tot het bouwen van een groot vaartuig. Jasper Hobson gaf als voorwendsel