Αλεφάντω Ζανά: Nouvelle

By ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Α. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ

    Λίγα λόγια του συγγραφέα

 

    Δεν ξέρω που να απευθυνθώ, για να τιμήσω περισσότερο αυτή την ηρωική γυναίκα πολεμίστρια. Την Αλεφάντω Ζανά. Με ποιο τρόπο να της πω ένα ευχαριστώ. Ελπίζω τουλάχιστον με τον καιρό, να αναδειχθεί η σημασία της ζωής της και να τιμηθεί, όπως πραγματικά της αξίζει.

    Θέλει δύναμη ψυχής, για να διαβάσεις τις σελίδες αυτού του βιβλίου, που με ανάμεικτα συναισθήματα πόνου, φρίκης, θυμού, αλλά και θαυμασμού, σας παρουσιάζω σήμερα.

 

Καλό κουράγιο

Κωνσταντίνος Α. Δεληγιάννης

• Language: Ελληνικά
• Publisher: Κωνσταντίνος Α. Δεληγιάννης
• Release date: Mar 22, 2021
• ISBN: 9781386215639

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Α. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ

Ο Κωνσταντίνος Α. Δεληγιάννης γεννήθηκε στην Κάτω Αχαΐα. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Το πρώτο μυθιστόρημά του «ΓΚΑΓΚΑΝ» το 2018. "GAGAN" στα Αγγλικά από την Ζωή Ρέτσα το 2019. Κυκλοφορούν ακόμα: «Ηδυσμένος Λόγος», με έμμετρους στίχους. «Τα μικρά μου», με βιωματικά διηγήματα. «Αλεφάντω Ζανά», Ιστορικό μυθιστόρημα.

Book preview

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

.

Τίτλος:     Αλεφάντω Ζανά

Συγγραφέας:   Κωνσταντίνος Α. Δεληγιάννης

Εξώφυλλο:   Delis Art

Επιμέλεια – Διορθώσεις: Τάκης Καμπέρος

Πρόλογος:   Παναγιώτης Γεωργακόπουλος

Εκδότης:   Αυτοέκδοση

Πρώτη Έκδοση:   2021

Έκδοση eBook:   Draft2Digital

––––––––

Σημ: Απαγορεύεται ρητά η οποιαδήποτε χρήση, αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, φόρτωση (download), μετάφραση, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά του περιεχομένου αυτού του βιβλίου, χωρίς την προηγούμενη έγγραφη άδεια του συγγραφέα Κωνσταντίνου Α. Δεληγιάννη.

––––––––

eBook Έκδοση:  ISBN: 9781386215639

Eurobank: ΙΒΑΝ: GR5702600560000010201497711

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Γράφει ο Παναγιώτης Γεωργακόπουλος

Με την ιστορία να έρχεται από παντού σε αυτόν τον τόπο, όσα μυθιστορήματα ιστορικά και να γραφούν, πάλι λίγα είναι. Είμαστε 200 χρόνια μετά την έναρξη της Επανάστασης και είναι επετειακή χρονιά με βάση το δεκαδικό σύστημα. Είναι ευκαιρία να δούμε και λίγο το ξεκίνημα της πρόσφατης περιπέτειας της φυλής μας. Να δούμε τις διαδρομές που πήρε αυτή η πολύπαθη και ανήσυχη κοινωνία και πώς έκανε τις επιλογές της. Αν τις έκανε αυτή τελικά, ή διάφοροι πάτρονές της με γνώμονα τα συμφέροντά τους.

Γιατί το ιστορικό κείμενο είναι τόσο σημαντικό; Το είπε και ο Σπυρίδωνας Τρικούπης σε πρόλογο στο βιβλίο του το 1860 Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης: «ως είποτε και αύθις τα όμοια καταλάβοι, έχοιεν, προς τα προγεγραμμένα αποβλέποντες, εύ χρήσαι τοις εν ποσίν», ή ελεύθερα αποδιδόμενο: «γιατί αν καποτε βρεθούν στην ίδια θέση να μπορούν βασιζόμενοι στα προηγούμενα να κάνουν καλή χρήση των σύγχρονών τους επιλογών», ως μάθημα δηλαδή για τους ανθρώπους στη ζωή τους.

Παρά τα όσα κατά καιρούς γράφτηκαν, ακόμα και εμβριθή βιβλία όπως το τέλος της Ιστορίας, ενός ανιστόρητου μάλλον κ. Φουκουγιάμα, η ιστορία είναι ακόμα εδώ και δρα σαν φάρος να μην πέφτουν οι κοινωνίες πάνω στους βράχους. Όλοι έχουμε λίγο πολύ διαβάσει τα απομνημονεύματα των μεγάλων αγωνιστών του 1821 και βιογραφίες τους αλλά και ιστορίες της μεγάλης Επανάστασης από σύγχρονους και μεταγενέστερους αφηγητές, τόσο από Έλληνες όσο και ξένους, με ιδιαίτερη επισήμανση βέβαια, όσο και να διαφωνούμε σε μερικά σημεία, του Σκωτσέζου Φιλέλληνα που συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα George Finlay και με μετάφραση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, πάλι με τίτλο The History of the Greek Revolution που ενώ δε δίνει εξιδανικευμένη εικόνα και δεν αγιογραφεί, το μεγαλείο των ηρώων μας ξεχειλίζει. Όμως δεν ήταν μόνο υπόθεση πρωταγωνιστών το έπος του 1821. Ήταν και υπόθεση του λαού των Ελλήνων που υλοποίησε το έπος και έγραψε ιστορία. Και φυσικά δεν είναι μόνο τα πολεμικά γεγονότα που έχουν αξία, αλλά και η ψυχοσύνθεση των ανθρώπων τότε, που είναι άκρως ενδιαφέρουσα και διδακτική για μας σήμερα. Και οι γυναίκες; Εκτός από τις Σουλιώτισσες; Ήταν υπόθεση αντρών το 1821; Οι Έλληνες αφηγητές και ιστορικοί, είτε θεωρούσαν αυτονόητη την ισότιμη συμμετοχή τους και υποχρέωση των γυναικών, άρα με φυσική άνεση προσπερνούσαν τους αγώνες τους, είτε τη θεωρούσαν πατριαρχικά ήσσονος σημασίας.

Για να αντλήσει κανείς πληροφορίες και να ακολουθήσει τα ίχνη μιας γυναικείας μορφής τής τότε εποχής και συγκεκριμένα την πραγματική της διαδρομή, είναι δύσκολο, γιατί οι ιστορικοί του αγώνα, δεν πολυέκαναν αφηγήσεις, όπως αναφέρθηκε σε γυναίκες, με αποτέλεσμα, όσα γνωρίζουμε γι’ αυτές τις υπέροχες αγωνίστριες της Επαναστάσεως του 1821, να είναι μόνο από τις διηγήσεις ξένων ιστορικών ή και περιπατητών, που έκαναν συχνά αναφορά σ’ αυτές. Από αυτούς, που μάλλον εντυπωσιάστηκαν από το γεγονός της συμμετοχής και του αριθμού των γυναικών, βλέπουμε πως πολλές φορές καταλήγουν στο συμπέρασμα, ότι χωρίς τη βοήθεια των γυναικών, η προσπάθεια για την ελευθερία θα ήταν καταδικασμένη, πολύ πιθανόν σε αποτυχία.

Θα πρέπει κάποιος να στραφεί σε διάφορες πηγές, προκειμένου να γνωρίσει με ενσυναίσθηση και να νιώσει σε βάθος, το ιστορικό κλίμα της εποχής της και να διαβάσει αρκετά βιβλία για να συγκεντρώσει τις ψηφίδες, ώστε να συμπληρώσει μία πιστευτή εικόνα, να παρακολουθεί ντοκιμαντέρ, να αναλύει ιστορικά ντοκουμέντα, να παρακολουθεί συνεντεύξεις, διαλέξεις ιστορικών και να ξαναδιαβάζει πάλι και πάλι τα απομνημονεύματα πρωταγωνιστών του 1821, για να βρει σε κάποια γωνία, μια ακόμα ψηφίδα. Θα πρέπει να ανακαλύψει κανείς στοιχεία καινούργια που θα ανατρέψουν σε αρκετά σημεία τη σχολική μας γνώση, που σε αφήνει πολλές φορές μετέωρο, δίβουλο με χάσματα λογικής, γιατί είναι σχετικά πρόσφατη ιστορία και υπάρχουν σκοπιμότητες, άλλες φορές θεμιτές, τις περισσότερες όχι. Εκτός από αυτά, υπάρχουν τα πάθη και αδυναμίες αλλά και πικρόχολες εκτιμήσεις στα γραπτά ή στις μαρτυρίες, πράγμα ανθρώπινο, γι’ αυτό και προκύπτει η ανάγκη επίπονης διασταύρωσης των πληροφοριών-ψηφίδων.

Ο Κώστας Δεληγιάννης, έκανε ακριβώς τα παραπάνω, όπως προκύπτει από το διάβασμα του βιβλίου του. Έτσι μόνο έγινε αρκούντως ικανός να αναλάβει αυτή τη συγγραφική προσπάθεια, φωτίζοντας μέσα από την Αλεφάντω, την «αχαρτογράφητη» προσφορά των γυναικών, στον απελευθερωτικό αγώνα.

Την πορεία της Αλεφάντως, ανάμεσα στα γεγονότα της εποχής, δεν είναι εύκολο να την υπολογίσει κανείς, παρά μόνο μέσω ταύτισης μαζί της, όπως μόνο ένας καλός συγγραφέας μπορεί, καθώς, παρότι δεν την αναφέρει κανείς ιστορικός, διαισθητικά ο συγγραφέας θεωρεί δικαίως ότι στα δύσκολα γεγονότα σε μάχες δεν ήταν δυνατόν να μην ήταν εκεί. Όπως και οι άλλες γυναίκες. Τουλάχιστον στην Έξοδο του Μεσολογγίου, αναφέρεται μαζί με την Αγρινιώτισσα, την Πιτούλαινα, τη Γυφτογιάνναινα, τη Σάνα, την υπηρέτρια του φιλέλληνα Μάγερ και τη Λενιώ, την Μπαϊρακτάραινα. Όλες σώθηκαν, πολεμώντας με αξιοσύνη δίπλα σε σκληροτράχηλους άντρες, εκτός από την Αλεφάντω, που σύρθηκε μαζί με την κόρη της, στη σκλαβιά της Αλεξάνδρειας. Τη διαδρομή αυτή της ζωής της, με τη στέρεη γραμμική αφήγηση του συγγραφέα, την παρακολουθεί κανείς απνευστί μέχρι την τελευταία σελίδα του βιβλίου.

Γιατί την Αλεφάντω; Τόσες γυναίκες έχασαν την οικογένειά τους, το σπίτι τους, έγιναν σκλάβες. Πάμπολλες θα έλεγα. Τα χρόνια τότε ήταν παραπάνω από σκληρά. Το ασυνήθιστο ήταν μια οικογένεια να μακροημέρευε. Δεν ήταν μια χαλαρή και ευχάριστη υποδούλωση όπως αναθεωρητές ιστορικοί ξαναγράφουν για δόλιους λόγους. Η τεχνική των κατακτητών ήταν λειτουργικότατη για διαιώνιση της κυριαρχίας επί άλλων λαών. Τα μικρά παιδιά γενίτσαροι αφιονισμένοι, χωρίς παρελθόν και μέλλον και οι γυναίκες σκλάβες. Θεωρούνταν τότε φυσικό όταν οι κατακτητές θύμωναν, επειδή κάποιοι λαοί διαμαρτυρήθηκαν ή αμφισβήτησαν την εξουσία τους, να προβαίνουν σε σφαγές, δολοφονίες, γενοκτονίες, κάψιμο και ξερίζωμα δια παντός των ανθρώπων, καθώς δεν έβλεπαν τους υπόδουλους λαούς ακριβώς σαν ανθρώπους. Όμως δεν ήταν όλοι εχθροί, έτσι για καλή τύχη της Αλεφάντως. Και η ζωή της απέκτησε μυθιστορηματική πλοκή. Ιδίως όταν δικοί της άνθρωποι, της φέρθηκαν χειρότερα από εχθροί. Η εκμετάλλευσή μας από τους δικούς μας ανθρώπους, αλλά και η εκμετάλλευση κάθε αδύναμου είναι τραγική. Και αυτή η διάσταση δεν διέφυγε από τον δοκιμασμένο συγγραφέα. Είναι αλήθεια ότι το ιστορικό μυθιστόρημα, το καλό εννοείται, απαιτεί εμπειρία στη συγγραφή σε πεζό αλλά και ποιητικό λόγο πράγμα που ο συγγραφέας διαθέτει.

Γιατί όμως πάλι την Αλεφάντω; Μου ήρθε στο μυαλό το τραγούδι του Θάνου Μικρούτσικου σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου. Κάποτε τα τραγούδια συγγένευαν με την ποίηση. Η δίκοπη ζωή από τον δίσκο Τροπάρια για φονιάδες λοιπόν, λέει:

«Κρυφά και φανερά σ’ ακολουθούνε

οι συμμορίες κι οι βασανιστές

και ψάχνουν μέρα νύχτα να σε βρούνε,

μα δεν υπάρχει δρόμος να διαβούνε

γιατί ποτέ δεν ήταν ποιητές,

το χώμα που πατούν να προσκυνούνε...».

Έτσι η Αλεφάντω, τίποτα δεν αγάπησε περισσότερο από το χώμα, γι’ αυτήν τα άγια χώματα, που πάτησε σαν γεννήθηκε και ήθελε να το προσκυνήσει με τη ζωή της πριν πεθάνει... Σε αυτή την ιερή διαδρομή, που ήταν σύμφυτη με τη ζωή της, δεν ξεχάστηκε, δεν αποπροσανατολίστηκε. Με σταθερή πυξίδα τη γη της, δεν μπόρεσε να την εκτρέψει κανείς από την πορεία της, γιατί δεν μπορούσαν να μπουν ξένοι σε αυτή. Βλέπουμε επίσης, ότι τα στερνά, τη χρίζουν ποιήτρια in vivo κατά τον εξαιρετικό στιχουργό, χωρίς να το ξέρει. Την ιερή της διαδρομή λοιπόν, δεν την τάραξε τελικά κανείς. Ούτε η πολυαγαπημένη κόρη της. Μερικές γυναίκες είναι σαν προέκταση της γης, σαν να φυτρώνουν λες, από αυτή την Ελληνική γη, τη θεσπέσια Ελληνική γη και καρπίζουν και σαν υπνοβάτης εσωτερικά και σαν θηλυκός Οδυσσέας στον έξω κόσμο γυρνάει κοντά στον θαμμένο άντρα της.

Στο βιβλίο όμως φαίνεται και η θέση του συγγραφέα, που γνωρίζει ότι όλες αυτές οι έννοιες που απλώνει γύρω από την ηρωίδα του, δεν φαίνεται να έχουν την ίδια σημασία και σήμερα. Δίνει ανάγλυφα συμπεράσματα, όπως, ότι αν δεν χάσεις την ελευθερία σου, αν δε ζήσεις στην απόλυτη σκλαβιά, με την ολοκληρωτική απαξίωση της ύπαρξής σου, δεν μπορείς να ζηλέψεις το πέταγμα μιας πεταλούδας ανάμεσα στα λουλούδια, ή την ανέμελη πτήση ενός γλάρου στον καταγάλανο ουρανό μέσα από τις περιγραφές της συναισθηματικής έκφρασης της Αλεφάντως.

Ελπίζω το βιβλίο αυτό -και σαν και αυτό, λείπουν και άλλα πολλά ιστορικά μυθιστορήματα- να γίνει εκτός από αιτία σκέψης πάνω στην πολυπλοκότητα του αγώνα, να γίνει και σημείο αναστοχασμού, όπως φαίνεται να θέλει ο Κώστας Δεληγιάννης και προκύπτει από το κείμενο, για όλες τις γυναίκες σήμερα τηρουμένων των αναλογιών, που έχουν το ίδιο φορτίο στην πλάτη. Διπλάσιο ή και πολλαπλάσιο από αυτό των ανδρών, οι οποίοι δημιούργησαν μια κοινωνία ανδροκρατούμενη, συνθλίβοντας κατά κανόνα, την προσπάθεια των γυναικών να δημιουργήσουν. Να ν’ ανέβουν λίγο ψηλότερα.

Παναγιώτης Γεωργακόπουλος

Πολιτικός Μηχανικός Msc,

Φυσικός Μαθηματικός Msc

Συγγραφέας

Έκτακτος καθηγητής ΤΕΙ.

ΑΛΕΦΑΝΤΩ

ΖΑΝΑ

Κωνσταντίνος Α. Δεληγιάννης

Νέα Πέραμος

2021

.

Γεώργιος Καραϊσκάκης

(προς τον Μαχμούτ Πασά)

«Λέγεις να προσκυνήσω.

Κι εγώ πασά μου,

ρώτησα τον π@@τζον μου

και μου είπε να μη σε προσκυνήσω»

––––––––

Αφιερωμένο:

Στις αφανείς γυναίκες,

που έδωσαν την ζωή τους,

για την Επανάσταση του 1821.

––––––––

Μουράτ

«Μωρή Αλεφάντω, δεν ακούω πιά τα γαϊδούρια να αγκαρίζουν. Να ειπώ αυτό, που μου είπες παλιά; Ότι τώρα ο καιρός πλησιάζει; Γιατί δε κάμετε συνθήκην,  για να παραδοθείτε; Ισιαλά κι εσάς, θα σας έχομεν ωρή».

Αλεφάντω

«Άκου παλιόφαρα, ημείς δε θέλουμεν παραδοθεί. Ημείς θέλομεν οπίσω, τα αίματα των εδικών μας και αυτά δεν ημπορείς να μας τα δώκεις».

Λίγα λόγια του συγγραφέα

Δεν ξέρω που να απευθυνθώ, για να τιμήσω περισσότερο αυτή την ηρωική γυναίκα πολεμίστρια. Την Αλεφάντω Ζανά. Με ποιο τρόπο να της πω ένα ευχαριστώ. Ελπίζω τουλάχιστον με τον καιρό, να αναδειχθεί η σημασία της ζωής της και να τιμηθεί, όπως πραγματικά της αξίζει.

Θέλει δύναμη ψυχής, για να διαβάσεις τις σελίδες αυτού του βιβλίου, που με ανάμεικτα συναισθήματα πόνου, φρίκης, θυμού, αλλά και θαυμασμού, σας παρουσιάζω σήμερα.

Καλό κουράγιο

Κωνσταντίνος Α Δεληγιάννης

Φλεβάρης μήνας, πατημένος για τα καλά. Είχε προλάβει, πριν από ενάμισι μήνα, να μπει το 1795. Η  Μαλάμω κοιλοπονούσε αποβραδίς και η κυρά άνοιξη, η πρακτικιά μαμή, ήταν από την πρώτη στιγμή κοντά της, βοηθώντας την με τις αναπνοές, να συνεχίσει το κακοτράχαλο μονοπάτι της γέννας.

«Μωρή άνοιξη!», της φώναξε η Μαλάμω και αυτή τσακίστηκε να βρεθεί δίπλα της.

«Τι είναι κυρά μου;», τη ρώτησε με λαχτάρα.

«Άκου μωρή και μην αρχίσεις τα όχι και τα τι ειν’ αυτά που λες;, γιατί δυνάμεις δεν έχω. Αν δεν τα καταφέρω και γεννηθεί το παιδί μου, στο αγόρι θα βάλεις το όνομα Αλέφαντος κι αν είναι κορίτσι Αλεφάντω. Κατάλαβες μωρή;» και περίμενε την απάντησή της.

«Ό,τι πεις κυρά μου, αλλά τι πάει να πει «Αλέφα»;», τη ρώτησε σιγανά η μαμή.

«Στην πατρίδα μου, «Αλέφα» λέγαμε το «Άλφα», το «πρώτο», το «καλύτερο», το «άριστο». Είναι το όνομα που νιώθω, ότι ταιριάζει καλύτερα στο καρπό μου. Το ίδιο θα διάλεγε ο αφέντης και άντρας μου, αν ήταν εδώ. Πρόσεχε μωρή γιατί αν δεν το κάμεις έτσι, θα έχεις τη κατάρα  μου σε ούλη σου τη ζωή, αλλά θα είναι και το μεγάλο κρίμα σου, για να βρεθείς μια ώρα αρχύτερα στην κόλαση».

Φιλάσθενη από γεννησιμιού της η Μαλάμω. Μια ήταν καλά, δέκα δεν ήταν. Είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στο Μεσολόγγι. Οι δικοί της, οι Βαλτιναίοι, δεν ήταν πλούσιοι, αλλά ούτε και φτωχοί. Φρόντισαν και της έδωσαν μια καλή προίκα, όταν τη ζήτησε ο άντρας της, ο Νικήτας ο Μπεσίρης. Την επομένη, την πήρε και την έφερε στο Γαλαξίδι και ζούσαν καλά. Με τα χρήματα της προίκας της, μπήκε μισακά στη σκούνα του αδελφοποιτού, καπετάν Φώτη, με στόχο να έχουν μια πιο άνετη ζωή, έστω και μέσα στην Τουρκιά, που τους έζωνε από παντού.

Δεν πρόλαβαν όμως και με το που έμεινε έγκυος στο πρώτο παιδί η Μαλάμω, οι Τούρκοι ήλθαν στο Γαλαξίδι, έπιασαν κάποιους νοικοκυραίους και φεύγοντας, τους πήραν μαζί τους. Ανάμεσα σ’ αυτούς κι ο Νικήτας. Τον αλυσόδεσαν μαζί με τους άλλους και τους τραβούσαν με τα άλογα. Γύρισε να την κοιτάξει, γιατί αυτή έσκουζε συνέχεια και τράβαγε τα μαλλιά της, για το κακό που τους βρήκε. Έχασε την ισορροπία του και έπεσε. Οι Τούρκοι συνέχισαν να τον τραβούν με τα άλογα, ακόμα και πεσμένο. Όταν τον έχασε από τα μάτια της, ήταν πια ένα κουβάρι από χώμα και αίμα. Τότε έκανε όρκο να εκδικηθεί την Τουρκιά, για την απανθρωπιά και τη βαρβαρότητα, που έδειχνε απέναντι σε ανυπεράσπιστους και ανήμπορους. Ήταν τέτοια η θέρμη του όρκου της, που αισθάνθηκε να περνάει αυτή την εκδίκηση, στα κατάβαθα του είναι της και να μπολιάζει ακόμα και το σπλάχνο της.

«Αχ! αχ! αχ! αχ!», φώναξε η Μαλάμω.

«Σφίξου πανάθεμά σε!», της φώναξε η μαμή, «Σε λίγο τελειώνεις. Φαίνεται το κεφαλάκι του μωρού. Κοριτσάκι είναι», της είπε, για να τονώσει την προσπάθειά της. Όμως το πρόβλημα φάνηκε γρήγορα. Έτσι όπως ερχόταν το παιδί, κινδύνευε να πνιγεί από τον ομφάλιο λώρο. Σαν αστραπή πέρασε από το μυαλό της μαμής, ότι έπρεπε να πάρει μια απόφαση, γιατί θα χάνονταν και οι δύο και με σταθερό χέρι, άνοιξε τη μητέρα και ελευθέρωσε το παιδί, που αφού το αφαλόκοψε, το έκανε να κλάψει, για να πάρει την πρώτη του ανάσα σ’ αυτή τη ζωή, το έδωσε γρήγορα στα χέρια των γυναικών που τη βοηθούσαν και προσπάθησε να σώσει τη μάνα, από την ακατάσχετη αιμορραγία. Μάταια. Η Μαλάμω συνεχίζοντας να χάνει μεγάλη ποσότητα αίματος, σε λίγο έβγαλε τον τελευταίο της αναστεναγμό και παρέδωσε το πνεύμα της στο Θεό.

«Τη χάσαμε! Τη χάσαμε!», σπάραξε η μαμή, αρχίζοντας ένα ειδικό μοιρολόι, που της είχαν μάθει Γιαννιώτισσες, και έλεγε για τις γυναίκες που δεν κατάφερναν  να σταθούν ζωντανές, μετά από την πιο όμορφη στιγμή,  που γεννιέται μια ζωή:

«Μην  είσαι, κόρη μου, μικρή, να ‘χεις μικρό τον πόνο;

Ήσουν καλή απ’ τες καλές κι από τες διαλεγμένες.

Ήσουν μες στο σπιτάκι σου στύλος μαλαματένιος,

και σ’ το γλυκό τ’ αϊτέρι σου, καράβι αρματωμένο.

Θα ‘σουνα στο παιδάκι σου Μάης με τα λουλούδια,

θα ήσουν στη μανούλα σου κασέλα κλειδωμένη.

Ήσουν τιμή της γειτονιάς και του χαμού καμάρι».

Την έθαψαν με όλες τις τιμές τ’ αδέλφια του Νικήτα και μετά άρχισαν τον τσακωμό, για το ποιος θα καρπωνόταν τη μισή σκούνα του καπετάν Φώτη και την υπόλοιπη περιουσία. Τελικά, όλο το έχει του Νικήτα πέρασε στα χέρια του μεγάλου του αδελφού, του Σταύρου του Σχίζα. Η Αλεφάντω, ήταν η μόνη από τα παιδιά της οικογένειας του Σταύρου, που είχε περιουσία, αλλά ήταν ορφανή και από πατέρα και από μάνα.

Ήθελε το σχολείο, αλλά τότε τα γράμματα ήταν αντρική υπόθεση. Ήταν λίγα φαίνεται και δεν έφταναν για τα κορίτσια. Έπαιρνε από μόνη της, αυτά που έγραφαν  τα ξαδέλφια της από τους κρυφούς δασκάλους και με τον καιρό έμαθε να διαβάζει συλλαβιστά και όσο αργά μπορούσε να διαβάζει, τόσο αργά μπορούσε και να γράφει. Ήταν κάτι που