McCarthyisme: Anti-communistische actie in de VS

By Christel Lamboley

Het McCarthyisme, het hoogtepunt van de rode schrik die de Verenigde Staten vanaf de jaren twintig in zijn greep hield, is een bepalende episode in de naoorlogse Amerikaanse geschiedenis. Hoewel de heksenjacht niet begon met McCarthy, was het McCarthyisme de belichaming en het hoogtepunt ervan. Van 1950 tot 1954 dreef paranoia de Republikeinse Senator Joseph McCarthy tot een anticommunistisch beleid om vermeende communistische agenten, die infiltreerden in de federale macht, uit te schakelen. Miljoenen onderzoeken naar gewone burgers en de overheid resulteerden in de beperking van politieke meningsuiting en burgerrechten. Lees meer over deze periode in dit boek.

• Language: Nederlands
• Publisher: 50Minutes.com (NL)
• Release date: Mar 30, 2023
• ISBN: 9782808605458

Book preview

CONTEXT

HISTORISCHE ACHTERGROND

Het McCarthyisme was niet de eerste heksenjacht in de Verenigde Staten. Angst voor subversie, verraad en verschil heeft lang een belangrijke rol gespeeld in de Amerikaanse politieke cultuur.

In 1692 schokte een eerste gebeurtenis Amerika: de Salem Witch Trials, die uitbraken in Massachusetts. De historicus Marie-France Toinet spreekt van een pre-Maccarthyistisch model (La chasse aux sorcières. Le maccarthysme, 1947-1957, Brussel, Éditions Complexe, 1984, p. 12). De sfeer in die tijd was inderdaad veelzeggend, en iedereen die banden had met iemand die van hekserij werd beschuldigd, werd als verdacht beschouwd. Deze uitbarsting van onverdraagzaamheid, vreemdelingenhaat en angst voor de ander kan worden gezien als een van de eerste tekenen van het McCarthyisme. Al in 1953 trok Arthur Miller (Amerikaans toneelschrijver, 1915-2005) een parallel tussen beide gebeurtenissen in zijn toneelstuk The Crucible (De heksen van Salem).

oeil DE HEKSEN VAN SALEM

De heksenprocessen van Salem, die plaatsvonden van februari tot oktober 1692, zijn een beroemde episode in de Amerikaanse geschiedenis. In een context van onveiligheid (Indiaanse oorlogen), politieke instabiliteit (Massachusetts verloor zijn gouverneur) en economische moeilijkheden was het gezag volledig in handen van religieuze leiders die de starheid van de puriteinse code oplegden. In februari werd Tituba, een Indiaanse slavin, als eerste beschuldigd van hekserij. In dienst van de familie van dominee Samuel Parris (1653-1720) vertelde zij verhalen van haar eiland, voerde goocheltrucs uit en voorspelde de toekomst voor het nichtje en de dochter van de dominee. Op een dag, toen de twee meisjes hun vrienden hadden uitgenodigd, dachten sommigen van hen dat Tituba's goocheltruc gepaard ging met spoken, waardoor velen van hen huilden en stuiptrekkingen kregen. Nog eens 150 beschuldigingen, aanklachten, gevangennemingen en martelingen volgden. 19 heksen stierven op de brandstapel, een noodzakelijke straf volgens de puriteinen om de samenleving te zuiveren en te bezweren van vijanden van buitenaf.

Andere gebeurtenissen in de volgende eeuwen leidden tot soortgelijke extreme reacties, en in 1798 werden de Alien and Sedition Acts aangenomen. Deze stonden de president toe om bij uitvoeringsbevel elke vreemdeling die gevaarlijk is voor de vrede en veiligheid van de Verenigde Staten, of die redelijkerwijs kan worden van betrokkenheid bij geheime machinaties of van verraad tegen de regering van de Verenigde Staten uit te zetten (Ibid: 13).

Immigratie was ook een bron van zorg. De instroom van nieuwkomers in de Verenigde Staten gedurende de 18Ee en 19Ee eeuw baarde de Angelsaksische protestanten zorgen over hun armoede en immoraliteit. Zozeer zelfs dat er uiteindelijk rassen- en godsdienstrellen uitbraken in de oostelijke steden, waarbij vooral de Ieren, die meestal vrome katholieken waren, het doelwit waren.

Aan het eind van de 19E EEUWe en het begin van de 20E EEUWe, toen gewelddadige stakingen leidden tot de onderdrukking van sociale arbeidersbewegingen, beweerden politici dat het geweld uit het buitenland kwam. Dit wantrouwen tegenover externe bijdragen had ook gevolgen voor de politiek. Zo kon het socialisme in de Verenigde Staten geen wortel schieten omdat het als on-Amerikaans werd