Sabinki: Tragedia w pięciu aktach

By Paul Heyse

Dramat na podstawie jednej z najstarszych legend rzymskich. Podczas igrzysk na rozkaz rzymskiego władcy Romulusa mężczyźni porywają tytułowe Sabinki, czyli dziewczyny z plemienia Sabinów. Te, wbrew własnej woli, zostają wydane za swoich porywaczy. Nie godzą się jednak na to, solidaryzują się i postanawiają wszcząć bunt. To pokazuje mężczyznom, że nie wzięli sobie za mąż posłusznych dziewczynek, tylko silne i niezależne kobiety.

• Language: Język polski
• Publisher: Ktoczyta.pl
• Release date: Jun 7, 2020
• ISBN: 9788382175653

Book preview

Paul Heyse

Sabinki

Tragedia w pięciu aktach

Warszawa 2020

Spis treści

OSOBY

AKT PIERWSZY

SCENA I

SCENA II

SCENA III

SCENA IV

SCENA V

SCENA VI

AKT DRUGI

SCENA I

SCENA II

SCENA III

SCENA IV

SCENA V

AKT TRZECI

SCENA I

SCENA II

SCENA III

SCENA IV

SCENA V

AKT CZWARTY

SCENA I

SCENA II

SCENA III

SCENA IV

SCENA V

AKT PIĄTY

SCENA I

SCENA II

SCENA III

SCENA IV

SCENA V

SCENA VI

SCENA VII

OSOBY

Romulus, król Rzymu.

Ankus, jego przyjaciel.

Talassjusz, Rzymianin.

Pinarius, kapłan etruski.

Tytus Tacjusz, król Sabinów.

Hersylia, jego córka.

Tullia, jego córka.

Marcja, Sabinka.

Chłopiec, syn Pinariusa.

Rzymianie, Sabinowie i Sabinki.

Scena odbywa się na szczycie wzgórza kapitolińskiego, które w głębi zamknięte jest wysokim, prostym murem. Po lewej stronie sceny stoi otworem brama o prostych drzwiach zamykanych na rygle; przez otwór bramy widok na płaszczyznę tyberyjską i pomniejsze pagórki. Wewnątrz grodu, z przodu, na prawo stoi dom Romulusa, jednopiętrowy, bez żadnych ozdób, słomą kryty. Drzwi na kilkustopniowym podniesieniu wychodzą na plac, w pośrodku którego stoi czworokątny prosty ołtarz, również na podniesieniu. Wielkie kamienie ciosowe leżą nieregularnie na prawo i na lewo, jako siedzenia dla obradujących. Naprzeciwko domu, na lewo, grupa wysokich sosen i świątynia w rozpoczętej budowie.

AKT PIERWSZY

SCENA I

Pinarius, ślepy, siedzi na przodzie sceny przed świątynią, na jednym z ciosanych głazów. Syn jego mały stoi w otwartej bramie i patrzy w dół na równinę.

CHŁOPIEC

Przestali się mocować. Ankus znowu

Już po raz trzeci górą. Stanął sobie

Tak, ręce założywszy; a przeciwnik

To ledwie że się biedak z ziemi dźwiga...

Pomiędzy tłum się powlókł! No, ten pewno,

Do domu jak powróci, to nie bardzo

O naszym dzisiaj święcie się rozgada!

Tymczasem Ankus pobiegł... a, do Tybru...

Rękami czerpie wodę; twarz i głowę

Z kurzu i potu zmywa... Teraz wraca...

Odgarnął sobie włosy; idzie z wolna...

O pięknie bo wygląda! Jak bóg wojny!

Wszyscy mu wiwat krzyczą, że zwycięzca.

Być takim mocnym, ach – i takim pięknym!

Dokoła żeby wszystko tak wołało

I biegło na spotkanie! Wszak i tu już

W czasie pochodu z rana, na ulicach

Na niego każdy patrzał; każdy pytał:

A kto to ten przystojny? Kiedy inni

Wciąż z gośćmi kuryjskimi rozprawiali

I ten i ów się chlubił z swych popisów; –

To on przez cały czas z królewną obcą,

Z tą młodszą – nieodstępnie. To się śmieją,

To się spierają z sobą. Sam widziałem,

Dziewczęta zazdrościły aż królewnie,

A jemu znów mężczyźni zazdrościli.

Ankus jak dziecko śmiał się. – Teraz wszystkich

Zwyciężył jak bohater!

PINARIUS

Prosta dusza!

Co błyszczy, to mu dobre; choćby to był

Wężowych oczu połysk. Pójdź no, chłopcze!

Pójdź, mój kochany chłopcze; coś ci powiem.

CHŁOPIEC

wychylając się za bramę

Kiedy teraz najpiękniej: – konie, konie!

Dziesięć bialutkich takich, dziesięć karych!

Aż wszyscy z miejsc powstali: takie śliczne.

Mój ojcze, czy też u nich, u Sabinów,

Są w Kurach takie konie, jak tu w Rzymie?

Ach! żebym ja był duży, też bym jechał.

PINARIUS

Podziękuj wszystkim bogom, żeś jest dzieckiem,

Żeś z dala tam od złego, co się spełnia.

CHŁOPIEC

Od złego? Jak to, ojcze? Przecież święto

Dla boga się odprawia. Przecież tylu

Sąsiadów, co nas przedtem znać nie chcieli,

Na obchód do nas przyszło. Jakżeż mówisz,

Że złem jest, gdzie nienawiść się uśmierza.

PINARIUS

Nienawiść się zapala! Lecz ty tego,

Mój synu, nie przeczuwasz.

CHŁOPIEC

Jeśli takie

Masz złe przeczucia, ojcze, to uchodźmy.

PINARIUS

Ach, ślepy, dokąd pójdę! Trzeba było

Od Rzymian ujść, gdy gród nasz zdobywali!

O czemuż, zamiast skryć się, czemuż biegłem

Wśród dymów i płomieni do ołtarza,

By wynieść bóstwa posąg! Czemu płomień

Wypalił tylko oczy, a samego

Nie zniszczył razem z drogą mi świątynią!

Jesteśmy teraz łupem tego ludu,

Co nie dba o świętości, co z nich szydzi.

CHŁOPIEC

Znak dają! Teraz – teraz – polecieli!

Toż pędzą! ach jak pędzą! grzywy w górę!

Jak gdyby sam Neptunus ich poganiał!

U jeźdźców włosy na wiatr! Ach, że ja też

Z daleka stać tu muszę!

PINARIUS

Zapomnijcie

O bogach! gardźcie nimi! Bogi milczą;

Ich piorun mówić będzie.

CHŁOPIEC

Gdybyś widział,

Jak pięknie się kurzawa w słońcu złoci!

Po drugi raz znów lecą. Przed wszystkimi

Ankusa biały ogier. A sam jeździec

To jakby był przykuty; głowa prosto!

Zwyciężył! znów zwyciężył! Wspiął się ogier;

Różowym nozdrzem parska, zarżał dumnie;

Zwycięstwem też się pyszni! Stają wszyscy...

A konie jak spotniały! Aż z nich dymi

Biaława od rzecznego chłodu para.

Ach ojcze, gdybyś widział! Zsiedli teraz

I wodzą swe rumaki w parach, stępa,

Wzdłuż siedzeń.

PINARIUS

wstając

Odwróć oczy, moje dziecko,

I nie patrz na to dłużej i nic nie mów;

Bo źle jest przypatrywać się zdrożności,

Nie mogąc jej zaradzić.

CHŁOPIEC

Co to! Co to!

Co oni robią, ojcze?

PINARIUS

wznosząc głowę

O odwróćcie

Oblicze wasze, bogi, co strzeżecie

Pokoju i praw świętych gościnności

I pory uroczystej!

CHŁOPIEC

Z ław ściągają

Dziewice! Każdy z naszych jedną chwyta,

Porywa, sadza na koń i sam skacze!

I pędzą z miejsca żywo! – Czy to żartem?

Te krzyczą; goście grożą aż pięściami...

Wrzask, bójka! Co to będzie?

PINARIUS

Zaprosili

Na święto, aby zgwałcić i znieważyć.

CHŁOPIEC

I miecze! Czyż to wolno na igrzyskach

Być z bronią?

PINARIUS

Zdradzić wolno! Wszystko wolno!

CHŁOPIEC

A goście są