Sosyal İlişkiler ve İletişim Rehberi: Kişisel Gelişim, #6

By Muzaffer DÜZENLİ

Sosyal İlişkiler ve İletişim Rehberi
İnsanlarla etkili iletişim kurmak, hayatın her alanında başarı ve mutluluğun anahtarıdır. Muzaffer Düzenli tarafından kaleme alınan bu rehber, sosyal becerilerinizi geliştirmenize, çevrenizle uyum içinde yaşamanıza ve güçlü bağlar kurmanıza yardımcı olacak pratik ve uygulanabilir öneriler sunuyor.

Kitap, farklı karakter tiplerini tanımaktan, sosyal çevreyi genişletmeye; doğru arkadaş seçiminden, herkesle iyi geçinmenin yollarına kadar geniş bir yelpazede bilgiler içeriyor. Her bölümde, hem yapmanız hem de kaçınmanız gereken davranışlar anlaşılır ve akıcı bir dille aktarılıyor. Gereksiz teorilerden uzak, doğrudan hayatın içinden örneklerle desteklenen bu eser; gençler, çalışanlar, yöneticiler, ev hanımları kısacası her yaştan ve meslekten okuyucuya hitap ediyor.

İster okulda ister iş hayatında, ister yeni bir sosyal ortamda olun, bu rehber size iletişim gücünüzü artıracak, çevrenizde güven ve saygı uyandıracak becerileri kazandıracak. Sosyal ilişkilerinizde fark yaratmak istiyorsanız, bu kitap her zaman elinizin altında bulunmalı.

• Language: Türkçe
• Publisher: Mustafa Yilmaz
• Release date: Aug 13, 2025
• ISBN: 9798231854240

Muzaffer DÜZENLİ

Lisans eğitimini Yönetim ve Organizasyon ile Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler dallarında, yüksek lisans eğitimini Stratejik Planlama ve Yönetim ile Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi dallarında yaptı.  Yurt içinde sevk-idare, eğitim yönetimi, liderlik, ilahiyat; yurt dışında ise ileri güvenlik çalışmaları, operasyonel yönetim, operatif/stratejik planlama ve benzeri alanlarda ilave eğitimler aldı. Yirmi yıl yurt içinde değişik kurumlarda, dört yıl yurt dışında uluslararası kurumlarda görev yaptı. 

Book preview

MUZAFFER DÜZENLİ

ÖNSÖZ

Etkili sosyal ilişki ve iletişim Kurma becerisi, bu hayatta sahip olunması gereken en kritik becerilerden biridir. Gerek okul gerekse iş hayatında huzurlu, mutlu ve başarılı olunmasında bu becerinin büyük rolü vardır.

Etkili sosyal ilişki ve iletişim kurma becerisine sahip kimseler;

-  Sosyal ortamlara süratle ve rahatlıkla uyum sağlar.

-  Herkesle uyumlu geçinir/çalışır.

-  Geniş bir sosyal çevreye sahip olur.

-  İnsanları/grubu başarıyla yönlendirir, yönetir.

-  Kendini iyi ifade eder, duygu ve düşüncelerini rahatlıkla anlatır.

-  Çevresinde olumlu izlenim oluşturur; kendine, sözüne ve işine itibar edilir.

-  Okul ve iş hayatında, bir diğer ifadeyle akademik ve mesleki kariyerinde başarılı olur.

-  Ömrünü daha verimli değerlendirir; hayat yolculuğunu mutlu ve huzurlu bir şekilde sürdürür.

‘Sosyal İlişkiler ve İletişim Rehberi’nin önemli hususiyetlerini şu şekilde özetleyebiliriz:

1. Elinizdeki kitap, ‘etkili sosyal ilişki ve iletişim kurma becerisi’ne sahip olmanıza yardımcı olmak için hazırlanmış özgün ve mütevazı bir çalışmadır. Kitapta, bu beceriyi edinmeniz için hem yapmanız gerekenler hem de yapmamanız gerekenler somut, anlaşılır ve uygulanabilir bir üslupla izah edildi.

2. Kitabın bir amacı da, okuyucuda paradigma (bakış açısı) gelişimine vesile olmaktır. Bu amacın tahakkuku için sosyal ilişkilere ve iletişime dair yer yer izahlar yapıldı. Böylece okuyucu hayatı, insanı, toplumu, sosyal ilişkileri, iletişimi ve sosyal meseleleri daha bilinçli, daha derinlikli ve çok yönlü bir bakış açısıyla ele alıp değerlendirebilecektir. Bu da okuyucunun entelektüel kapasitesinin artmasına vesile olacaktır.

3. Konular olabildiğince somut, anlaşılır ve uygulamaya yönelik şekilde açıklandı. Okuyucunun işine yaramayacak, ona bir fayda sağlamayacak gereksiz laf kalabalığına girilmedi. Genel ve soyut anlatımlar yerine, elden geldiğince uygulanabilir pratik tavsiyelere yer verildi. Anlaşılabilir ve akıcı bir üslup tercih edildi. Kitabın belki de en önemli ayırt edici yönü, NASIL sorusuna yanıt vermesidir. Yani, neyin, ne maksatla, NASIL yapılması gerektiğini, örnekler yardımıyla detaylı şekilde izah etmesidir. Böylelikle size, her zaman el altında bulundurabileceğiniz derli toplu bir eser sunulmaya gayret edildi.

4. Kitapta, olumlu şeylerin (mesela sosyal becerilerin, olumlu iletişim tarzının, iyi arkadaşın, geniş sosyal çevrenin vs.) faydaları ve olumsuz şeylerin de zararları açıklanmaya çalışıldı. Sunulan önerilerin/fikirlerin arka planı, hangi ihtiyaçtan kaynaklandığı, okuyucuya faydaları ve nasıl uygulanacağı özellikle izah edildi. Bunu yapmaktaki maksat, önerilerin havada kalmaması idi. Çünkü insan mantığını kavradığı, lüzumuna ve faydasına inandığı şeyleri hayatına daha iyi tatbik eder.

5. Kitapta, okuyucunun hayat kalitesini artıracak, paradigma gelişimine/değişimine imkân sağlayacak, ömrünü daha verimli geçirmesine yardım edecek birçok öneriye yer verildi. Dolayısıyla elinizdeki kitap, ‘Hayat Rehberi’ olma vasfına da sahiptir.

6. Kitap her yaştan, her meslekten ve her kesimden okuyucuya hitap etmektedir. Kendini geliştirmek isteyen sevgili gençler, ev hanımları, çalışanlar-çalışmayanlar, yönetenler- yönetilenler, beyaz yakalılar-mavi yakalılar, kısacası herkes bu kitaptan yararlanabilir.

7. Kitabın mükemmel olduğuna ve ilgili tüm konuları kapsadığına dair bir iddiamız yoktur. Yazarın gözünden kaçan hatalar veya kapasitesini aşan yetersizlikler elbette vardır. Dikkatinizi çeken tüm eksiklikler ve hatalar tamamen şahsıma aittir.

Umarım kitaptan istifade edersiniz. Keyifli okumalar diliyorum.

1.  İNSAN DOĞASINI VE ÇEVRENİZDEKİ İNSANLARI İYİ TANIYIN.

Allah (celle celâluhu), insanları farklı özelliklerde, farklı kişilik (fıtrat, tabiat, mizaç, karakter) tiplerinde yaratmıştır. Kimi insanlar içe dönüktür, kendi iç dünyalarında yaşar. Kimi insanlar dışa dönüktür, başkalarıyla iletişime geçmekten, birlikte iş yapmaktan hoşlanır. Kimileri risk ve sorumluluk alır, girişken, cesur ve lider/yönetici tabiatlıdır; kimileri değildir. Kimileri etken/aktif tabiatlıdır; kimileri edilgen/pasif tabiatlıdır. Kimileri ‘içten yanmalı’dır; kimileri de ‘dıştan ittirmeli’dir. Kimileri takım çalışmasına yatkındır; kimileri değildir, bireysel olarak iyi iş çıkarır. Kimileri sert mizaçlıdır; kimileri yumuşak tabiatlıdır. Evet, Yüce Yaratıcı insanları çeşit çeşit yaratmıştır.

Farklı kişilik/fıtrat özelliklerine ve farklı dünya görüşlerine sahip insanları olduğu gibi kabul etmeli, öncelikle onları iyice tanımaya ve anlamaya çalışmalıyız. Bizden farklı kişiliğe, karaktere ve düşünceye sahip kimselere sırtımızı dönmemeliyiz. Onlarla birlikte yaşamanın, çalışmanın, müştereklerde buluşmanın yollarını aramalıyız. Farklı yaradılışa, etnik ve dini kimliğe ve hayat tarzına sahip kimseleri hor görmek, yok saymak, basite almak işin kolayıdır. Bu tutumun kendimize, mesleğimize ve misyonumuza hiçbir yararı yoktur. Tam tersine zararı vardır: Böyle yaparsak onları dışlar, küstürür, ötekileştirir, kendimizden uzaklaştırır, onların olumlu yönlerinden yararlanamamış oluruz. Dahası hayatı boş yere zorlaştırırız.

Unutmayalım ki, her insanın olumlu yönleri, faydalanılabilecek özellikleri mutlaka vardır. Hemen herkesle en azından asgari müştereklerde buluşulabilir. Yine de hemen hemen her insanla bir şekilde birlikte çalışılabilir, ortak hedefe birlikte yol alınabilir.

Toplumda sık karşılaşılan insan tipolojilerini (fıtrat tiplerini) tanımak, bunların tipik özelliklerini öğrenmekte yarar vardır. İnsan doğasını/fıtratını anlamak, iletişim becerimize yardımcı olur. Farklı fıtrat tiplerini tanıdıkça, çevremizdeki farklı insan modellerini görebilme farkındalığımız da artar.

Elbette sadece çevremizi değil, kendimizi de tanımalı, hangi fıtrat tipinde olduğumuz hakkında az çok fikir sahibi olmalıyız. Yani, ben hangi tipte bir insanım, artı eksilerim neler, olumlu yönlerimden nasıl faydalanabilirim, olumsuz/kusurlu yönlerimi nasıl giderebilirim, gibi.

İnsan doğasını/fıtratını öğrenmenin ve çevrenizdeki insanları tanımanın yararları şunlardır:

-  İnsanlarla daha etkili ve sağlıklı iletişim kurabilirsiniz.

-  Sosyal ortamlara süratle uyum sağlayabilir, arkadaşlık kurabilir, çevrenizi genişletebilirsiniz.

-  Grup çalışmalarını daha etkili yürütebilirsiniz.

-  İletişim ve müzakere sorunlarını ustalıkla çözebilirsiniz.

-  İnsanların olumlu yönlerinden, yetenek ve birikiminden daha iyi yararlanabilirsiniz.

-  Okul ve iş ortamında her tür insanla uyum içinde yaşayabilir ve çalışabilirsiniz.

-  Her fıtrattaki insanla asgari müştereklerde buluşabilirsiniz.

-  Problem kişiliklerle daha iyi geçinebilirsiniz.

-  Yaşamdan ve sosyal ortamlarda bulunmaktan keyif alırsınız.

Bu genel açıklamalardan sonra, aşağıda sosyal hayatta, özellikle de grup çalışmalarında sık karşılaşılan insan tiplerinin genel özellikleri üzerinde duracağız. Elbette her insanın kişilik özellikleri, karakteri, davranış kalıpları, tavırları, iletişim ve konuşma tarzı, duygu ve düşüncelerini açıklama şekli, psiko sosyolojik kodları kendine hastır ve diğer insanlardan az çok farklılık gösterir. Kimse bir diğerine tıpatıp benzemez. Bununla birlikte insanların benzer özelliklerinden yola çıkarak genelleme yapılabilir. Bu tür genellemelerden maksat; insanları daha iyi tanımak, belli başlı fıtrat/yaratılış tipleri hakkında farkındalık edinmek ve böylece sosyal hayatta sık karşılaşılan insan tipleriyle daha iyi iletişim kurmak ve birlikte verimli çalışabilmektedir.

Aşağıdaki genellemeler, insanların sergiledikleri iletişim ve konuşma tarzları, uzmanlık ve ilgi seviyeleri, takım çalışmasına yatkınlıkları gibi özellikleri esas alınarak yapılmıştır. Böylece karşılaşacağınız insan tipleri hakkında genel bir fikir edinmiş olacaksınız.

Evet, şimdi sık karşılaşılan insan tiplerine geçebiliriz. Aşağıda her tipin tipik/özgün özellikleri açıklanacak, ayrıca o tip kimselerle etkili iletişim kurmaya ve uyumlu çalışmaya dair tavsiyeler sunulacaktır.

Tip 1: Her Durumda Paylaşımcı Uzmanlar

Kendi alanlarında yeterli bilgi ve uzmanlığa sahiptirler. Takım çalışmasına yatkındırlar. Sorun değil, çözüm odaklıdırlar. Amaçları, bağcıyı dövmek değil, üzüm yemektir. Bir konu/proje üzerinde çalışmak için ideal tiplerdir. Durum ve şartlar olumsuz olsa bile ahenkle çalışırlar. Yani, ortam gergin veya gevşek olsa bile, görüşlerine değer verilmese bile buna aldırış etmeden katkılarını sunarlar. Herhangi bir teşvik beklemezler. Bilgi ve uzmanlıklarını iyi niyetle paylaşırlar. Onlarla konuşmak ve çalışmak keyifli ve faydalıdır.

Tip 2: Duruma Göre Paylaşımcı Uzmanlar

Kendi alanlarında yeterli bilgi ve uzmanlığa sahiptirler. Ancak çalışmak ve paylaşımda bulunmak için biraz tetiklenmeye, gönüllerinin hoş edilmesine ihtiyaç duyarlar. Ortam olumluysa, görüşlerine değer veriliyorsa, teşvik edilirlerse bilgi ve uzmanlıklarını paylaşırlar. Yani, hava ve saha oyuna elverişliyse, oyuna girerler. Aksi takdirde, tribünden olan biteni seyreder, uzmanlıklarını dışarıya yansıtmaz, grup çalışmasına katılmazlar.

Tip 3: Çekingen Uzmanlar

Kendi alanlarında yeterli bilgi ve uzmanlığa sahiptirler. İyi niyetlidirler. Fıtrat/yaradılış olarak içe dönüktürler. Konuşkan değildirler. Konuşmamaları bilgisizlikten ve ilgisizlikten kaynaklanmaz. Karakter özelliklerinden, çekingenlikten, ürkeklikten, içe dönük yapılarından kaynaklanır. Paylaşımda bulunmayı arzu etseler