Diyaloglar Kitabı: “Ünlü Düşünürlerden Önemli Diyaloglar”
()
About this ebook
Düşünce tarihine baktığımızda, kimi düşünürlerin düşüncelerini diyalog formunda ifade ettiklerini görürüz. Özellikle antik dönemde çok kullanılan bu form, günümüze dek önemini kaybetmemiştir. Bu çalışmada, felsefe, edebiyat ve bilim alanlarından 21 düşünürün diyalog formunda ifade bulmuş kimi düşünceleri kronolojik sırayla derlenmiştir. Peki, bu derlemenin amacı nedir? Bu derlemeyi yaparak, bu diyaloglar vasıtasıyla, antik dönemden günümüze kadar kimi düşüncelerin seyrini izlemek, bazılarının nasıl değiştiğini görmek, bazılarının da neden hiç değişmediğini anlamak istedik.
Haklı olarak neden bu isimler ve neden bu diyaloglar diyesorulabilir. Okumaların kaçınılmaz olarak kısıtlı olması ve diyalog formuna odaklanmış olmamız, derlemeye alınacak isimleri sınırlandırmıştır. Diyaloglara gelince, bağlamından koparıldığında dahi anlamını ve anlaşılırlığını koruyan metinler seçilmiştir. Ancak gene de öznel tercih, başat unsurdur. Başkaları başka isimler ve başka diyaloglardan oluşan farklı derlemeler hazırlayabilir. İşin güzelliği de burada sanırım.
Hikaye sanatı konusunda önemli bir akademisyen olan R. McKee, diyaloğu “yarı şiir” olarak adlandırıp bu formun ilginç bir özelliğe sahip olduğunu söylüyor:
Konuşuruz. Konuşmak, diğer tüm özelliklerimizden daha çok insanlığımızı ifade eder. İnsan ilişkileri, esas itibariyle, günümüzü karartıp aydınlatan karmaşaların çevresinde gerçekleştirdiğimiz uzun mu uzun konuşmalardır. Yazarlar ilk etapta, sıkıcı ayrıntılardan ve rutin gevezelikten kurtularak anlamı yoğunlaştırırlar. Sonra da anlatımlarını inşa ederler; kelimeler yan anlamlara ve nüanslara kavuşur.
Anlamlı diyalog, okur veya izleyicilerin, karakterin saklı duygu ve düşüncelerini algılamasını sağlayan yarı saydam bir yüzeydir. Dramatize edilmiş diyalog, dile getirilmeyen iki alanı, karakterin iç dünyası ile okur veya izleyicinin iç dünyasını buluşturma gücüne sahiptir.
Yazarlar, karakterlerini konuştururlar, ancak gündelik hayatın bilindik tekdüzeliği ile değil, diyalog adını verdiğimiz yarı şiir yoluyla yaparlar bunu. Bir yazar, tıpkı bir simyacı gibi, karakterlerden, çatışma ve değişimlerden karışımlar hazırlayıp kalıba döker, sonra da bu kalıbı diyalogla yaldızlayıp varoluşun metalini hikayenin altınına dönüştürür. Ve diyalog, söylenenden söylenmeyene ve söylenemez olana doğru bizi sürükler.*
Kanımca, böylesi bir özelliğin her diyalog için geçerli olacağı söylenemez; bu özellik, ancak büyük zekaların ürünü olan diyaloglar için söz konusu olabilir. A. Pope bir şiirinde “gerçek” zekayı şöyle tanımlar:
gerçek zeka odur ki /
görünür kılar
çoğu zaman düşünülen
ancak
asla doğru dürüst ifade edilemeyeni.
Belirtmek gerekir ki, bu derlemede bazı metinlerde bazı "tahrifatlar" yapılmıştır; bazı metinler kısaltılmış, bazıları da sadeleştirilmiştir. Sadeleştirme deyince, metinleri kırpa kırpa kuşa çeviren türdeki bir sadeleştirme değil yapılan. Kimi derin, yoğun ve bu yüzden zorunlu olarak muğlak düşünceleri, daha anlaşılabilir hale getirebilmek amacıyla yapılan bir sadeleştirme bu. Yapmaya çalıştığımız, Stefan Zweig'in Dünün Dünyası'nda "vazgeçebilme sanatı" diye tanımladığı şey olsa gerek. Az sayıdaki metin üzerinde yapılan bu sadeleştirme işlemi anlayışla karşılanır umarım. Ayrıca, paragraflar içinde atlanan kısımları gösteren, alışılmış üç nokta (…) ibaresi de, akıcılığı bozmamak adına çoğu yerde kullanılmamıştır.
Kanımca bu derlemedeki diyaloglar, okunmamışsa okunmaya, okunmuşsa da hatırlanmaya değer. Keyifli okumalar dilerim.
*Robert McKee, “Diyalog”, Çevirmen: Aslı Yazır, İstanbul Medya Akademisi Yayınları, 2018
Oğuz İnel
2021, İzmir
Read more from Prof. Dr. Oğuz İnel
Alıntılar Kitabı: “Ünlü Düşünürlerden Önemli Alıntılar” Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsBeş Kavram, Beş Deneme: (inanç, özgür irade, yaşamın anlamı, ahlak, mutluluk) Rating: 0 out of 5 stars0 ratings
Related to Diyaloglar Kitabı
Related ebooks
Osmanlı'da CinselliK Rating: 1 out of 5 stars1/5Türler ve Cinsler Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsHüznün Dip Uğultusu Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsSwami Dayananda Saraswati’nin Kuran Eleştirisi Rating: 5 out of 5 stars5/5Kürk Mantolu Madonna Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsBilimkurgu Mikro Öyküler Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDüşünceler Senfonisi Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsNobelli Yazarlardan Alıntılar: ‘Nobel ödülü almış 110 edebiyatçının eserlerinden alıntılar.’ Rating: 3 out of 5 stars3/5Yaşam Bilgeliği Üzerine Aforizmalar Rating: 5 out of 5 stars5/5Herkes İçin Eğitim Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsKusursuz Kararlar Vermek Ve İkna Sanatı Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsGariplikler Kitabı 2: Bakın Burası Çok Önemli! Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsKayıp Ağaçlar Adası Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsYalnızlığım ve ben Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsHocam, Allaha Peygambere Laf Etmek Caiz Midir? Rating: 5 out of 5 stars5/5Küba: Deneyimler ve Hayaller Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsUstam ve Ben Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsBaşka Ülkede Yaşayamam Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsNükteli Tebessümler Rating: 5 out of 5 stars5/5İçimizdeki Şeytan Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsAykırı Düşünceler Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDeğer miydi? Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsYüzelli Yaşındaki Adam: Roman Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsODTÜ Tarihçe Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsTwitter'daki Türkiye 2 Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsLivaneli'nin Penceresinden Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsDas Kapital'in Şifresi Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsİffet Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsGünahın Üç Rengi Rating: 0 out of 5 stars0 ratingsOrhan Pamuk'un Cevdet Bey ve Oğulları Romanında Anlam Arayışı Rating: 0 out of 5 stars0 ratings
Reviews for Diyaloglar Kitabı
0 ratings0 reviews