مستند سازی تجربه با نقشه ذهن

By Mohsen Sadighi

مسئله مورد بحث دز اینجا مستندسازی تجربه (آگاهی) است. مستندسازی تجربه قطعا گام مهمی در تدوین، نگهداری و استفاده مجدد از آگاهی و در نهایت گام مهمی در مدیریت دانش است. اما این در صورتی است که آنچه مستند شده است، بتواند به سرعت و به روشنی و دقت مورد بازیابی قرار گیرد.

یک راه حل من برای مستند سازی تحربه استفاده از نقشه ذهن است. در اینجا ابتدا نقشه ذهن و ابزار ترسیم نقشه ذهن را معرفی کرده و امکانات آن را برای مستندسازی تجربه نشان می‌دهم. سپس چگونگی استفاده از آن را برای مستندسازی تجربه‌ها عنوان می‌کنم. بعد یک مثال واقعی از ثبت تجربه یکی از مدیران کشور را مطرح کرده و علاوه بر متن این سند حاصل تبدیل متن به 16 نمودار را نشان می‌دهم. به سه کاربرد دیگر این روش، برای مستندسازی تحلیل و طراحی، برای تفکر تصویری و مقابله با فکر آشفته نیز اشاره کرده ام.

• Language: فارسی
• Publisher: Mohsen Sadighi
• Release date: Sep 7, 2019
• ISBN: 9780463511176

Mohsen Sadighi

Please see http://sadighim.ir/personal/

Book preview

فصل1: معرفی نقشه‌ی ذهن

* * * * *

یک نقشه‌ی ذهن (mind map) نموداری است که در آن موضوع اصلی به عنوان یک گره (node) در مرکز نمودار قرار گرفته و از این گره به هریک از موضوعات مرتبط یک خط کشیده شده است.

در این نمودار هریک از گره‌های اخیر، می‌تواند به نوبه‌ی خود به گره‌های دیگر ارتباط داشته باشد.

بازگشت به فهرست مطالب

* * * * *

فصل2: معرفی روش

در این روش، در یک روند تکرار و تکامل، مجری در تعامل با منبع، یک تکه آگاهی را گرفته، و آن را در محلی از یک نقشه‌ی ذهن که به نظرش مناسب‌تر است قرار می‌‌دهد. توجه داریم که:

+ منبع می‌تواند متن پیاده شده‌ی گفتگو با خبره باشد. می‌تواند نوار گفتگو یا نوشته‌های خبره باشد. منبع حتی می‌تواند خود خبره یا منابع دیگر آگاهی باشد. البته در حالت اخیر، مجری باید با تجربه و سریع الانتقال باشد. بهتر است مجری یک مهندس دانش (nowledge engineer) یا مدیر دانش (knowledge manager) باشد.

+ تبدیل بخش انتخاب شده به یک عنوان گویا، یا تدارک یک عنوان گویا از بخش انتخاب شده بسیار مهم است. چرا که عملا این عنوان‌ها گره‌های نمودار(ها) را تشکیل می‌دهند و هرچه گویاتر باشند استفاده از تجربه عملی‌تر خواهد بود.

+ قرار دادن عنوان انتخاب شده در جای مناسب بسیار مهم است. به گونه‌ای که اقلام مرتبط به هم (مثلا از نظر ترتیب، ارتباط با اقلام بالادست و زیر دست خود) در نمودار گویای ارتباط واقعی اقلام آگاهی در نزد منبع باشد.

+ روند تکرار و تکامل دنبال می‌شود. بنابراین ممکن است بارها و بارها مجری جای قسمتی را تغییر دهد. مثلا ترتیب عناوین را تغییر دهد. یا مثلا یک موضوع را از ذیل موضوع دیگر بیرون آورد.

+ این روند تا موقعی ادامه می‌یابد که تمام نکات قابل حصول از منبع در نمودار نشان داده شده