Die storie van Pretorius se Koppie
‘NOu Hollander wat ons op een van ons landreise raak gekuier het, het die stelling gemaak dat Suid-Afrika se kort geskiedenis sekerlik van die maklikstes is om oor op te lees, aangesien meeste daarvan redelik akkuraat in joernale en boeke opgeteken is. Dit beteken egter nie dat dit nie ook propvol kontroversie is nie. Een van hierdie voorbeelde is juis dié van Pretoriuskop in die Nasionale Krugerwildtuin.
Volgens legende het die ou Transvaalse goewerment (oftewel regering) van die 1800s ‘n obsessie daarmee gehad om ‘n handelsroete van Lydenburg, na Delagoabaai (vandag bekend as Maputo) te uit te lê. Dit sou totale onafhanklikheid van die Britse regering verseker.
Gerugte dat die Portugeus Joâo Albasini ‘n roete ontdek het, het ‘n feitevindingekspedisie onder leiding van J van Rensburg van stapel gestuur. Onder die verkenningsreisigers was ‘n jongman met die naam Willem Pretorius. Op pad na Delegoabaai, naby Skipberg, het jong Willem malaria opgedoen en ernstig siek geword.
Daar is besluit dat hy eerder moes terugkeer Ohrigstad toe met twee Shangaan manne wat hom moes vergesel. Die koors het egter die jongman oorweldig en hy het in die bos naby ‘n koppie, onder ‘n maroelaboom, gesterf. Die twee Shangaans het toe
