วิปัสสนา ต้องดูสภาวะ อย่างความเศร้าใจเกิดขึ้น เราดูที่ตัวความเศร้าใจ ใจไม่ถลำลงไปดู ใจเป็นคนดูอยู่ห่างๆ ดูแบบคนวงนอก มันจะเห็นว่า ความเศร้าใจเกิดแล้วดับ อย่างนี้เป็นวิปัสสนา แต่ถ้ามันเศร้า เราไปคิดว่าจะแก้ไขอย่างไร อันนี้ไม่ใช่วิปัสสนา เป็นสมถะ จิตไม่ดี ทำให้ดี จิตไม่สุข ทำให้สุข จิตไม่สงบ ทำให้สงบ คือการทำสมถกรรมฐาน ได้แต่ความสงบ ไม่ได้ปัญญา วิปัสสนาไม่ได้ดูเพื่อเอาสุข เอาสงบ เอาดี ดูเพื่อให้เห็นว่า ทุกอย่างผ่านมา แล้วก็ผ่านไป -- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 2 มิถุนายน 2562 ไฟล์ 620602 ซีดีแผ่นที่ 82