Γρανίτα Αχλάδι

By Enrico Varrecchione

Η αναμενόμενη αναχώρηση για το πρόγραμμα Εράσμους στη Σουηδία αποδεικνύεται σύντομα μια δυσάρεστη συνάντηση με έναν κόσμο όπου η βία, η σεξουαλικότητα και η κακοποίηση συνυπάρχουν.

Ο πρωταγωνιστής, καθώς και συγγραφέας, αφηγείται τις πρώτες δώδεκα ημέρες της παραμονής του στη χώρα της Σκανδιναβίας, μεταξύ της μικρής πόλης Ουντεβάλα και του μεγάλου και κοσμοπολίτικου Γκέτεμποργκ, τη δύσκολη συνύπαρξη με τη συγκάτοικο του Λένα και μια αίσθηση ανεπάρκειας που αργότερα τον οδηγεί σε μια προσωπική και ψυχολογική κρίση.

• Language: Ελληνικά
• Publisher: BadPress
• Release date: Jun 2, 2021
• ISBN: 9781667402703

Book preview

Εισαγωγή

Στο τέλος του 2019, η νεαρή Σάνα Μάριν διορίστηκε πρωθυπουργός της Φινλανδίας, με μία κυβέρνηση που σχηματίστηκε από κόμματα με επικεφαλής αποκλειστικά γυναίκες. Στο προφίλ μου στο Facebook, παραθέτοντας ένα άρθρο μιας εφημερίδας, όντας χαρούμενος που εκλέχθηκε ένα άτομο προοδευτικών ιδεών και όχι για το γεγονός ότι αποτελεί σταθμό για την ισότητα των φύλων - υποθέτοντας ότι αυτό είναι το θέμα συζήτησης στη χώρα που πρώτη, στην Ευρώπη, παραχώρησε το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες - καθώς αυτό δεν αποτελεί πλέον ζήτημα στη χώρα, δηλαδή το να δίνεται περισσότερος χώρος στις πολιτικές προσωπικότητες γένους θηλυκού.

Μια σειρά από σχόλια αρχίζουν να εμφανίζονται από ορισμένες ακτιβίστριες που είναι μέλη του κόμματος μου. Μία από αυτές, σε ένα ιδιωτικό μήνυμα, μου γράφει, κατά λέξη Με απέκλεισες, ώστε να μπορείς να χυσ..., παραπέμποντας - χρησιμοποιώντας το ρήμα που δηλώνει ανδρική εκσπερμάτωση - στο γεγονός ότι την εμπόδισα να σχολιάσει περαιτέρω την ανάρτησή μου μετά από κάποιες ακατάλληλες και σεξιστικές παρεμβάσεις που είχαν ήδη προηγηθεί. Η καταγγελία προς την πειθαρχική επιτροπή του κόμματος οδήγησε σε αδιέξοδο. Αναρωτιέμαι, ακόμη και σήμερα, αν είχα στείλει το ίδιο μηνυμα, με ρητές αναφορές στον γυναικείο οργασμό, η απόφαση θα ήταν η ίδια.

Λίγους μήνες μετά, ο Covid αφανίζει μερικές δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στην Ιταλία και οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο αναγκάζονται να κάνουν τεράστιες οικονομικές παρεμβάσεις, καθώς και δράσεις που αποσκοπούν στον περιορισμό των ατομικών ελευθεριών, σε μια απελπισμένη προσπάθεια να σταματήσει η εξάπλωση της επιδημίας. Το ίδιο κόμμα, αντί να ανησυχεί για την εξεύρεση λύσης ή πρότασης για τουλάχιστον ένα από τα μυριάδες προβλήματα που προέκυψαν λόγω του ιού, υπό την ώθηση των προαναφερθέντων ακτιβιστών, εγκρίνει ένα έγγραφο που υποστηρίζει τον διαφυλετικό φεμινισμό. Είναι μια θεωρία που ταξινομεί το επίπεδο των διακρίσεων περισσότερο βάσει συμπτώσεων ή λιγότερο παραγόντων όπως το φύλο, τη σεξουαλική ταυτότητα, την εθνικότητα κ.λπ. και προωθεί την πολιτική θετικών διακρίσεων εις βάρος εκείνων που ανήκουν σε ορισμένες κατηγορίες. Ένα είδος αναχρονιστικού hit parade διακρίσεων στην οποία η αξία και η ατομική προσπάθεια δεν έχουν θέση. Η ιδέα μου για αυτήν τη θεωρία αντικατοπτρίζεται πλήρως από την παρέμβαση του γνωστού ψυχολόγου Jordan Peterson στο Youtube. Όσοι μιλούν αγγλικά, μπορούν να βρουν το βίντεο με τίτλο Jordan Peterson debunks intersectionality and White privilege. Προφανώς απέσυρα τη συμμετοχή μου στο κόμμα.

Έτσι, αμέσως μετά τη χειρότερη πανδημία του αιώνα, βρέθηκα με πεταμένα δύο χρόνια πολιτικού ακτιβισμού. Είχα πολύ ελεύθερο χρόνο χωρίς να μπορώ να βγω, να ταξιδέψω ή να κάνω πράγματα που συνήθως με κρατούν απασχολημένο, και μια τεράστια μνησικακία ενάντια στην τρέχουσα διχαστική αφήγηση μιας συγκεκριμένης μειονότητας, που όμως ήταν πολύ θορυβώδης και αποτελεσματική. Στην εν λόγω αφήγηση οι γυναίκες εν γένει θεωρούνται πολύ πιο διαφανείς και ειλικρινείς από τους άνδρες και ότι η δημόσια διοίκηση θα ήταν αυτόματα καλύτερη αν οι γυναίκες είχαν περισσότερες εξουσίες. Με την επιφύλαξη της πεποιθησης μου ότι, ιδανικά, θα πρέπει να επιτευχθεί ένα επαρκές επίπεδο εκπροσώπησης σε όλες τις γωνιές του πλανήτη (αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει να εισαχθεί η ίδια η έννοια της εκπροσώπησης και δεν μιλάμε για τον κακό δυτικό κόσμο). Δεν νομίζω ότι οι γυναίκες είναι πιο διαφανείς, ειλικρινείς και εργατικές από τους άνδρες. Οι άνδρες είναι το ίδιο ικανοί και υπάρχουν χιλιάδες παραδείγματα για να το αποδείξουν. Μερικές φορές, όταν ασχολούνται με την πολιτική, οι γυναίκες αποδεικνύονται ιδιαίτερα εμπαθείς σε ζητήματα που αφορούν τον φεμινισμό. Ποιος θα στηρίξει τα δικαιώματα των γυναικών (ή των μειονοτήτων), ένας φαλακρός, υπέρβαρος σοσιαλδημοκράτης με μουστάκι ποπ τραγουδιστή της δεκαετίας του 1970 ή η Μαρίν Λε Πεν ή αν κοιτάξουμε στο σπίτι μας η Τζόρτζια Μελόνι.

Στη συνέχεια, υπάρχουν οι προσωπικές εμπειρίες. Ήμουν το μόνο αγόρι στην τάξη για τα περισσότερα από τα πέντε χρόνια του λυκειου μου και είχα εξαιρετικές σχέσεις με τις συμμαθήτριές μου, αν και, τουλάχιστον τον πρώτο καιρό, η κατάσταση αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη μοναξιά, ειδικά για έναν συνεσταλμένο έφηβο. Ακούμε συχνά τον όρο τοξική αρρενωπότητα: με κάθε καλή διάθεση προς εκείνες, έχω δει από κοντά την τοξική θηλυκότητα. Το είδα στα σχόλια που έγιναν απουσία μιας εξ αυτών, ή στην κακία που έβγαλαν ώστε να δυσφημίσουν κάποια άλλη. Ή εάν θέλουμε να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με την τοξικότητα και το φύλο, μπορούμε να αρχίσουμε ξανά λέγοντας ότι μερικοί άνθρωποι είναι κακοί ή κακόβουλοι και ότι αυτό δεν έχει καμία σχέση με το φύλο.

Και μετά ήρθε το Εράσμους στη Σουηδία. Ειδικότερα, οι πρώτες δώδεκα μέρες στη χώρα, μία από τις πιο φημισμένες ως λαμπρό παράδειγμα ισότητας σε διάφορους τομείς της πολιτικής, της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συνέβη μια σειρά γεγονότων, σε πολύ γρήγορη διαδοχή, που με έκανε να σκεφτώ το ενδεχόμενο της επιστροφής, ενω είχα εργαστεί σκληρά για να κερδίσω αυτή την ευκαιρία.

Έτσι τελικά έγραψα: όλα μου ήρθαν πολύ γρήγορα, καθώς η μνήμη είναι ένας μυς που γυμνάζω συνεχώς και είναι πάντα πολύ χρήσιμος σε τέτοιες περιπτώσεις. Έγραψα αυτές τις γραμμές με την επίγνωση ότι δεν θέλω απαραίτητα να τους δώσω πολιτική χροιά, αλλά για να διηγηθώ μια δύσκολη και οδυνηρή εμπειρία, από την οποία, στη συνέχεια, προέκυψαν κι άλλες. Πέρασα αρκετά χρόνια που με βασάνιζαν κρίσεις πανικού, ικανές να μου δημιουργήσουν μια συνεχή ανασφάλεια και να οδηγήσουν σε κατάρρευση την αυτοεκτίμησή μου και να φέρουν στην επιφάνεια φρικτές παρενέργειες. Και αφηγούμενος αυτά τα επεισόδια, προσπάθησα να επισημάνω, αν ήταν ποτέ αναγκαίο, ότι το καλό ή το κακό, το σωστό ή το λάθος, η τιμωρία και η ανταμοιβή, είναι έννοιες δύσκολο να καθοριστούν.

31/12/2007

Απομένουν επτά ώρες έως το 2008 και αυτό είναι το τρίτο ή τέταρτο φακελάκι Tachifludec που διαλύω σε ζεστό νερό. Είμαι καλά, απλά έχω μια χαζή γρίπη, πιθανότατα επειδή κρυολόγησα πριν από λίγες μέρες, όταν βγήκα με φίλους. Είμαι πολύ καλά, καθώς πρόκειται να ξεκινήσω μια νέα σχέση. Είμαι χαρούμενος, λάμπω. Στο μυαλό μου υπάρχει η βουή του I can see me loving nobody but you των Turtles. Πέρασα το απόγευμα παρακολουθώντας τις καλύτερες στιγμές του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου 1978-79 σε μια συλλογή DVD αφιερωμένη στο ποδόσφαιρο. Η παράξενη διαστροφή μου με το ποδόσφαιρο της δεκαετίας του '70 και του '80 παρουσιάζεται σε ιδιαίτερα δύσκολες στιγμές από συναισθηματική άποψη (για παράδειγμα στις διακοπές των Χριστουγέννων) όταν δεν έχω την παρηγοριά των ποδοσφαιρικών αγώνων σε ζωντανή μετάδωση. Για να είμαι ξεκάθαρος, εν μέσω της κρίσης του Κορονοϊού, καταβρόχθισα μια ακόμα συλλογή αυτού του είδους, αυτή ξεκινούσε από το 1970 έως το 1978 και δεν συμπεριλήφθηκε στην πρώτη συλλογή που κυκλοφόρησε στις 31 Δεκεμβρίου. Οι χριστουγεννιάτικες διακοπές ήταν ευχάριστες μόνο στα χρόνια του σχολείου: από τότε που ξεκίνησα το πανεπιστήμιο και αργότερα όταν άρχισα να εργάζομαι, κατά τη διάρκεια των διακοπών μου έρχονται στο μυαλό πολλές ιδέες, αλλά ποτέ δεν καταφέρνω να τις φέρω εις πέρας, γιατί όλοι είναι απασχολημένοι με δώρα, διακοπές και επισκέψεις σε συγγενείς, και πριν φτάσουμε στις 7 Ιανουαρίου, έχει περάσει τόσος καιρός ώστε ξεχνω τι είχα σκεφτεί ή συνειδητοποιώ πόσο γελοία ήταν η ιδέα μου, χωρίς καν να προσπαθήσω να την κάνω πράξη.

Η σύντομη περίληψη του 2007 που μόλις έφτασε στο τέλος του: Πέρασα σχεδόν όλα τα μαθήματα του δεύτερου έτους της σχολής (μου λείπει μόνο η οικονομία, το οποίο θα περάσω λίγους μήνες αργότερα). Δεν έχω ακόμη σκοπό να πάρω δίπλωμα οδήγησης (θα το το πάρω τρία χρόνια αργότερα. Τον Αύγουστο παράτησα τη φίλη μου δύο ημέρες πριν από την πρώτη επέτειο μας και μια εβδομάδα μετά τα γενέθλιά της. Και εδώ παραδέχομαι ότι μάλλον δεν θα είχα κερδίσει το βραβείο Σύντροφος της χρονιάς. Όχι κι άσχημα, εν συντομία, πολύ καλύτερα από το 2006 που παρατρίχα γλύτωσα την νευρική κατάρρευση ενώ έπρεπε να προετοιμαστώ για τις απολυτήριες εξετάσεις του λυκείου ή το 2005, όταν, για άγνωστους λόγους, είχα γίνει αντικείμενο χλευασμού από μια ομάδα κοριτσιών του σχολείο μου.

Τις τελευταίες εβδομάδες συναντούσα τη Σόνια μέσω μιας κοινής φίλης: είναι κομψή, έχει μια φινέτσα που δύσκολα μπορώ να βρω σε άλλα κορίτσια της ηλικίας της, αλλά παρόλα αυτά δεν το παίρνει πάνω της και σίγουρα είναι ξύπνια και γαμάτη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα αρχίσει να μου αρέσει, καθώς ανάμεσα στους σκελετούς στο ντουλάπι των εφηβικών απογοητεύσεων υπάρχουν πολύ χειρότερες, και για να πω την αλήθεια συμβαίνει ακριβώς αυτό. Αντίθετα, όταν το έμαθε φάνηκε να το εκτιμά, παρά τα όσα ακολούθησαν, τα επόμενα δώδεκα χρόνια, πιστεύω ότι ήταν η πιο ντροπιαστική στιγμή της ύπαρξής μου. Η δεύτερη πιο ντροπιαστική στιγμή που έχω βιώσει ούτε καν πλησιάζει την πρώτη, αν και ήταν η μόνη φορά που βγήκε από το στόμα μου μια ρατσιστική προσβολή. Αυτό συνέβη χρόνια μετά το επεισόδιο με τη Σόνια: Δούλευα για μια πολυεθνική στη Βουδαπέστη και κάθε μέρα έπρεπε να ασχολούμαι με τους συναδέλφους από το υποκατάστημα της Ινδίας. Αυτοί οι συνάδελφοι είχαν τη φήμη ότι δεν ήταν πολύ γρήγοροι στη δουλειά τους και πάντα κατέληγαν να σπαταλούν τον χρόνο των υπολοιπων. Μετά από άλλο ένα ανεπιτυχές τηλεφώνημα με έναν τεχνικό υπολογιστών από το Γκουργκαον,  μου ξέφυγε και είπα "Γαμημένε Ινδέ!", Παρατηρώντας μόνο ένα κλάσμα του δευτερολέπτου αργότερα την παρουσία του αντιπροσώπου από τα κεντρικά του Σεντ Άλμπανς που κάθονταν πίσω μου, με εμφανείς ρίζες από τη χώρα που γέννησε τον Γκάντι. Το επεισόδιο με ενοχλεί ακόμα και σήμερα, γιατί προφανώς η έκρηξή μου προοριζόταν μόνο για τις κακές δεξιότητες των ασιατών συναδέλφων μου. Όχι ότι αυτό το καθιστά λιγότερο σοβαρό, αλλά τουλάχιστον λεγοντάς το εξαγνίζω την ενοχή μου.

Σας ενόχλησαν ποτέ βήχας και αέρια στην κοιλιά ταυτόχρονα; Εμένα ναι, προφανώς το 2007, το ανοσοποιητικό σύστημα είχε πάρει απόφαση να τεμπελιασει, μόνο μετά από καιρό θα ανακάλυπτα ότι έχω δυσανεξία στη λακτόζη . Βηχω και έχω αέρια: Εγώ, η Σόνια και άλλα κορίτσια είμαστε στα γενέθλια της φίλης για την οποία μιλούσα πριν, στο αυτοκίνητο, πηγαίνουμε για χορό: εκείνη τη στιγμή είμαι ο μόνος άντρας, γιατί ο φίλος τής φίλης μου θα έρθει να μας βρει αργότερα. Σε ένα πάρκινγκ είμαστε τέσσερις ή πέντε, νομίζω ότι υπήρχε και μία φίλη τους που στεκόταν έξω από το αυτοκίνητο. Κάνουμε έναν μπάφο, δεν είμαι συνηθισμένος και γι’ αυτό ακριβώς, η πρώτη ρουφηξιά οδηγεί δύο κυβικά μέτρα καπνού στους πνεύμονές μου. Βήχω. Χάνω τον έλεγχο των κοιλιακών μου. Μου φεύγει μια πορδή. Σε ένα αυτοκίνητο με τέσσερις γυναίκες, εκ των οποίων τουλάχιστον δύο μου είναι άγνωστες. Υπάρχει λόγος να εξηγήσω γιατί είναι μακράν η πιο ντροπιαστική στιγμή της ζωής μου;

Παρά αυτό το περιστατικό, τα πράγματα πήγαν αρκετά καλά. Εκείνη τη στιγμή δεν νομίζω να χρησημοποίησα τον όρο leak εννοώντας την διαρροή, αυτό που είχε συμβεί ήταν ότι ένα μέιλ στο οποίο δήλωνα στη φίλη μου ότι ενδιαφέρομαι για τη Σόνια, κατέληξε στα χέρια της. Στην πραγματικότητα, το πήρε πολύ καλύτερα από αυτό που περίμενα λόγω των προηγούμενων δυσάρεστων εμπειριών μου.

Τρεις μέρες πριν από την