เส้นทางนี้เราจะต้องฝึก ฝึกให้มีศีลอัตโนมัติ ฝึกจนกระทั่งเราได้สมาธิอัตโนมัติ แล้วการที่เราคอยดูเกิดดับไปเรื่อยๆ วันหนึ่งมันเห็นเกิดดับโดยไม่เจตนา นั่นล่ะปัญญาอัตโนมัติ ทีแรกยังไม่อัตโนมัติหรอก ดูบ่อยๆๆ ไป ต่อไปมันอัตโนมัติ ไม่ได้เจตนาจะรู้สึก มันก็รู้สึก ไม่ได้เจตนาจะเห็นสภาวะ มันก็เห็น ปัญญาอัตโนมัติเกิดแล้ว เมื่อศีลอัตโนมัติ สมาธิอัตโนมัติ ปัญญาอัตโนมัติ ทำงานอยู่อย่างนี้ โลภเจตนาถูกทำลายไป โลภเจตนา อย่างเราถือศีล มีความโลภซ่อนอยู่ อยากได้เป็นคนดี อยากเป็นเทวดา ทำสมาธิก็มีความโลภซ่อนอยู่ อยากมีฤทธิ์มีเดช อยากไปเป็นพระพรหม เจริญปัญญาก็อยากรอบรู้ อยากแตกฉาน อย่างนี้กิเลสแทรกอยู่ ถ้ากิเลสแทรกอยู่ จิตใจก็ยังจะดิ้นรน สร้างภพสร้างชาติต่อไป แต่ถ้าเราภาวนา จนกระทั่งศีลอัตโนมัติ สมาธิอัตโนมัติ ปัญญาอัตโนมัติ คือเห็นไตรลักษณ์โดยไม่ได้เจตนาจะเห็น ตรงนี้เราไม่มีเจตนา ไม่มีความโลภ เมื่อขาดเจตนาที่เจือด้วยโลภะตัวนี้ จิตก็จะไม่ดิ้นรน ไม่ปรุงแต่งต่อ จิตจะเข้าถึงความเป็นกลาง จิตจะสักว่ารู้ สักว่าเห็น หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วันสวนสันติธรรม 20 พฤษภาคม 2566