Trưởng Thành

By Osho Osho

Ai trong chúng ta rồi cũng sẽ già đi, nhưng không phải ai cũng sẽ trưởng thành. "Thông thường, bạn chỉ già đi, bạn không trưởng thành. Già đi là một chuyện, trưởng thành là chuyện hoàn toàn khác", Osho lý giải. Lão hoá chính là sự già đi của cơ thể, và lúc này, "cả cuộc đời bạn chỉ có một cái chết chậm rãi, kéo dài". Do vậy mà hầu như ai cũng tránh né quá trình này dù đó là điều bất khả. Trong khi đó, trưởng thành là sự phát triển của nội tâm mà khi đó, bạn sống với nhận thức và cảm xúc mãnh liệt trong mọi khoảnh khắc.

"Bất kỳ con vật nào cũng có thể già đi, nhưng trưởng thành là đặc quyền của con người", theo lời Osho: "Hãy làm con người như bạn vốn là. Đừng bao giờ cố gắng trở thành ai khác, và như thế, bạn sẽ trưởng thành. Trưởng thành là đón nhận trách nhiệm của việc làm chính mình, bằng mọi giá. Chấp nhận mọi rủi ro để làm chính mình, đó chính là trưởng thành". Có thể thấy trưởng thành không phải là quá trình hướng đến những mục tiêu bên ngoài, mà là hành trình tiến sâu vào bên trong bản thể, hay nói như tác giả là chạm tới bầu trời nội tâm của mình.

Đặc biệt, một trong những điểm nhấn của "Trưởng thành" là giới thiệu cho độc giả biết về các chu kỳ bảy năm của cuộc đời. Đây là mười giai đoạn phát triển chính của một đời người, mỗi giai đoạn kéo dài bảy năm, tính từ khi còn là một đứa trẻ chỉ biết đến bản thân mình, cho tới khi trở thành một người có tuổi, khôn ngoan và giàu lòng trắc ẩn. Con người vốn dĩ nên tận hưởng các chu kỳ này đúng nghĩa một cách trọn vẹn, thay vì sợ hãi tuổi già cùng với cái chết, bởi "Nếu bạn già đi, bạn là những con người có thể chết. Còn nếu trưởng thành, bạn trở thành bất tử". Hơn nữa, Osho cũng phân tích rằng "Chết không phải là hết. Trong sự hiện hữu, không có khởi đầu cũng không có kết thúc. Hãy nhìn quanh mà xem… buổi tối không phải là kết thúc, buổi sáng cũng không phải là khởi đầu. Buổi sáng chuyển dần sang buổi tối và buổi tối chuyển dần sang buổi sáng. Mọi thứ chỉ đơn giản là đang chuyển sang những dạng thức khác".

Hãy trưởng thành, chứ đừng chỉ già đi. Bằng lòng trắc ẩn và sự thấu hiểu, Osho đã trao cho bạn tất cả những gì cần làm để có thể bung nở đóa hoa của riêng mình.

• Language: Tiếng việt
• Publisher: First News
• Release date: Aug 29, 2022
• ISBN: 9798201436698

Book preview

TRƯỞNG THÀNH

Tác giả: Osho

Chịu trách nhiệm xuất bản:

Giám đốc - Tổng Biên tập:

ĐINH THỊ THANH THỦY

Biên tập :

Trình bày : Bích Trâm

Bìa : Tú Đặng

NHÀ XUẤT BẢN TỔNG HỢP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

62 Nguyễn Thị Minh Khai, Q.1, TP.HCM

ĐT: [phone] - Fax: [phone]

Email: [e-mail]

Sách online: www.nxbhcm.com.vn / Ebook: www.sachweb.vn

Thực hiện liên kết:

Công ty TNHH Văn hóa Sáng tạo Trí Việt (First News)

Địa chỉ: 11H Nguyễn Thị Minh Khai, Q. 1, TP. HCM

XNĐKXB số xxxx-2022/CXBIPH/xx-xxx/THTPHCM ngày xx/xx/2022 - QĐXB số xx/QĐ-THTPHCM-EBOOK2022 cấp ngày xx/xx/2022. Lưu chiểu năm 2022. ISBN: xxx-xxx-xxx-xxx-x.

Giá bán: 64.000 đồng

Mục Lục

LỜI NÓI ĐẦU

PHẦN 1 CÁC ĐỊNH NGHĨA

PHẦN 2 CÁC CHU KỲ BẢY NĂM CỦA CUỘC ĐỜI

PHẦN 3 CÁC HỘI CHỨNG

PHẦN 4 CÁC MỐI QUAN HỆ TRƯỞNG THÀNH

PHẦN 5 NHỮNG GIAO LỘ

PHẦN 6 CÁC GIAI ĐOẠN CHUYỂN TIẾP

PHẦN 7 CÁC NAN ĐỀ

MỘT HÀNH TRÌNH TIẾP DIỄN

Original title: MATURITY – The Responsibility of Being Oneself

Written by OSHO

Copyright © 1999 by OSHO International Foundation, www.osho.com/copyrights

Vietnamese edition © 2022 by First News - Tri Viet Publishing Co., Ltd

Originally English title: Maturity – The Responsibility of Being Oneself

The material in this book is selected from various talks by Osho given to a live audience. All of Osho’s talks have been published in books, and are also available as original audio recordings. See online OSHO Library at www.osho.com

OSHO® is a registered trademark of Osho International Foundation, www.osho.com/trademarks

Published by arrangement with OSHO International Foundation, Switzerland

All rights reserved.

Tác phẩm: TRƯỞNG THÀNH

Tác giả: OSHO

Công ty First News – Trí Việt giữ bản quyền xuất bản và phát hành ấn bản tiếng Việt trên toàn thế giới theo hợp đồng chuyển giao bản quyền với OSHO International Foundation, Thuỵ Sĩ.

Tài liệu trong quyển sách này được chọn lọc từ nhiều bài diễn thuyết của Osho. Tất cả những bài diễn thuyết này đã được xuất bản thành sách và có sẵn dưới dạng bản ghi âm gốc.

Tham khảo Thư viện OSHO trực tuyến tại www.osho.com

OSHO® là nhãn hiệu đã đăng ký của Osho International Foundation, www.osho.com/trademarks

Bất cứ sự sao chép nào không được sự đồng ý của First News đều là bất hợp pháp và vi phạm Luật Xuất bản Việt Nam, Luật Bản quyền Quốc tế và Công ước Bảo hộ Bản quyền Sở hữu Trí tuệ Berne.

Biên tập viên của First News: Thùy Duyên

Quý độc giả có nhu cầu liên hệ, vui lòng gửi email về:

Bản thảo và bản quyền: [e-mail]

Phát hành: [e-mail]

CÔNG TY VĂN HÓA SÁNG TẠO TRÍ VIỆT – FIRST NEWS

11H Nguyễn Thị Minh Khai, P. Bến Nghé, Quận 1, TP. HCM

Ngôi Nhà Hạt Giống Tâm Hồn, Đường Sách Nguyễn Văn Bình, Quận 1, TP. HCM

Web: www.firstnews.com.vn

Tel: [phone] Fax: [phone]

------------------------------------ * ------------------------------------

Hãy lắng nghe bản thể của bạn. Nó luôn có gợi ý cho bạn; đó là một tiếng nói nhỏ và tĩnh tại. Nó không hét vào mặt bạn rằng đó là sự thật. Và nếu yên lặng một chút, bạn sẽ bắt đầu cảm nhận được con đường của mình. Hãy làm con người như bạn vốn là. Đừng bao giờ cố gắng trở thành ai khác, và như thế, bạn sẽ trưởng thành. Trưởng thành là đón nhận trách nhiệm của việc làm chính mình, bằng mọi giá. Chấp nhận mọi rủi ro để làm chính mình, đó chính là trưởng thành.

------------------------------------ * ------------------------------------

LỜI NÓI ĐẦU

Nghệ thuật sống

Con người được sinh ra để vươn tới cuộc sống, nhưng điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào anh ta. Anh ta có thể bỏ lỡ cuộc sống. Anh ta có thể vẫn thở, vẫn ăn uống, vẫn già đi, vẫn di chuyển về phía nấm mồ - nhưng đó không phải là sống, đó là cái chết từ từ. Từ lúc chào đời cho đến khi nhắm mắt xuôi tay… một cái chết từ từ kéo dài bảy mươi năm. Và bởi vì hàng triệu người quanh bạn đang trải qua cái chết chậm đó nên bạn cũng bắt đầu làm theo. Trẻ con học mọi thứ từ những người xung quanh, và xung quanh chúng ta là những người chết.

Vì vậy, trước hết chúng ta phải hiểu cuộc sống mà tôi nói là gì. Nó hoàn toàn không đơn giản là già đi, mà nó phải là trưởng thành. Đây là hai chuyện hoàn toàn khác nhau.

Bất kỳ con vật nào cũng có thể già đi, nhưng trưởng thành là đặc quyền của con người. Có rất ít người nắm lấy đặc quyền đó.

Trưởng thành có nghĩa là qua mỗi khoảnh khắc bạn lại tiến sâu hơn vào phần cốt lõi của sự sống; nó có nghĩa là rời xa cái chết, chứ không phải hướng về cái chết. Càng đi sâu vào sự sống, bạn càng hiểu được sự bất tử bên trong mình. Bạn đang rời xa cái chết; đến một lúc nào đó, bạn có thể nhận ra cái chết chẳng qua chỉ là thay quần áo, hoặc chuyển nhà, hoặc thay đổi dạng thức - không có cái gì chết, không cái gì có thể chết được.

Cái chết là ảo tưởng lớn nhất.

Để hiểu về trưởng thành, chỉ cần quan sát một cái cây. Khi cây cao lớn lên thì bộ rễ của cây càng dài ra, cắm sâu vào lòng đất. Có một sự cân bằng ở đây - cây càng cao thì rễ càng sâu. Không thể có một thân cây nào cao năm chục mét với một bộ rễ nhỏ bé; bộ rễ đó không thể chống đỡ một thân cây cao lớn như vậy.

Trong cuộc sống, trưởng thành có nghĩa là phát triển sâu vào trong bản thân mình - đó là nơi có cội rễ của bạn.

Đối với tôi, cội rễ đầu tiên của cuộc sống là thiền. Mọi thứ khác đều là thứ yếu. Và tuổi thơ là giai đoạn tuyệt vời nhất để thiền. Càng già đi, bạn càng đến gần hơn với cái chết và ngày càng khó đi vào trạng thái thiền định.

Thiền có nghĩa là thâm nhập vào tính bất tử của bạn, vào sự vĩnh hằng của bạn, vào tính thiêng liêng thần thánh của bạn. Và đứa trẻ là người có đủ phẩm chất nhất cho việc này bởi vì nó vẫn chưa mang vác gánh nặng của kiến thức, tôn giáo, giáo dục và đủ kiểu rác rưởi khác. Nó vẫn ngây thơ.

Nhưng tiếc thay, sự ngây thơ của đứa trẻ lại bị quy thành sự ngu dốt. Ngu dốt và ngây thơ có một điểm tương đồng, nhưng chúng không giống nhau. Ngu dốt cũng là trạng thái không biết, giống như ngây thơ - nhưng có một sự khác biệt rất lớn mà cho tới tận bây giờ loài người vẫn bỏ qua. Ngây thơ là không am hiểu nhưng cũng không có khao khát muốn am hiểu. Nó hoàn toàn hài lòng, hoàn toàn mãn nguyện.

Trẻ nhỏ không có tham vọng, không có ham muốn. Nó chìm đắm trong khoảnh khắc hiện tại - một chú chim đang tung cánh có thể thu hút toàn bộ ánh nhìn của nó; chỉ một con bướm có màu sắc sặc sỡ cũng khiến nó như bị hút hồn; một chiếc cầu vồng vắt ngang bầu trời… và đứa trẻ không thể nghĩ ra có thứ gì đặc sắc hơn, đẹp đẽ hơn chiếc cầu vồng này. Và cả bầu trời đêm đầy sao, những vì sao nằm phía sau những vì sao…

Sự ngây thơ rất giàu có, trọn vẹn và thuần khiết.

Sự ngu dốt rất nghèo nàn, nó là kẻ ăn mày - nó muốn thứ này, nó muốn thứ kia, nó muốn biết thật nhiều, nó muốn được tôn trọng, nó muốn được giàu có, nó muốn có quyền lực. Sự ngu dốt di chuyển trên con đường của ham muốn. Ngây thơ là một trạng thái không có ham muốn. Nhưng bởi vì cả hai đều không có kiến thức nên chúng ta vẫn luôn nhầm lẫn về bản chất của chúng. Chúng ta mặc nhiên cho rằng chúng giống nhau.

Bước đầu tiên trong nghệ thuật sống là hiểu được sự khác nhau giữa ngây thơ và ngu dốt. Sự ngây thơ phải được hỗ trợ, được bảo vệ - bởi vì đứa trẻ mang theo kho báu vĩ đại nhất, kho báu mà các nhà hiền triết tìm thấy sau những nỗ lực miệt mài. Các nhà hiền triết nói rằng họ lại được trở thành những đứa trẻ, được sinh ra lần nữa. Tại Ấn Độ, một brahmin¹ chân chính, một người có hiểu biết chân chính, thường tự gọi mình là dwij, nghĩa là người được sinh ra hai lần. Tại sao lại được sinh ra hai lần? Chuyện gì đã xảy ra với lần chào đời thứ nhất? Tại sao phải cần đến lần chào đời thứ hai? Và anh ta sẽ đạt được gì trong lần chào đời thứ hai? Trong lần chào đời thứ hai, anh ta sẽ đạt được những gì đã có sẵn trong lần chào đời thứ nhất nhưng đã bị xã hội, cha mẹ và những người xung quanh nghiền nát, hủy hoại.

1 Giáo sĩ và học giả Bà La Môn, những người thuộc đẳng cấp cao nhất trong xã hội Ấn Độ cổ đại. (Các chú thích trong quyển sách này đều là của người dịch và ban biên tập, trừ khi có ghi chú khác.)

Mọi đứa trẻ đều bị nhồi nhét kiến thức. Bằng cách nào đó, sự đơn giản của đứa trẻ đã bị loại bỏ, bởi vì sự đơn giản đó không giúp ích gì cho nó trong thế giới đầy cạnh tranh này. Sự đơn giản của đứa trẻ sẽ khiến thế giới nhìn nó như thể nó là một đứa ngốc; sự ngây thơ của nó sẽ bị lợi dụng theo mọi cách có thể. E ngại xã hội, e ngại thế giới mà mình đã tự tay tạo ra, chúng ta tìm cách khiến mỗi đứa trẻ đều thông minh, ranh mãnh và có thật nhiều kiến thức - để nó được xếp vào nhóm người quyền lực chứ không phải nhóm những người bị áp bức, không có sức mạnh trong tay. Và một khi bắt đầu phát triển sai hướng, đứa trẻ sẽ tiếp tục đi theo hướng đó - cả cuộc đời nó di chuyển theo hướng lệch lạc đó.

Bất cứ khi nào bạn nhận ra mình đã bỏ lỡ cuộc sống, yếu tố cơ bản đầu tiên cần được khôi phục là sự ngây thơ. Hãy bỏ kiến thức, quên các nội dung trong kinh sách, quên các tôn giáo, hệ thống thần học và triết lý của bạn. Hãy được sinh ra một lần nữa, trở nên ngây thơ - và điều đó nằm trong tầm tay của bạn. Hãy dọn sạch khỏi tâm trí mình những thứ mà bạn không tự mình biết được, những thứ do vay mượn mà có, những thứ đến từ truyền thống, tục lệ. Hãy cứ bỏ hết tất cả những gì do người khác - cha mẹ, thầy cô, giáo sư - trao cho bạn. Hãy lại đơn giản một lần nữa, hãy lại làm một đứa trẻ một lần nữa. Và bạn có thể làm ra điều kỳ diệu này thông qua thiền định.

Thiền là một phương pháp phẫu thuật kỳ lạ giúp bạn loại bỏ tất cả những gì không thuộc về mình và chỉ giữ lại những gì thuộc bản thể đích thực của bạn. Nó tiêu hủy mọi thứ khác, chỉ để lại bạn trần trụi đứng đó, một mình trong nắng, trong gió. Cứ như thể bạn là người đầu tiên đặt chân lên trái đất - một người không biết gì, phải tự mình khám phá mọi thứ, phải trở thành người tìm kiếm, phải tham gia vào một cuộc hành hương.

Yếu tố cơ bản thứ hai chính là cuộc hành hương đó. Cuộc sống phải là một hành trình tìm kiếm - không phải ham muốn mà là tìm kiếm; không phải tham vọng trở thành thế này thế kia, làm người đứng đầu một quốc gia hoặc lãnh đạo một đất nước, mà là hành trình tìm kiếm để trả lời câu hỏi Tôi là ai?.

Thật kỳ lạ khi những người không biết mình là ai lại đang tìm cách trở thành ai đó. Họ thậm chí còn không biết mình là ai ngay thời điểm này! Họ xa lạ với bản thể của chính mình nhưng lại đặt mục tiêu trở thành ai đó.

Trở thành ai đó là căn bệnh của linh hồn.

Hiện hữu mới chính là bạn.

Và khám phá sự hiện hữu của bạn là bước khởi đầu của cuộc sống. Khi đó, mỗi khoảnh khắc là một phát hiện mới, mỗi khoảnh khắc mang đến một niềm vui mới. Một bí ẩn mới sẽ được khai mở, một tình yêu mới sẽ bắt đầu lớn lên trong bạn, một lòng trắc ẩn mới mà bạn chưa từng cảm nhận được trước đây, một sự nhạy cảm mới với cái đẹp, cái thiện. Bạn trở nên nhạy cảm tới mức ngay cả một ngọn cỏ nhỏ bé nhất cũng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với bạn. Sự nhạy cảm giúp bạn biết rất rõ ngọn cỏ nhỏ bé ấy cũng quan trọng đối với sự hiện hữu giống như ngôi sao to lớn nhất; sự hiện hữu sẽ khuyết một chút nếu thiếu ngọn cỏ này. Ngọn cỏ nhỏ bé này là duy nhất, không thể thay thế được, nó có tính cá nhân của nó.

Và sự nhạy cảm này sẽ tạo ra cho bạn nhiều tình bạn mới - tình bạn với cây cối, với chim chóc, với muông thú, với núi, với sông, với đại dương, với các vì sao. Cuộc sống sẽ trở nên phong phú hơn khi tình yêu lớn mạnh, khi sự thân thiện phát triển.

Sinh thời, Thánh Francis đã trải qua một chuyện thú vị. Ông ấy luôn cưỡi lừa chu du khắp nơi để chia sẻ những trải nghiệm của bản thân. Khi ông ấy sắp qua đời, các đệ tử đã tề tựu xung quanh để lắng nghe lời căn dặn cuối cùng của ông. Những lời sau cuối của một người luôn là những lời có ý nghĩa nhất bởi vì chúng chứa đựng toàn bộ kinh nghiệm sống của người đó.

Nhưng điều mà các đệ tử nghe được lại khiến họ không thể tin nổi…

Thánh Francis không dành những lời cuối cùng cho các đệ tử mà cho con lừa của mình. Ông ấy nói: Này người anh em, ta nợ người anh em rất nhiều. Người anh em đã cõng ta trên lưng đi khắp nơi mà không một lời than trách. Trước khi rời khỏi thế giới này, ta chỉ muốn được người anh em tha thứ; ta đã không nhân ái với người anh em. Đó là những lời sau cuối của Thánh Francis. Phải nhạy cảm đến dường nào mới có thể nói với một con lừa là Người anh em… và xin được tha thứ.

Khi bạn nhạy cảm hơn, cuộc sống sẽ trở nên rộng lớn hơn. Nó không còn là hồ nước nhỏ mà sẽ trở thành đại dương. Nó không bị giới hạn trong phạm vi của bạn, vợ và con cái của bạn - nó hoàn toàn không bị giới hạn. Toàn bộ sự hiện hữu trở thành gia đình của bạn, và chỉ khi toàn bộ sự hiện hữu trở thành gia đình của bạn, bạn mới biết cuộc sống là gì - bởi vì không ai là một ốc đảo, tất cả chúng ta đều kết nối với nhau.

Chúng ta là một lục địa rộng lớn, được gắn kết với nhau theo hàng triệu cách.

Và nếu trái tim của chúng ta không ngập tràn tình yêu dành cho cái tổng thể, cuộc sống của chúng ta cũng không thể tràn đầy. Thiền sẽ mang đến cho bạn sự nhạy cảm, một cảm giác chắc chắn rằng mình thuộc về thế giới này - các vì sao là của chúng ta và chúng ta không phải là những con người xa lạ ở đây. Chúng ta vốn thuộc về sự hiện hữu. Chúng ta là một phần của nó, chúng ta là trái tim của nó.

Không chỉ vậy, thiền sẽ mang đến cho bạn sự tĩnh lặng tuyệt vời, bởi vì tất cả những kiến thức vớ vẩn đều không còn nữa. Những ý nghĩ thuộc về những kiến thức đó cũng không còn nữa… Chỉ còn lại sự tĩnh lặng khôn cùng, và bạn sẽ ngạc nhiên khi nhận ra sự tĩnh lặng này là thứ âm nhạc duy nhất hiện diện ở đó.

Âm nhạc là một nỗ lực để biến sự tĩnh lặng này thành thực tế. Những nhà tiên tri của phương Đông cổ đại đều nhấn mạnh rằng mọi loại hình nghệ thuật vĩ đại như âm nhạc, thơ ca, khiêu vũ, hội họa, điêu khắc… đều được sinh ra từ thiền định. Chúng đều là một nỗ lực để bằng cách nào đó mang những điều không thể biết vào thế giới của những điều đã biết cho những ai chưa sẵn sàng cho cuộc hành hương - như món quà dành tặng những người chưa sẵn sàng đó. Có lẽ một ca khúc, hoặc một bức tượng, có thể khơi dậy trong bạn khát khao về nguồn.

Lần tới khi bạn bước vào một ngôi chùa, hãy ngồi im, lặng lẽ quan sát bức tượng Phật Thích Ca Mâu Ni. Bức tượng đó đã được đúc theo một cách thức, một tỷ lệ mà nếu quan sát nó, bạn sẽ chìm vào tĩnh lặng. Đó là sự thiền định mà bức tượng mang lại; nó không liên quan gì đến Phật Thích Ca Mâu Ni.

Đó là lý do tại sao các bức tượng này đều giống nhau - Mahavira, Phật Thích Ca Mâu Ni, Neminatha, Adinatha… Hoặc ví dụ như hai mươi bốn vị tirthankara² của Kỳ Na giáo, trong cùng một ngôi đền, bạn sẽ thấy cả hai mươi bốn bức tượng này đều giống nhau, giống hệt nhau. Hồi nhỏ, tôi từng hỏi cha: Cha có biết tại sao cả hai mươi bốn vị này đều giống hệt nhau không? Họ có cùng kích cỡ, cùng một cái mũi, cùng một khuôn mặt, cùng một cơ thể…. Khi đó, cha tôi đáp: Cha không biết. Cha luôn thắc mắc tại sao không có chút khác biệt nào. Gần như chưa có ai từng thấy hai người giống hệt nhau trên thế gian này chứ nói gì đến hai mươi bốn người!.

2 Trong Kỳ Na giáo, tirthankara là người thầy, người đã chinh phục được con đường luân hồi và mở lối cho người khác đi theo.

Nhưng khi đi sâu vào thiền định, tôi đã tìm thấy câu trả lời. Tôi đã tự mình tìm được câu trả lời chứ không phải nhận nó từ ai khác, và câu trả lời đó là những bức tượng này không liên quan gì đến người được tạc tượng. Những bức tượng này liên quan đến những gì đang diễn ra bên trong hai mươi bốn người đó, mà diễn biến đó đều giống hệt nhau. Chúng tôi không bận tâm đến thế giới bên ngoài; chúng tôi chỉ tập trung vào thế giới bên trong. Thế giới bên ngoài không quan trọng. Ai đó trẻ, ai đó già, ai đó da đen, ai đó da trắng, ai đó là đàn ông, ai đó là đàn bà - tất cả đều không quan trọng; điều quan trọng là có một đại dương tĩnh lặng bên trong. Khi đắm chìm trong đại dương mênh mông tĩnh lặng đó, cơ thể có một bộ dáng nhất định.

Bạn đã thấy chuyện này rồi nhưng bạn không nhận ra. Bạn có quan sát bản thân khi tức giận chưa? Cơ thể của bạn có một dáng điệu nhất định. Trong cơn giận dữ, bạn không thể giữ hai bàn tay của mình rộng mở; bạn nắm chặt bàn tay lại thành nắm đấm. Khi tức