Discover millions of ebooks, audiobooks, and so much more with a free trial

Only $11.99/month after trial. Cancel anytime.

Diccionario Multilingüe: Criollo-Espanol-Ingles-Frances
Diccionario Multilingüe: Criollo-Espanol-Ingles-Frances
Diccionario Multilingüe: Criollo-Espanol-Ingles-Frances
Ebook1,234 pages6 hours

Diccionario Multilingüe: Criollo-Espanol-Ingles-Frances

Rating: 0 out of 5 stars

()

Read preview

About this ebook

Acerca del diccionario multilinge
kreyl-espaol-ingls-francs y de su autor

Bl Kontwl Kreyl: Diccionario Multilinge es uno de una serie de libros de textos en varios idiomas (kreyl, espaol, ingls y francs) cuyo propsito es facilitar el proceso de aprendizaje y la comprensin del kreyl, hacer la vida ms fcil y facilitar las futuras investigaciones.

En esta serie, se puede conseguir los libros siguientes: gramtica kreyl-espaol; gramtica kreyl ingls; libro de conversacin prctica kreyl-ingls; diccionario multilinge kreyl-espaol en cuatro idiomas; y diccionario multilinge kreyl-ingls en cuatro idiomas.

Este diccionario kreyl-espaol tiene una introduccin, un anlisis contrastivo en los cuatro idiomas de unas treinta consideraciones gramaticales, de los signos de puntuaciones, de algunas trucas gramaticales para facilitar la transicin del kreyl al espaol y viceversa, de setenta y ocho expresiones latinas al kreyl, espaol, ingls y francs e informacin general relacionada con el kreyl y el espaol.

Est dividido en dos partes principales: kreyl-espaol (el kreyl est en orden alfabtico) y espaol-kreyl (el espaol est en orden alfabtico), pero cada parte es complementada por el ingls y el francs. El diccionario tiene 468 pginas.

En este diccionario, utilizamos los trminos generales, las palabras y expresiones francesas creolizadas, palabras nativas y africanas, palabras extranjeras, palabras tecnolgicas, cientficas, neologismos as como vocabularios provenientes de materias tales como: qumica, fsica, biologa, derecho, medicina, entre otros. Todo est basado en la ortografa oficial del kreyl haitiano y adoptamos los procedimientos siguientes, varios de los cuales podran ser revisados y fijados por la Academia del kreyl haitiano:

1) Parntesis ( ) para los sinnimos. Ejemplo: Ayibobo (abobo)
2) [ ] indica que se trata de una palabra facultativa pero que puede completar el sentido de la primera palabra. Ej.: Gade ki moun ki [rive] la a.
3) Mo vilg. Quiere decir palabra vulgar
4) Zool.: zoologa
5) Anat.: anatoma
6) Culin: culinaria
7) Fig: sentido figurado
8) qqn: alguien o algo
9) kr. Fr.: palabra o expresiones afrancesadas
10) geom..: geometra
11) irr. Verb: verbos irregulares
12) w istwa mo a: vanse el sentido extendido de la palabra

LanguageEnglish
PublisherAuthorHouse
Release dateFeb 23, 2015
ISBN9781496959867
Diccionario Multilingüe: Criollo-Espanol-Ingles-Frances
Author

Tercius Belfort Noelsaint

El autor realizó sus estudios primarios y secundarios en Haití y sus estudios universitarios en la pontificia Universidad Católica de Puerto Rico, donde se graduó con honores en contabilidad y en gerencia (1988-1992). De 1995 a 1999, obtuvo su maestría en educación (sistema de instrucción y tecnología educativa) en la Universidad del Sagrado Corazón, Santurce, Puerto Rico. Fue maestro en una escuela elemental de las Hermanitas de Santa Teresita en Rivière-Froide (área de Port-au-Prince) y en una escuela vocacional (escuela de pedagogía) en Papaye, dirigida por las mismas monjas (departamento de Hinche, Haití). En Puerto Rico, fue profesor de francés en la Alianza Francesa (Ponce); empleado del consulado general de Haití (San Juan); profesor de creole y de francés (Universidad de Puerto Rico, recinto de Río Piedras), entre otros. De 2007 a 2009, fue instructor invitado del idioma “kreyòl” en Florida International University (FIU). Fue miembro de varias organizaciones sin fines de lucro que ayudan generalmente a Haití desde Puerto Rico: Fondo para el Desarrollo y el Cambio (FONDEMENT, INC.), consejero empresarial y tesorero de la “Service Corps of Retired Executives” (SCORE) de Puerto Rico; movimiento de solidaridad humana, Inc., Comité de Solidaridad con Haití; Fundación Cívica Haitiano-Caribeña, etc. Es el autor de varias obras tales como: “Haití, Mito y Realidad” (1995); “manual para enseñar el idioma creole”; “Haití”: “grandeza, decadencia y futuro” (pendiente); “agenda bilingüe de información religiosa y artículos sobre Haití”. También escribe poemas, canciones y graba discos de música religiosa. Es necesario resaltar que este diccionario, al igual que los demás libros de la serie, fue concebido, planificado, diseñado, escrito, corregido y publicado por su servidor. Es el fruto de su labor de investigaciones, observaciones y enseñanzas del “kreyòl” por varios años. Es también el resultado de un manual de vocabulario que yo había previamente preparado. No se copiaron las palabras directamente de otro diccionario. Esto dicho, se entiende que esta obra no abarca todas las palabras encontradas en otros diccionarios. Además, como todos los demás idiomas, el “kreyòl” es elástico. A medida que uno esta anotando palabras, aparecen otras. Finalmente, a pesar de nuestro enorme esfuerzo para que este diccionario fuera libre de errores gramaticales y de mecanografía, es posible que el mismo no sea perfecto. Pedimos sus disculpas de antemano. Esperamos que el próximo volumen sea de mayor agrado.

Related authors

Related to Diccionario Multilingüe

Related ebooks

Foreign Language Studies For You

View More

Related articles

Related categories

Reviews for Diccionario Multilingüe

Rating: 0 out of 5 stars
0 ratings

0 ratings0 reviews

What did you think?

Tap to rate

Review must be at least 10 words

    Book preview

    Diccionario Multilingüe - Tercius Belfort Noelsaint

    © 2015 Tercius Belfort Noëlsaint. All rights reserved.

    Comentarios? addayiti@gmail.com

    No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted by any means without the written permission of the author.

    Published by AuthorHouse 02/21/2015

    ISBN: 978-1-4969-5987-4 (sc)

    ISBN: 978-1-4969-5986-7 (e)

    Library of Congress Control Number: 2014922822

    Print information available on the last page

    Any people depicted in stock imagery provided by Thinkstock are models,

    and such images are being used for illustrative purposes only.

    Certain stock imagery © Thinkstock.

    Because of the dynamic nature of the Internet, any web addresses or links contained in this book may have changed since publication and may no longer be valid. The views expressed in this work are solely those of the author and do not necessarily reflect the views of the publisher, and the publisher hereby disclaims any responsibility for them.

    Contents

    Acerca Del Autor

    Entwodiksyon

    Diksyonè Miltileng Kreyòl-Espanyòl Anglè-Fransè

    Diccionario Multilingüe Español-Criollo Inglés-Francés

    Acerca del autor

    El autor realizó sus estudios primarios y segundarios en Haití y sus estudios universitarios en la Pontificia Universidad Católica de Puerto Rico, donde se graduó con honores (Cum Laude) en Contabilidad y en Gerencia (1988-1992). De 1995 a 1999, obtuvo su maestría en educación (Sistema de Instrucción y Tecnología Educativa, Cum Laude) en la Universidad del Sagrado Corazón (Santurce, Puerto Rico).

    Fue maestro en una escuela elemental de las Hermanitas de Santa Teresita en Rivière-Froide (área de Port-au-Prince) y en una escuela vocacional (escuela de pedagogía) en Papaye dirigida por las mismas Monjas (Departamento de Hinche, Haití). En Puerto Rico, fue profesor de francés en la Alianza Francesa (Ponce); empleado del Consulado General de Haití (San Juan); profesor de creole y de francés (Universidad de Puerto Rico, Recinto de Río Piedras), entre otros. De 2007, a 2009, fue Instructor invitado del idioma kreyòl en Florida International University (FIU).

    Fue miembro de varias organizaciones sin fines de lucro que ayudan generalmente a Haití desde Puerto Rico: Fondo para el Desarrollo y el Cambio (FONDEMENT, INC.), Consejero empresarial y tesorero de la Service Corps of Retired Executives (SCORE de Puerto Rico); Movimiento de Solidaridad Humana, Inc., Comité de Solidaridad con Haití; Fundación Cívica Haitiano-Caribeña, etc.

    Es el autor de varias obras tales como: Haití, Mito y Realidad (1995); Manual para Enseñar el Idioma Creole; Haití: Grandeza, Decadencia y Futuro (pendiente); Agenda Bilingüe de Información Religiosa y artículos sobre Haití. También escribe poemas, canciones y graba Cd de música religiosa.

    Es necesario resaltar que este diccionario, al igual que los demás libros de la serie, fue concebido, planificado, diseñado, escrito, corregido y publicado por su servidor. Es el fruto de su labor de investigaciones, observaciones y enseñanzas del kreyòl por varios años. Es también el resultado de un manual de vocabulario que se había previamente preparado. No se copiaron las palabras directamente de otro diccionario. Esto dicho, se entiende que esta obra no abarca todas las palabras encontradas en otros diccionarios. Además, como todos los demás idiomas, el kreyòl es elástico. A medida que uno esté anotando palabras, aparecen otras. Finalmente, a pesar de nuestro enorme esfuerzo para que este diccionario fuera libre de errores gramaticales y de mecanografía, es posible que el mismo no sea perfecto. Pedimos sus disculpas de antemano. Esperamos que el próximo volumen fuera de mayor agrado.

    Entwodiksyon

    Nou kontan prezante w yon diksyonè kreyòl-espanyòl-anglè-fransè ki genyen apeprè 69,000 mo ak ekspresyon sosyokiltirèl. Se premye liv miltilang nou kwè ki disponib pou ou. Bi dokiman sa a se fasilite aprantisaj lang a tout moun ki deja konnen byen fen yonn nan kat lang sa yo. Diksyonè sa a aplike aspè metalengwistik lang yo pandan lap ede yon moun konprann pwòp lang matènèl li epi ede l konpare l ak lòt lang. Kreyòl ayisyen se yon lang ki soti nan lang afriken, nan lang franse ak nan lòt lang etranje. Kidonk, kreyòl la se rezilta tout yon varyete lang. Nou espere diksyonè sa a kapab sèvi w yon zouti enpòtan pou kraze baryè kominikasyon epi simante anpil pèp nan lemond.

    Yon lang se yon zouti kominikasyon ki kapab oral oubyen ekri. Kit li oral, kit li ekri, yon lang genyen yon seri règ oubyen konvansyon ki pèmèt moun ki pale l yo kapab kominike san pwoblèm. Chak moun ki pale yon lang genyen tout règ gramè yo nan tèt li. Si yon moun pale de ou twa lang, li genyen de ou twa gramè nan tèt li.

    Yon lang se yon sistèm ki genyen siy ekri nou rele lèt. Tout lèt yo fòme sa ki rele alfabè. Lèt alfabè yo konbine ansanm pou fòme mo, ekspresyon ak fraz ki gen sans. Tout mo nan yon lang fòme leksik oubyen vokabilè lang lan e nou jwenn yo nan yon diksyonè. Yon moun kapab konnen tout mo nan yon lang san l pa rive pale lang lan, paske anplis de mo sa yo, li dwe konnen kijan pou l pwononse yo, konbine yo, epi klase yo. Se konsa nou genyen non, atik, pwonon, adjektif, vèb, prepozisyon, advèb, konjonksyon ak entèjeksyon.

    Chak mo kapab klase dapre sa yo ye oubyen dapre fonksyon gramatikal yo : konkrè, abstrè, anime, inanime, komen ou pwòp, endividyèl ou kolektif, senp ou konpoze, lokisyon nominal, akwonim, sinonim, antonim ou kontrè, omonim, omograf, omofòn, fonksyon gramatikal (tankou jan ak nonb), pou nou site sa yo sèlman.

    Menm lè yon moun konnen tout eleman gramatikal sa yo, li kapab toujou gen pwoblèm ak lang lan, akoz plizyè lòt aspè tankou aspè kiltirèl pa egzanp.

    Nou kapb touche tout aspè lengwistik sa yo nan sa Liddy (2003) rele nivo pwosesis natirèl lang (NLP).

    Li diskite nivo sa yo: («levels» of natural language processing, NLP): Fonetik (pale de son), mòfoloji (pale de fòm), leksik (vokabilè ou tout mo yon lang), sentaks (règ gramè), semantik(siyifikasyon mo), diskou (ekspozisyon detaye de yon lide) ak pragmatik (konsidere lòt faktè tankou aspè kiltirèl).

    Consignas, siglas y abreviaturas para entender mejor este diccionario

    Todo está basado en la ortografía oficial del kreyòl haitiano y adoptamos los procedimientos siguientes, varios de los cuales podrían ser revisados y fijados por la Academia del kreyòl haitiano:

    1.  Paréntesis () para los sinónimos. Ejemplo: Ayibobo (abobo)

    2.  [] indica que se trata de una palabra facultativa pero que puede completar el sentido de la primera palabra. Ej.: Gade ki moun ki [rive] la a.

    3.  Mo vilg. Quiere decir palabra vulgar

    4.  Zool.: zoología

    5.  Anat.: anatomía

    6.  Culin: culinaria

    7.  Fig: sentido figurado

    8.  qqn: alguien o algo

    9.  kr. Fr.: palabra o expresiones afrancesadas

    10.  geom..: geometría

    11.  irr. Verb: verbos irregulares

    12.  wè istwa mo a: véanse el sentido extendido de la palabra

                      Pragmatik

                   Diskou

                Semantik

             Sentaktik

          Leksik

       Mòfoloji

    Fonetik

    Analiz konpare / Análisis comparado del criollo, del español, del inglés y del francés

    (2) Siy de ponktiyasyon /Signos de puntuaciones

    Algunas expresiones latinas en kreyòl, español, inglés y francés

    5) Ciertos nombres terminados en en cambian en en in al femenino; otros forman su femenino como si fuera en francés. Es una cuestión de hábito.

    6) Tab Maskilen e feminen espesyal ~ Formación especial del masculino y femenino

    Kèk done sou lang kreyòl la (Ciertos datos acerca del kreyòl)

    1.  Dapre Doktè Jean Price Mars, (otè de Ainsi parla l’oncle, Pòtoprens, Ayiti), lang kreyòl reprezante limanite. Men sa li te ekri : « Aksepte donk patrimwàn zansèt nou yo kòm yon blòk.Vire l, tounen l, egzaminen l avèk entelijans e sikonspeksyon e n a wè… li reflete imaj redui imanite toutantye ki nan pla men nou. Dapre M. Albert Valdman, se an Ayiti nou jwenn twaka moun ki pale kreyòl nan lemond »

    2.  Kreyòl fòme avèk yon sèl jenerasyon moun afriken, tandi ke pidjin fòme ak de jenerasyon moun ki pa afriken.

    3.  Kreyòl la kapab konsidere kòm yon lang melanje ewopeyen-afriken ki gen 95% sentaks afriken men ki gen 85% vokabilè fransè.

    4.  Kat fanmiy lang nan kontinan Afrik la pot kontribisyon yo nan kreyòl la: Afwo-Azyatik, nilo-sayaryen, nijewo-kongolè ak kwazàn (Afro-asiatique, nilo-saharienne, nigero-congolaise ak khoisane). Branch nijewo-kongolè a divize an 6 ramifikasyon: Atlantik oksidantal, mande, voltayik oubyen Gou, kwa, adamawouya ak benouwe-kongo (ouest atlantique, mandé, voltayik ou gour, kwa, adamaoua e benoue-congo).

    5.  Lang kreyòl la soti nan twa lang afriken (eve, fon, yorouba). Lang sa yo soti nan branch kwa ki li menm fè pati de famiy lang ki rele nijewo-kongolè a (nigero-congolaise). An Ayiti nou rele eve yo arada. Kreyòl la itilize twa lang sa yo nan twa nivo: fòm estanda, fòm dyalèk ak fòm popilè. Mo nijewo a pou kont li fè referans a 300 lang ki pale nan peyi sa yo: Senegal, Ganbi, Ginen Biso, Syera Leyone, Mali, Bikina Faso, Liberya, Kotdivwa, Gana, Togo, Benen ak Nijerya. Mo Kongolè a refere a anviwon 700 lang ki pale depi Kamewoun rive jouska Angola. Enpak twa lang sa yo anpil an Ayiti, a Kiba e nan Tizantiy yo. Pèp sa yo te rele: arada, mina (eve); nago, mahi (fon)… kongo, wangòl, mandingue, siniga, ouolof, peihl, bambara, baoule, mandingue, nago, ibo… Yo kontribye anpil nan kilti Ayiti atravè chan, dans, rit ak tradisyon. Twa lang sa yo enfliyanse tou kilti kiben an (santería) e kilti brezil la (el candumblé) pou nou pa pale de peyi karayib yo.

    6.  Apre twa lang sa yo, gen divès lòt lang (langues apparantées) ki kontribye nan fòmasyon kreyòl ayisyen an: wolof, bambara, ibo, sango, nyanja, swahili, zoulou… Lang kreyòl la se denominatè komen 1050 lang de fanmiy nijero-kongolè, sa vle di 1/5 tout lang ki pale nan lemond. Charles Fernand Pressoir dekri kreyòl ayisyen an kòm « yon lang melanje ki gen pou baz vokabilè fransè men ki òganize dapre règ gramè lang afriken yo. Kidonk, li di kreyòl ayisyen an se yon lang eve avèk vokabilè fransè. Kreyòl se eve, se fon, se yorouba e se touletwa ansanm. Menm lè yorouba se yon lang mòt jounen jodi a, enfliyans li toujou fò nan kreyòl la.

    7.  Nan twa lang yo, gen tandans pou fòme mo an vè, tankou : bay, bagay, bigay…lèt oubyen gwoup lèt final enpòtan anpil an kreyòl, sitou lè nap itilize atik yo. Lang afriken yo pa gen lèt r alafen yon mo. Lang kreyòl la suiv menm lòd mo ak twa lang afriken yo. Kreyòl la itilize kontraksyon tou : li=i, ou=w…

    8.  Si mo ak karakteristik sentaks lang afriken yo pat sanble ak mo ak sentaks lang fransè a, orijin afriken lang kreyòl la tap deja dekouvri byen lontan.

    9.  Yon lang genyen yon sèl istwa, yon sèl orijin ak yon sèl mòd fòmasyon. Kidonk, kreyòl pa ka gen orijin ewopeyen epi orijin afriken.

    10.  Pwofesè Merit Woulen (Merritt Ruhlen) kwè tout lang soti nan yon sèl lang ki te pale depi anviwon 100 000 ane. Anreyalite, tout lang ki egziste genyen yon estrikti ki sanble (pwofesè Cavalli Sforza).

    11.  M. Marcel Niedergang panse lang kreyòl la se yon rakousi an chantan. Se yon long powezi.

    12.  Plizyè lang pa itilize atik defini : laten, ris, japonè, chinwa.

    13.  Eve, fon, yorouba e kreyòl pa itilize oksilyè oprezan.

    14.  Arameyen, bilgari, woumen, somali, lang bas, nòvejyen ak swedwa mete atik yo apre mo yo defini an.

    15.  Lang kreyòl la pran fòm ak sentak atik defini, ansanm ak itilizasyon mo lang Eve Li pran pospozisyon adjektif posesif; itilizasyon ekspresyon nètale de lang yorouba. Li pran itilizasyon yon seri de fòm tankou vle pa vle de lang fon. Kreyòl la pa gen fleksyon vèbal ni jan (sexe) ni akò.

    16.  Lang afriken yo pa admèt envèsyon sijè. Yo pito mete yon mo oubyen yon ekspresyon devan pou montre ke se yon kesyon: ndyè, che (yorouba), ani (ga). Eve mete lèt a epi chinwa mete ma nan fen yon fraz pou endike yon kesyon. Pou endike tan pase, lang kreyòl la itilize endikatè te; eve itilize vò; yorouba itilize ti e fon itilize ko.

    17.  Otè Penin de Jarrien fè remake lang afriken yo (tankou lang berichon) pa renmen fè konsòn yo sonnen. Mo fransè tankou mercredi, artiste, occuliste kapab li kòm: mekredi, atis, oculis. Sa fè moun konprann pwononsyasyon kreyòl la pa pran nesans nan koloni Sendomeng lan.

    18.  Nan toulètwa lang yo, non pa ni maskilen, ni feminen.

    DIKSYONÈ MILTILENG

    KREYÒL-ESPANYÒL

    ANGLÈ-FRANSÈ

    Enjoying the preview?
    Page 1 of 1