ฝึกภาวนาให้มันชำนาญ ให้มันชินกับการปฏิบัติไว้ คนที่เขาภาวนาดีๆ ภาวนาง่ายๆ ก่อนที่เขาจะมาถึงจุดที่ภาวนาง่ายๆ ภาวนาได้ดี เขาก็ล้มลุกคลุกคลานมาแล้วทั้งนั้น นับภพนับชาติไม่ถ้วน อาศัยการสะสม คุ้นชินที่จะรักษาศีล ที่จะฝึกจิตฝึกใจให้สงบ ให้ตั้งมั่น ไม่หลงกับโลก คุ้นชินที่จะเจริญปัญญา ถ้าจิตมันเคยชินที่ฝึกมาแบบนี้ในอดีต ปัจจุบันก็ภาวนาง่าย ถ้าจิตคุ้นชินกับความไม่มีสติ คุ้นชินที่จะผิดศีล คุ้นชินที่จะฟุ้งซ่าน คุ้นชินที่จะหลงโลก มันก็ภาวนายาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 25 ธันวาคม 2564