Επιμορφωτικές Ανάγκες των Εκπαιδευτών στα ΙΕΚ

By Θανάσης Βασιλόγιαννης

Οποιαδήποτε επιμορφωτική δράση που αφορά στην επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτών, είναι αναποτελεσματική αν δεν εφαρμοστούν στην πράξη οι βασικές αρχές του σχεδιασμού προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων. Η διερεύνηση των εκπαιδευτικών αναγκών, αποτελεί το πρώτο βήμα σχεδιασμού ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού προγράμματος επιμόρφωσης.

• Language: Ελληνικά
• Publisher: Θανάσης Βασιλόγιαννης
• Release date: Apr 8, 2013
• ISBN: 9781301919611

Θανάσης Βασιλόγιαννης

Ο συγγραφέας είναι Μηχανολόγος Μηχανικός ΤΕ με Παιδαγωγικές Σπουδές και Μεταπτυχιακό (MEd) στην Εκπαίδευση Ενηλίκων. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός στη Σιβιτανίδειο Σχολή.

Book preview

Θανάσης Βασιλόγιαννης

Επιμορφωτικές Ανάγκες των Εκπαιδευτών στα ΙΕΚ

Η περίπτωση του ΙΕΚ της Σιβιτανιδείου Σχολής

Smashwords Edition, Σημειώσεις Άδειας

Αυτό το eBook παρέχεται δωρεάν, αλλά παραμένει στην πνευματική ιδιοκτησία του συγγραφέα. Μπορεί να αναπαραχθεί, να αντιγραφεί και να διανεμηθεί για μη εμπορικούς σκοπούς, εφόσον παραμένει στην ολοκληρωμένη αρχική μορφή του.

© Θανάσης Βασιλόγιαννης

Αθήνα, 2011

[e-mail]

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο θεσμός των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) που λειτουργεί στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, αποτελεί ένα βήμα διεξόδου για την επαγγελματική αποκατάσταση χιλιάδων νέων μετά την αποφοίτησή τους από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Καταρτίζονται από εκπαιδευτές με ιδιαίτερα τυπικά και επαγγελματικά προσόντα, που με τη σειρά τους έχουν συγκεκριμένες επιμορφωτικές ανάγκες.

Με την παρούσα εμπειρική έρευνα, όπου συμμετείχαν 131 εκπαιδευτές του ΙΕΚ της Σιβιτανιδείου Σχολής, επιχειρείται η διερεύνηση των επιμορφωτικών αναγκών τους. Καταγράφεται το μορφωτικό και δημογραφικό προφίλ των συμμετεχόντων και αξιολογείται, με οδηγό τις αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων, η εμπειρία τους από προηγούμενες επιμορφωτικές δράσεις. Ανιχνεύονται τα μοντέλα επιμόρφωσης που ταιριάζουν στις επιθυμίες και τους προσωπικούς περιορισμούς των συγκεκριμένων εκπαιδευτών. Πιστοποιείται η αναγκαιότητα της επιμόρφωσης των εκπαιδευτών του ΙΕΚ και αναδύονται τα κίνητρα που οι συμμετέχοντες κρίνουν πιο θελκτικά για τη συμμετοχή τους σε ένα επιμορφωτικό πρόγραμμα. Τέλος διερευνάται η θεματολογία ενός προγράμματος σχεδιασμένου ειδικά για τον πληθυσμό αυτό.

Τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως οδηγός για την διοργάνωση επιμορφωτικών προγραμμάτων σε ΙΕΚ, αλλά και ως βάση σύγκρισης για παρόμοιες έρευνες σε πανελλήνιο επίπεδο.

Λέξεις – Κλειδιά: Εκπαίδευση Ενηλίκων, Επιμορφωτικές Ανάγκες, Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, Σιβιτανίδειος Σχολή.

SUMMARY

The institution of Institutes of Professional Training (IPT) which functions under the National System of Professional Education and Training Constitutes a step for a way out for the professional re-establishment of thousands of young people afterwards their graduation from the secondary education. They are worked out by instructors with particularly formal and professional qualifications, who on their turn have specific training needs.

With this empiric research, in which 131 instructors of IPT of Sivitanidios Faculty participated, the investigation of their training needs is attempted. The educative and demographic profile of the participants is recorded and evaluated, with guide the principals of 01adults education and their experience from previous training action. The models of training that suit in the wishes and the personal restrictions of particular instructors are detected. The necessity of training of the sample is certified, and the motives that participants find more charming for their attendance in a training program, emerge. Finally, the issues of a program planned specifically for this population, are investigated.

The results and the conclusions of this project can be used as a guide to organize training programs in IPT, but also as a basis of comparison for similar researches in Pan-Hellenic level.

Keywords: Adults’ Education, Training Needs, Institutes of Professional Training, Sivitanidios Faculty.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) δημιουργήθηκαν για την ανάπτυξη και συμπλήρωση των επαγγελματικών προσόντων και δεξιοτήτων των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Σε αυτά εργάζονται ως εκπαιδευτές τόσο εκπαιδευτικοί που προέρχονται από την δευτεροβάθμια κυρίως εκπαίδευση, όσο και επαγγελματίες αντίστοιχων ειδικοτήτων. Οι εκπαιδευτές πέραν των τυπικών προσόντων που απαιτούνται, πρέπει να διαθέτουν μια σειρά από ουσιαστικά προσόντα που αφορούν στην γνώση της εκπαιδευτικής διεργασίας, την επιλογή της κατάλληλης εκπαιδευτικής μεθοδολογίας, αλλά και προσωπικές ικανότητες επικοινωνίας και ενσυναίσθησης.

Θεωρούμε πως όσο καλύτερα καταρτισμένοι είναι οι εκπαιδευτές, τόσο υψηλότερης αξίας θα είναι και τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα. Όμως οποιαδήποτε επιμορφωτική δράση που αφορά στην επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού προσωπικού, είναι αναποτελεσματική αν δεν εφαρμοστούν στην πράξη οι βασικές αρχές του σχεδιασμού προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων. Η διερεύνηση – αποτύπωση των εκπαιδευτικών αναγκών, αποτελεί το πρώτο βήμα σχεδιασμού ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού προγράμματος επιμόρφωσης.

Η παρούσα έρευνα ανιχνεύει τις επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτών του ΙΕΚ της Σιβιτανιδείου Σχολής, μέλος του οποίου είναι και ο ερευνητής. Καθώς είναι ένα ζήτημα που απασχολεί συζητήσεις πολλών εκπαιδευτών, εκτιμούμε πως θα συμβάλλει στην τεκμηρίωση της αναγκαιότητας επιμόρφωσης των εκπαιδευτών που απασχολούνται στα ΙΕΚ όλης της επικράτειας.

Ειδικότερος στόχος της προτεινόμενης έρευνας είναι να καταγραφούν οι προσωπικές εκτιμήσεις των εκπαιδευτών του ΙΕΚ της Σιβιτανιδείου Σχολής σχετικά με τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις στάσεις που οι ίδιοι θεωρούν πως χρειάζονται βελτίωση ώστε να γίνουν πιο αποτελεσματικοί στο έργο τους. Αυτές οι εκπεφρασμένες επιμορφωτικές ανάγκες μπορούν να αποτελέσουν τον οδηγό για το σχεδιασμό ενός επιμορφωτικού προγράμματος που θα ταιριάζει με τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους. Τα ερευνητικά ερωτήματα που προκύπτουν από το στόχο πού τέθηκε παραπάνω αφορούν την αξιολόγηση προγραμμάτων που έχουν συμμετάσχει με βάση τις αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων, την καταγραφή της προτιμώμενης τυπολογίας του προγράμματος, της ανάδειξης των κινήτρων και της θεματολογίας που θα ήθελαν να περιέχει ένα πρόγραμμα σχεδιασμένο στα μέτρα τους.

Η έρευνα αυτή έχει ανιχνευτικό – διαπιστωτικό χαρακτήρα, καθώς ο στόχος που τέθηκε παραπάνω δεν έχει διερευνηθεί στα πλαίσια άλλων ερευνών, τουλάχιστον αυτών που υπέπεσαν στη αντίληψή μας. Πρόκειται για ποσοτική ερευνητική προσέγγιση με χρήση ανώνυμου ερωτηματολογίου από εκπαιδευτές που ασχολούνται στο ΙΕΚ, όπου καταγράφονται οι απόψεις και οι επιθυμίες τους πάνω στα ερευνητικά ερωτήματα.

Στο πρώτο μέρος της εργασίας, το θεωρητικό πλαίσιο, περιλαμβάνονται:

το πεδίο της έρευνας, όπου προβάλλεται η ιστορική διαδρομή της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα μας, καθώς και η σημερινή της δομή και οι φορείς που την υποστηρίζουν και παρουσιάζεται η Σιβιτανίδειος Σχολή και το ΙΕΚ που λειτουργεί στις εγκαταστάσεις της.

εννοιολογικοί προσδιορισμοί που αφορούν στην δια βίου μάθηση και εκπαίδευση ενηλίκων, καθώς και σύντομη παρουσίαση των θεωριών μάθησης ενηλίκων,

τα χαρακτηριστικά των ενηλίκων εκπαιδευόμενων και οι προϋποθέσεις αποτελεσματικής μάθησή τους,

η έννοια και η τυπολογία της επιμόρφωσης, αλλά και τεκμηρίωση της αναγκαιότητας για επιμόρφωση,

η έννοια και η σημασία της διερεύνησης των επιμορφωτικών αναγκών, καθώς και οι φάσεις – μεθοδολογία που ακολουθείται.

Στο δεύτερο μέρος, την εμπειρική έρευνα, συγκαταλέγονται:

ενδεικτικές ερευνητικές εργασίες που αφορούν στην διερεύνηση επιμορφωτικών αναγκών του εκπαιδευτικού προσωπικού, με τα κυριότερα συμπεράσματά τους,

ακριβής καταγραφή του στόχου και των ερευνητικών ερωτημάτων,

ανάπτυξη και τεκμηρίωση της μεθοδολογίας που υιοθετήθηκε για την διερεύνηση του θέματος και

τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από την παρούσα ερευνητική προσπάθεια.

ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Ιστορικό της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης

Με τη σύσταση του ελληνικού κράτους εμφανίζονται και οι πρώτες οργανωμένες μορφές τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Ελλάδα. Η Μέση Στρατιωτική και Τεχνική Σχολή, το Σχολείο Κληρικών και η Γεωργική Σχολή αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα σχολείων που ιδρύθηκαν από τον Καποδίστρια με σκοπό να συμβάλουν στην ανοικοδόμηση του νεοσύστατου κράτους. Στην περίοδο του Όθωνα που ακολούθησε επικράτησε ο κλασικισμός, κατεύθυνση που παραμένει κυρίαρχη μέχρι