Am yn Ail

By John Gwilym Jones and Tudur Dylan Jones

A collection of poems by chaired and crowned bards John Gwilym Jones and Tudur Dylan Jones, the poems alternating throughout the volume. This is the first time that the father and son have published a volume of poetry together.

• Language: Cymraeg
• Publisher: The Books Council of Wales
• Release date: Jun 14, 2022
• ISBN: 9781911584674

Book preview

llun clawr

am yn ail

John Gwilym Jones

Tudur Dylan Jones

ⓗ John Gwilym Jones / Tudur Dylan Jones / Cyhoeddiadau Barddas ⓒ

Argraffiad cyntaf: 2021

ISBN: 978-1-911584-67-4

Cedwir pob hawl. Ni chaniateir atgynhyrchu unrhyw ran o’r cyhoeddiad hwn na’i gadw mewn cyfundrefn adferadwy na’i drosglwyddo mewn unrhyw ddull na thrwy unrhyw gyfrwng electronig, tâp magnetig, mecanyddol, ffotocopïo, recordio, nac fel arall, heb ganiatâd ymlaen llaw gan y cyhoeddwr, Cyhoeddiadau Barddas.

Cyhoeddwyd gan Gyhoeddiadau Barddas.

www.barddas.cymru

Cyhoeddwyd gyda chymorth ariannol Cyngor Llyfrau Cymru.

Dyluniwyd gan Olwen Fowler.

Troswyd i e-lyfr gan Almon.

Diolch i Alaw Mai Edwards o Gyhoeddiadau Barddas am ei gofal arbennig yn llywio’r gyfrol trwy’r wasg, ac i Huw Meirion Edwards am ei awgrymiadau gwerthfawr. Diolch hefyd i Olwen Fowler a Gwasg Gomer am y gwaith dylunio ac argraffu.

i

Eilir a Nest

Croeso …

ydyw gwybod fod gobaith

gweld agor dôr wedi’r daith:

gweld purdeb ei hwyneb hi

ar riniog rhwng rhieni,

a’i chael hi a’i gwich lawen

yn eich gŵydd yn cynnau’ch gwên.

Ei dwy droed a red o draw;

yna’r ddwyfraich fry ddifraw

danoch wedyn i’w chodi –

a chanddi’r hawl, ei hawl hi;

nes troi’r trwstan gusanu

yn frys i’ch tywys i’r tŷ.

JGJ

Dyletswydd

Merch fach, yng nghwmni’i thad, yn rhoi blodau ar fedd ei hen datcu

A dwy law’n grud o liwiau

un ennyd wâr, down ein dau

gydag enfys o dusw

ond â deigryn arnyn nhw,

gan eu rhoi â gwên o wres

yn garwriaeth gorwyres.

Pan na fyddaf, a fyddi

yn dod â dy flodau di?

Neu ai’r rhain yng ngwres yr haf

yw dwylo’r blodau olaf,

ac o raid uwchben y gro’n

ddwy law a ddeil i wywo?

TDJ

Llais

Gwelwn mewn llawer galwad

yn y nos, pan ffoniai ’nhad,

fod yntau’n y geiriau i gyd,

dôi yn dad yn y dwedyd.

Dôi yn anadl, dôi’n wyneb,

dôi’n eiliad o lygad wleb;

dod â’i wên, a’i godiad ael,

a gefyn ei law’n gafael.

Dôi yn gariad, yn gerydd

trugarog dan rychiog rudd.

Nid geiriau oer glywn, ond gwres

ei enaid lond ei fynwes.

JGJ

Rhyfeddod

Nid yw dyn a’i fynd a dod

heddiw yn gweld rhyfeddod;

ni ŵyr hwn iaith hyna’r nos;

ni ŵyr y ffordd i aros,

a thrwy’r llenni’n ei ddinas

ni ŵyr liw yr awyr las.

Gan faint ei lyfrgell bellach

ni ŵyr beth yw geiriau bach;

ni ŵyr fod llais mewn stori;

ni chlyw iaith, na’i chwilio hi,

hwn y dyn, drwy’i fynd a dod,

rhy fyddar i ryfeddod.

TDJ

Y D gywydd

Cywydd â phob llinell yn dechrau â’r llythyren ‘D’ oedd y dasg osodedig – penderfynwyd dehongli’r her yn eithafol

Dy dacteg – dympiwr dectasg –

dala dyn dwl dan dy dasg;

dwlgamp dwp dalgwympo dyn

drwy dy dost dro didestun.

Drwy’r dydd digywydd, di-gân,

diodlau’n dygnu dwdlan

dros daflenni drwy dri drôr,

dryswn drwy dri didrysor;

danto dan dy drwstan dric,

di-dryst dy drapio drastic;

diweddaf druth dof diddim

dan drio dweud, ‘Da