پادکست تکامل

در ستایش فراغت، مقاله ای از برتراند راسل

 

برتراند راسل در سال 1935 مقاله‌ای با عنوان «در ستایش فراغت» منتشر کرد. این مقاله از همان زمان تا به امروز نقد شد و هر کس با هر تخصصی سعی کرد تمام یا دست‌کم بخش‌هایی از نوشته را زیر سوال ببرد. اشتباهات راسل در زمینه نظریات اقتصادی، و البته پیشرفت‌های علم اقتصاد باعث شد که ستایش او از فراغت رفته‌رفته فراموش شود. برای نمونه ما می‌دانیم که این حرف‌ها درست نیستند: «تمام مالیات و نیز پول‌هایی که در بانک گذاشته می‌شود، فقط به مصرف جنگ‌افروزی می‌رسد و هیچ سودی برای جامعه ندارد.» یا «از آن جهت که سرمایه‌گذاری عموما به شکست منجر می‌شود، خرج کردن پول حتی در راه قمار بهتر از سرمایه‌گذاری است.»

 

با این وجود در یک دیدگاه متعادل می‌توانیم ستایش بی‌چون‌وچرای کار زیاد را هم زیر سوال ببریم. در این مقاله قصد نداریم ستایش‌های راسل از فراغت را تکرار کنیم. بلکه می‌خواهیم جایی بین بیکاری مطلق و زندگی بدون استراحت، نقطه‌ای متعادل و مطلوب پیدا کنیم.