Titus Andronicus

The Project Gutenberg EBook of Titus Andronicus, by William Shakespeare

This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with

almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or

re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included

with this eBook or online at www.gutenberg.org

Title: Titus Andronicus

Author: William Shakespeare

Translator: L.A.J. Burgersdijk

Release Date: December 2, 2007 [EBook #23676]

Language: Dutch

*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK TITUS ANDRONICUS ***

Produced by Jeroen Hellingman and the Online Distributed

Proofreading Team at http://www.pgdp.net/

Titus Andronicus.

Personen:

Saturninus, zoon van den overleden Keizer van Rome, later zelf Keizer.

Bassianus, zijn broeder.

Titus Andronicus, een Romeinsch Edelman en Veldheer.

Marcus Andronicus, Volkstribuun en broeder van Titus.

Zonen

van Titus.

Lucius,

Quintus,

Marcius,

Mucius,

De jonge Lucius, een knaap, zoon van Lucius.

Publius, zoon van Marcus Andronicus.

Æmilius, een Romeinsch Edelman.

Zonen

van Tamora.

Alerbus,

Demetrius,

Chiron,

Aaron, een Moor.

Een Hopman, een Tribuun, een Bode, een Boer.

Romeinen en Gothen.

Tamora, koningin der Gothen.

Lavinia, dochter van Titus Andronicus.

Een Voedster, met een zwart Kind.

Bloedverwanten van Titus, Senatoren, Tribunen, Officieren, Soldaten en Gevolg.

Het tooneel is in Rome en in de omstreken.

Eerste Bedrijf.

Eerste Tooneel.

Rome. Voor het Kapitool.

Trompetgeschal. De Tribunen en Senatoren verschijnen boven, op het Kapitool; beneden komen op, van de eene zijde, Saturninus en zijn Aanhangers, van de andere, Bassianus en zijn Aanhangers, beiden met trommen en vaandels.

Saturninus.

Eedʼle Patriciërs, hoeders van mijn recht,

Verdedigt met de waapʼnen mijne zaak;

En medeburgers, volgers, echt en trouw,

Bepleit mijn erflijke aanspraak met uw zwaarden.

ʼk Ben de eerstgeboren zoon van hem, die ʼt laatst

Den Keizersdiadeem van Rome droeg;

Laat dus mijns vaders eer in mij herleven,

En krenkt mijn voorrang niet door dezen hoon.

Bassianus.

Romeinen, volgers, vrienden van mijn recht, 9

Vond ooit uw Bassianus, Cæsars zoon,

Genade in de oogen van het vorstʼlijk Rome,

Zoo houdt den weg naar ʼt Kapitool bezet;

En duldt niet, dat onwaardigheid den zetel

Des keizers naderʼ, die aan kloekheid, recht,

Gematigdheid en adel is gewijd;

Maar laat verdienste schittʼren door uw oordeel,

En vecht, Romeinen, voor uw vrije keus.

(Marcus Andronicus verschijnt, boven, op het Kapitool, met de kroon in handen.)

Marcus.

Gij prinsen, die door vrienden en partijen

Eerzuchtig kampt om troon en heerschappij,

Weet, dat het volk van Rome, hier door ons

Als stand vertegenwoordigd, voor ʼt bezetten

Van Romeʼs keizerszetel, Andronicus,

Pius genaamd, eenstemmig heeft verkoren,

Ter wille van zijn vele en groote diensten;

Een eedʼler man, een kloeker krijgsheld leeft

In deʼ omtrek van Oud-Romeʼs wallen niet.

Van ʼt krijgen tegen de barbaarsche Gothen

Werd hij door den senaat terugontboden,

Die, met zijn zoons des vijands schrik, een volk

Sterk, in den strijd gehard, heeft onderworpen.

Tien jaren zijn het, sinds hij Romeʼs zaak

Gediend en onzer tegenstanders trots

Gestraft heeft met het zwaard, en vijfmaal keerde

Hij bloedend weer en droeg zijn dappʼre zoons

Op baren van het veld;

Nu eindʼlijk keert, met eerebuit beladen,

De wakkere Andronicus weer naar Rome,

Titus, befaamd, met wapenroem gekroond.

Wij vragen dus,—bij de eer des naams van hem,

Dien gij recht waardig opgevolgd wilt hebben,

En krachtens ʼt Kapitool en den Senaat,

Door u, naar gij betuigt, vereerd, aanbeden,—

Dat gij teruggaat met uw macht, uw volgers

Ontslaat, en, als verzoekers past, in vrede

En needʼrig uw verdiensten spreken laat.

Saturninus.

Hoe fraai maant die tribuun mijn geest tot kalmte! 46

Bassianus.

ʼk Voed, Marcus Andronicus, zulk vertrouwen

Op uw rechtschapenheid en goede trouw,

En zoo bemin en eer ik u en de uwen,

En haar, voogdesse van mijn gansche ziel,

Lavinia, ʼt schoonst en rijkst juweel van Rome,

Dat ik mijn lieve vrienden hier ontsla,

En aan de gunst van ʼt volk en van ʼt geluk

Mijn zaak ter juiste weging overlaat.

(De Volgelingen van Bassianus af.)

Saturninus.

Mijn vrienden, die mijn recht zoo ijvʼrig voorstondt,

Ik dank u allen en ontsla u hier,

En laat mij en mijn zaak dus aan de gunst

En liefde van mijn vaderland thans over.

(De Volgelingen van Saturninus af.)

Wees, Rome, zoo gerecht en goed voor mij,

Als ik op u vertrouw en u bemin.—

Ontsluit de poort en laat mij binnen.

Bassianus.

Mij armen mededinger, ook, tribunen.

(Saturninus en Bassianus bestijgen het Kapitool.)

(Een Hopman komt op, met eenige Anderen.)

Hopman.

Romeinen, plaats! De wakkere Andronicus,

Patroon der deugd, en Romeʼs beste strijder,

Voorspoedig in de slagen, die hij levert,

Is in geluk en eer gekeerd van daar,

Waar hij de fierste vijanden van Rome

Tot wijken dwong en onder ʼt juk hen bracht.

(Tromgeroffel en trompetgeschal. Twee van Titusʼ Zoons komen op, daarna twee Mannen, die een zwart overdekte lijkbaar dragen; vervolgens twee andere Zoons; hen volgt Titus Andronicus; achter dezen komen Tamora, alsmede Alerbus, Chiron, Demetrius, Aaron en andere Gothen, als gevangenen; gevolgd van Krijgslieden en Volk. De Dragers zetten de lijkbaar neder, en Titus spreekt.)

Titus.

Heil, Rome, zeegʼrijk in uw treurgewaad!

Zooals de bark, na wel ontladen vracht,

Met kostbʼre lading weêrkeert tot de baai,

Waar ze in den aanvang ʼt anker heeft gelicht,

Komt Andronicus, met laurier gekroond,

Het vaderland weer groeten met zijn tranen,

Met vreugdetranen om zijn wederkomst.

Gij, groote schutsheer van dit kapitool,

Blik gunstig op deezʼ plechtige uitvaart neer!

Aan vijf en twintig dappʼre zoons, Romeinen,

Van half zooveel als Priamus bezat,

Ziet hier, al wat mij dood of levend bleef.

Dat Rome hen, die leven, loonʼ met liefde,

En hen, die ʼk naar hun laatste woning breng,

Met eeuwʼge ruste bij hun voorgeslacht.

De Goth vergunt mij ʼt zwaard hier op te steken.

Gij wreevʼle Titus, die uw stam vergeet,

Wat laat ge uw zoons nog onbegraven waren

Aan ʼt schrikkʼlijk strand, aan deʼ oever van den Styx? 88

Maakt plaats, dat ik hen bij hun broeders leggʼ.

(Het grafgewelf wordt geopend.)

Groet daar elkander stil, als dooden doen,

En slaapt in vreê, gij voor uw land gevallʼnen!

O heilige bewaarplaats mijner vreugd,

Gij stil verblijf van adeldom en deugd,

Met hoeveel zoons van mij zijt gij gelaân,

Om nimmer één er van weer af te staan!

Lucius.

Geef ons der Gothen hoogsten krijgsgevangʼne,

Opdat wij stuk hem houwen en zijn vleesch

Ad manes fratrum op een houtmijt offʼren,

Hier voor den aardschen kerker hunner beendʼren,

Opdat hun schimmen zijn verzoend en ons

Op aard door geen verschijningen verschrikken.

Titus.

Ik geef hem u, den edelsten, die leeft,

Den oudsten zoon der droeve koningin hier.

Tamora.

Laat af, Romeinsche broeders!—Eedʼle Titus,

Grootmoedig overwinnaar, zie mijn tranen,

De tranen eener moeder voor haar zoon;

En waren uwe zonen u ooit dierbaar,

Zoo dierbaar is, bedenk dit, mij mijn zoon.

Is ʼt niet genoeg, dat men naar Rome ons voerde

Tot siering van uw weêrkomst en triumf,

U en ʼt Romeinsche dwangjuk onderworpen;

Wordt in uw straten nu mijn kroost geslacht,

Omdat het voor zijn land zich dapper kweet?

O, was de kloeke strijd voor staat en koning

Voor de uwen plicht, hij is ʼt voor dezen ook.

Rein, Andronicus, blijve uw graf van bloed;

Wilt gij in aard den goden nader komen,

Zoo kom hun nader in barmhartigheid;

Want deernis is des adels echtste merk;

Hoogeedʼle Titus, spaar mijn eerstgeboorʼne!

Titus.

Word kalm, vorstin, en schenk mij uw vergiffʼnis.

Zij zijn van hen de broeders, die gij, Gothen,

In leven zaagt en dood; zij eischen vroom

Zoenoffers voor hun pas verslagen broeders:

Daarom wordt deze uw zoon bestemd ter dood,

Om der gevallʼnen schimmen te verzoenen.

Lucius.

Weg met hem! steekt terstond een vuur aan; laat ons

Met onze zwaarden op de houtmijt hem

Stuk houwen, en tot asch zij hij verteerd!

(Lucius, Quintus, Marcius en Mucius met Alerbus af.)

Tamora.

O wreede, onheilʼge vroomheid!

Chiron.

Was ooit ons Scythië half slechts zoo barbaarsch?

Demetrius.

Noem Scythië bij ʼt eerzuchtig Rome niet. 132

Alerbus gaat ter rust; wij leven voort

Om onder Titusʼ norschen blik te siddʼren.

Blijf kalm, vorstin, en voed de hoop, dat later

Dezelfde goden, die aan Hecuba

Den Thracischen tyran eens overgaven,

Dat in zijn tent haar scherpe wraak hem trof,

Ook Tamora, de koningin der Gothen,—

Toen Gothen Gothen waren, zij vorstin,—

Wraak gunnen voor des vijands dorst naar bloed.

(Lucius, Quintus, Marcius en Mucius komen weder op, met bebloede zwaarden.)

Lucius.

Zie, heer en vader, Romeʼs plechtigheden

Naar eisch volvoerd. Alerbus is geslacht;

Zijn ingewanden voeden ʼt offervuur;

De rook doortrekt, als wierook, reeds de lucht.

ʼt Begraven onzer broeders bleef slechts over,

Die luide in Rome een strijdroep welkom heetʼ!

Titus.

Zoo zij het, en dat Andronicus dan

Zijn laatst vaarwel aan hunne zielen richte!

(Trompetgeschal; de baar wordt in het grafgewelf geplaatst.)

Rust hier in eer en vrede, mijne zonen;

Gij Romeʼs kloekste kampers, rust hier zacht,

Voor ʼs werelds wisseling en rampen veilig;

Hier loert geen vuig verraad, hier zwelt geen nijd;

Hier groeit geen boos vergif; hier zijn geen stormen,

Geen luid geraas, slechts stilte en eeuwʼge slaap,

Rust hier in eer en vrede, dierbʼre zoons!

(Lavinia komt op.)

Lavinia.

In eer en vrede leve Titus lang;

Mijn eedʼle heer en vader, leef in roem!

Zie, op dit graf kom ik mijn tol van tranen

Ter plechtige uitvaart mijner broeders brengen;

En pleng op de aarde, knielend aan uw voet,

Mijn vreugdetranen om uw wederkomst.

O zegen