The Gaelic Gospel

By Tony Dilworth

This story of the life of Jesus is told in Gaelic by an author whose love of God and of the Gaelic language shine through every page. Suitable for individuals and for teaching in schools, churches and colleges. In straightforward Gaelic, this is an account of Jesus' birth, life, death and resurrection.

• Language: English
• Publisher: Saint Andrew Press
• Release date: Feb 19, 2013
• ISBN: 9780861537761

Book preview

BEATHA IOSA CHRIOSD

BEATHA IOSA CHRIOSD

A GAELIC GOSPEL

The Life of Jesus Christ

BEATHA IOSA CHRIOSD

Tony Dilworth

SAP.jpg

First published in 2013 by Saint Andrew Press

SAINT ANDREW PRESS

121 George Street

Edinburgh EH2 4YN

Copyright © Tony Dilworth, 2013

ISBN 978-0-7152-0939-4

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording, or information storage and retrieval system, without permission in writing from the publisher. This book is sold subject to the condition that it shall not, by way of trade or otherwise, be lent, resold, hired out or otherwise circulated without the publisher’s prior consent.

The right of Tony Dilworth to be identified as author of this work has been asserted in accordance with the Copyright, Designs and Patents Act 1988.

British Library Cataloguing in Publication Data

A catalogue record for this book is available from the British Library.

It is the publisher’s policy to only use papers that are natural and recyclable and that have been manufactured from timber grown in renewable, properly managed forests. All of the manufacturing processes of the papers are expected to conform to the environmental regulations of the country of origin.

Typeset by Regent Typesetting, London

Printed in Great Britain by CPI Group (UK) Ltd, Croydon

Clàr-innse

Facal-toisich

Ro-ràdh

Buidheachas

1. Mar a rugadh Ìosa ann an stàball

An t-aingeal Gabriel a’ tadhal air Muire

Breith Eòin Bhaistidh

Pòsadh Muire agus Iòseiph

Breith Ìosa san stàball agus na buachaillean

Ìosa ga thoirt don teampall

Na trì daoine uaisle agus an rionnag dheàrrsach

A’ teicheadh don Eiphit

Ìosa na ghille òg agus san teampall

2. Ìosa a’ teagasg am measg an t-sluaigh agus a’ dèanamh mhìorbhailean

Baisteadh Ìosa

Dà fhichead là san fhàsach agus an Diabhal ga bhuaireadh

Gairm nan deisciobal

Banais ann an Cana le uisge agus fìon

Air ais gu Ierusalem agus ùpraid san teampall

Nicodèmus a’ tadhal air Ìosa san oidhche

Eòin ga chur sa phrìosan

A’ bhan-Shamaritanach aig an tobar

Mac an duine chumhachdaich ga leigheas

Daoine airson Ìosa a thilgeil le leathad corrach

Thilg Ìosa deamhan a-mach à duine

Iasgach agus gairm nan ciad abstol

Lobhar ga ghlanadh

Argamaidean leis na Pharasaich

Gairm Mhata agus argamaid leis na Pharasaich

Argamaid mun t-Sàbaid

Ìosa ri leigheas air an t-Sàbaid

Taghadh nan abstol

Na beannachdan agus an-aoibhneas

Gràdhaichibh ur bràithrean ’s ur nàimhdean

Seirbheiseach a’ cheannaird-ceud ga leigheas

Mac na bantraich ga thogail bho na mairbh

Teachdaireachd bho Eòin Baistidh

Ann an taigh a’ Pharasaich agus càirdean Ìosa

Ìosa a’ teagasg ann an cosamhlachdan – fear a’ cur sìl

Tuilleadh chosamhlachdan mu Rìoghachd Dhè – sìol agus cogall

Stoirm air an loch

Na deamhain agus na mucan

Caileag mharbh ’s i beò a-rithist agus bean thinn ga leigheas

An dà abstol deug gan cur a theagasg

Bàs Eòin Bhaistidh

Biadhadh nan còig mìle

Ìosa a’ coiseachd air an loch

Aran na beatha

Cuid de na deisciobail a’ fàgail Ìosa

3. Ìosa a’ cumail air a theagasg agus a’ dèanamh mhìorbhailean

Fear ga leigheas aig an lochan

Argamaid leis na Pharasaich mun t-Sàbaid

Argamaid mu nighe làmhan

Deamhan ga thilgeil a-mach à nighinn na mna Greugaich

Leigheas an duine bhodhair, bhailbh

Biadhadh nan ceithir mìle

Connspaid leis na Pharasaich ’s iad ag iarraidh comharraidh bho Nèamh

Dall a’ faicinn dhaoine mar chraobhan

Peadar na cheannard air na deisciobail

Fàidheadaireachd mun Phàis

Dealbh-chaochladh Ìosa

Gille òg le spiorad neòghlan

Ro-innse mun Phàis do na deisciobail

Bonn airgid ann am beul èisg

Cò as mò de na deisciobail

An neach nach eil nar n-aghaidh, tha e leinn

Salann na talmhainn agus cosamhlachd mu mhaitheanas ’s Rìoghachd Nèimh

Ìosa ann an Ierusalem agus nàimhdean airson a ghlacadh

Ìosa a’ sàbhaladh na mnaoi peacaich

Daoine airson Ìosa a chlachadh

Leigheas an duine a rugadh dall

Na Pharasaich a’ cur cheistean air an duine dhall

Is mise am buachaille math

Eas-aonta an luchd-èisteachd mu Ìosa agus cuid airson a leantainn

Na deisciobail gan cur air falbh a theagasg

Cosamhlachd mun t-Samaritanach mhath

Ìosa ann an taigh Marta agus Muire

Ùrnaigh an Tighearna

Iarr agus gheibhear

Leigheas an dà dhall

Connspaid agus cosamhlachd mu Shàtan

Comharradh an fhàidh Iònais

Rabhadh do na Pharasaich

Comhairle do na dheisciobail

Cosamhlachd mu shannt

Bithibh deiseil

An seirbheiseach dìleas

Dèanaibh aithreachas

Cosamhlachd mun chrann-fhige

Leigheas na mna san t-sionagog air an t-Sàbaid

Daoine airson Ìosa a ghlacadh

An doras cumhang

Rabhadh do dh’Ìosa mu Herod

Deasbad leis na Pharasaich aig biadh

Cosamhlachd mun t-Suipeir Mhòir

Smuaintean air cosgais

Cosamhlachdan – a’ chaora agus am bonn airgid air chall

Am mac stròdhail

An stiùbhard meallta

Làsaras agus an duine beairteach

An deichnear lobhair gan leigheas agus Rìoghachd Dhè annainne

Cosamhlachd mu ùrnaigh

Dìlseachd phòsaidh, naoidheanan a’ tighinn gu Ìosa, àitheantan eile

Cosamhlachd – Rìoghachd Dhè agus am fìon-lios

Aiseirigh Làsarais

Breitheanas an àrd-shagairt

Fàisneachd Ìosa ma bhàs fhèin

4. Air ais ann an Ierusalem, an suipeir mu dheireadh leis na h-abstoil; bàs, aiseirigh agus deasghabhail Ìosa

Leigheas an duine dhoill faisg air Iericho

Ìosa ann an taigh Shachèius

Cosamhlachd nan tàlannan

Ola air cheann ’s casan Ìosa

Ìosa a’ dol a-steach do dh’Ierusalem air asal

Ìosa ri fàidheadaireachd mu sgrios Ierusaleim

Guth bho Nèamh

Mhallaich Ìosa a’ chraobh-fhìge

A’ chraobh-fhìge air crìonadh, agus teagasg mu chreideas ann an ùrnaigh

Ceistean gan cur air Ìosa leis na h-àrd-shagartan

Am fear a phlanndaich fìon-lios

Ceist mun chìs airson Ìosa a ghlacadh

Ceist mun Aiseirigh

An àithne as mò san lagh

Fàidheadaireachd Ìosa mu sgrios an teampaill agus Ierusalem, agus teachd Rìoghachd Dhè

Cosamhlachd nan deich òighean

Là a’ Bhreitheanais

Plana gus Ìosa a chur gu bàs

Suipear na Càisge

Iùdas a’ dol a bhrathadh Ìosa

Comhairle do na h-abstoil

Ìosa ag ùrnaigh ’s e fo iomagain

Ìosa ga chur an greim

Ìosa an làthair Chaiaphais agus Peadar ag àicheadh Ìosa trì tursan

Iùdas ga chrochadh fhèin

Ìosa mu choinneamh Philait

Ìosa ga cheusadh

Nithean a chaidh a ràdh aig a’ Cheusadh

Ìosa ga thìodhlacadh

Aiseirigh Ìosa bho na mairbh

Ìosa ga thaisbeanadh fhèin do na deisciobail

Ìosa ga thaisbeanadh fhèin do na h-abstoil

Ìosa ga thaisbeanadh fhèin aig Loch Thiberiais

An Deasghabhail

Am facal mu dheireadh aig Eòin

Tùirling an Spioraid Naoimh air na h-abstoil

Facal-toisich

Tha Beatha Ìosa Chrìosd ag innse eachdraidh Ìosa ann an Gàidhlig an là an-diugh. Tha i stèidhichte air na ceithir Soisgeulan san Tiomnadh Nuadh gus cunntas leantainneach a thoirt air a’ bheatha iongantaich seo. Ann an Gàidhlig so-ruigsinn agus le stoidhle nàdarra sgeulaiche, tha Tònaidh Dilworth a’ tarraing luchd-bruidhinn na Gàidhlig agus luchd-ionnsachaidh de gach aois. Ach bidh Beatha Ìosa Chrìosd a’ toirt toileachais mhòir do na h-uile neach a tha a’ cur luach air a’ phàirt a tha aig creideamh ann an cultar na Gàidhlig.

Dòmhnall Mac a’ Ghobhainn,

Stiùiriche,

Ionad-Sgeulachd na h-Alba

Ro-ràdh

Chaidh an leabhar seo mu Bheatha Ìosa Crìosd a chur ri chèile airson iomradh a thoirt air breith, beatha, bàs ’s aiseirigh duine a bha fìor annasach. Tha feum cuideachd air eachdraidh-beatha a tha a’ toirt a-steach nan nithean a tha rin leughadh anns na ceithir Soisgeulan agus a tha gan cur còmhla ann an inneas leantainneach a bhios nas soilleire agus nas fhasa a thuigsinn. Gun teagamh sam bith, b’ e fear inntinneach da-rìreadh a bha ann an Ìosa – fear a bha ann, agus a tha a-nis na shuidhe air deas-làimh Athar air Nèamh.

Sgrìobh an t-eachdraiche Iudhach, Flavius Josephus, ann an Laidinn gun robh Ìosa ri gnìomharran iongantach; gun robh daoine ga leantainn; gun deach a thoirt thairis do Phontius Pilat leis na h-uachdarain Iudhach; agus gun deach a cheusadh. Sgrìobh Pliny, rianadair air còigeamh Ròmanach san dara linn, gun robh Crìosdaidhean na chòigeamh-san a’ tighinn còmhla gu mì-laghail a thoirt adhraidh do Chrìosd mar dhia agus sgrìobh Tacitus, an t-eachdraiche Ròmanach, gun robh Ìosa a’ fuireach ann an Iudèa agus gun deach a cheusadh le Pilat a chionn ’s gun robh e a’ togail buaireis am measg an t-sluaigh.

Thathar an dòchas gun dèan an cunntas seo air eachdraidh inntinneach, mhìorbhaileach an Fhir mhòir, làidir seo, Mac Dhè, an sgeul nas so-thuigse don luchd-leughaidh; gun cuidich e leinn a bhith a’ leantainn an deagh eisimpleir a thug e dhuinn gu bhith a’ toirt gràidh ’s maitheanais don fheadhainn a mhaslaicheas sinn; gu bhith a’ strì airson stad a chur air nàimhdeas ’s fòirneart gun fheum; agus gus stad a chur air bochdainn, acras agus galairean air feadh an t-saoghail a chum ’s gun tig sinn uile còmhla ann an co-chàirdeas mar a dh’iarradh Ìosa fhèin.

Fo thiotal gach tachartais san teacs, tha àireamh gach caibideil agus gach rann far am faodar sgeul gach tachartais a leughadh san t-Soisgeul fhèin.

This book, The Life of Jesus Christ, was put together in order to give an account of the birth, life, death and resurrection of a most unusual man. There is also need for a biography which includes the things which are to be read in the four Gospels and which are put together in a continuous account which will be clearer and easier to understand. Without doubt, Jesus was a most interesting man – a man who existed – and who is now seated at the right hand of his Father in Heaven.

The Jewish historian, Josephus Flavius, wrote in Latin that Jesus performed amazing deeds; that people followed him; that he was handed over to Pontius Pilate by the Jewish leaders; and that he was crucified. Pliny, governor of a Roman province in the second century, wrote that Christians were meeting illegally to worship Christ like a god; and Tacitus, the Roman historian, wrote that Jesus was living in Judea and that he was crucified by Pilate because he was causing disorder among the people.

It is hoped that this account of the interesting, amazing history of this big, strong man, the Son of God, will make a more understandable account for the readers; that it will help us to follow the good example he gave us by our showing love and forgiveness to those who offend us, by striving to put an end to useless hostility and violence and by putting a stop to hunger, poverty and disease throughout the world so that we come together in mutual friendship as Jesus himself would wish.

Buidheachas

Bu toigh leam taing a thoirt don fheadhainn a thug cuideachadh dhomh leis an obair seo – Anna NicChreamhainn aig Foillsichear an Naoimh Anndra, Dòmhnall Mac a’ Ghobhainn aig Ionad-Sgeulachd na h-Alba, an Oll. Nansaidh NicGuidhir a thug sùil air an teacs an toiseach, agus Iomhair Normand a thug sùil air an teacs airson a cheartachadh far an robh feum air sin agus a dheasaich an teacs airson clò-bhualaidh.

Bha an leabhar Beatha Íosa Críost a chaidh a chlò-bhualadh sa bhliadhna 1929 le Comhartha na dTrí gCoinneal ann am Baile Átha Cliath na chuideachadh mòr dhomh. Chaidh a sgrìobhadh le Pádraig Ó Baoighealláin agus Pádraig de Brún aig Coláiste Phádraig ann am Mágh Nuadhat (a-nis Coláiste Naoimh Phádraig, Maigh Nuad). Dh’fheuch mi ri fhaighinn cò aig a bheil còirichean an leabhair seo ach cha robh fhios aig Ceann-suidhe na colaiste cò aig an robh na còirichean ach ghuidh e gach soirbheas leis an leabhar. Dh’fheuch mi ri tuilleadh fiosrachaidh fhaighinn ach cha d’fhuair mi dad. A rèir coltais, chan eil Comhartha na dTrí gCoinneal ann a-nis.

Bu mhath leam cuideachd taing a thoirt do Chomann-Bhìobaill Dùthchail na h-Alba agus gu h-àraid do dh’Ian Lawson airson cead a thoirt cuid de na thuirt Ìosa a chleachdadh mar a bha E ga ràdh anns na deifir Soisgeulan. Tha na h-às-aithrisean bhon Bhìoball Ghàidhlig a chaidh a chur an clò le Comann-Bhìobaill na h-Alba sa bhliadhna 2000. Tha an t-eagran seo stèidhichte air a’ chiad eadar-theangachadh a rinneadh san ochdamh