DAAR WAAR DIE SON tieng SÊ
NAMAKWALANDSE SOETSUURDEEGBROOD
Verna Stuurman
Dís nou ’n lekkerny so reg uit my kinderjare! Die geur van soetsuurdeegbrood, moerkoffi e en Cobra-politoer op ’n Saterdagoggend is dié van my ouma se Edensingelkombuis. Dieselfde soetsuurdeegbrood-herinneringe vat my nog verder terug na my oumagrootjie se huis in Steinkopf, met die ronde kookhuis bedek met goiingsak. Ook die tannies met die voorskote en kappies to match wat die lekkerste vaalbredies en afvalpotte aan die gang gehou het vir al die groot geleenthede.
Etsê, dan sal ’n orduntlike xhorro or hierdie dierbaarhede darem tog nxa wees, ek meen mar!
In Namaqualand the cooking was done in the kookhuis, a round, tent-like structure in the yard. That’s where the magic happened. The outside oven, resembling a pizza oven, was used mostly to bake loaves upon loaves of bread. Soetsuurdeeg, the rising agent, was made with potato and/or potato peel, sugar and ’n derm (yep, sheep’s or goat’s intestines) and left to ferment before baking the best bread ever. It used to melt in your mouth. Askoek is made by literally placing the dough in the ash to bake.
Ek dank die Vader vir my kinderjare. Wat ’n seëning!
• 1 aartappel
• 30 ml (2 e) suiker
• 5 ml (1 t) sout
• 5 ertjies (of ’n stukkie rou vleis sonder vet of ’n gedroogde derm)
• 2,5 kg meel, en ’n bietjie ekstra
Sny aartappel op in ’n glas- of plastiekhouer wat kan seël. Voeg die suiker en sout by. Voeg die ertjies (of vleis of derm) by en bedek met kookwater.
Maak dig toe en sit op ’n warm plek, snoesig in ’n kombers toegedraai. Laat staan oornag om ’n wolkerige wit skuim te vorm.
Voeg die volgende dag ’n bietjie meel by en sit weer in ’n in warm plek of in ’n bak met warm water om verder te gis.
Dreineer die gismengsel en meng met 2,5 kg koekmeel en warm water om ’n slap deeg te maak.
Bak in gesmeerde broodpanne in ’n voorverhitte oond by 180 ˚C tot goudbruin, sowat 40 minute.
Ons oumas en ma’s was die voorlopers van die hedendaagse sourdough loaves. Ons noem dit bakbrood. Dit is niks nuut vir ons wat grootgeword het met dié brode in die buitensoond nie.
